Haarlemmerplein

Het is een zogenaamd 'wagenplein'. Paarden en wagens konden hier bij de stadspoort worden gestald. Het plein werd aan de westzijde afgesloten door de Haarlemmerpoort. De huidige Willemspoort dateert uit 1840.

De Willemsbrug verbindt het plein met het Nassauplein, aan de overzijde van de Singelgracht. Hier begint de Haarlemmerweg en de Haarlemmertrekvaart. Sinds 1632 vertrokken hier de trekschuiten en tussen 1842 en 1878 vanaf Station Amsterdam Willemspoort de treinen in de richting Haarlem. Sinds 1878 passeren de treinen de noordzijde van het plein op weg naar het Centraal Station.

Ten zuiden van de Haarlemmerweg ligt de Staatsliedenbuurt en ten noorden de Spaarndammerbuurt. Het nabijgelegen Westerpark is in 1886 aangelegd.

Tussen 1902 en 1955 reed over het plein een tram van het Centraal Station naar de Spaarndammerbuurt. Tot 1944 was dit lijn 5, vanaf 1945 lijn 12. In 1955 kwam buslijn 12, sinds 1975 is dit buslijn 22 die later werd verlegd naar de nieuw aangelegde straat door de Haarlemmer Houttuinen.

Het Haarlemmerplein was het eindpunt van de eerste elektrische tramlijn in Amsterdam (Leidseplein – Haarlemmerplein, later naar de Planciusstraat), die op 14 augustus 1900 ging rijden, de latere tramlijn 10. Deze lijn reed hier tot 1942, vanaf 1951 heeft tramlijn 3 deze route overgenomen. Deze tramlijn en diverse buslijnen hebben hier hun halte.

• Het Haarlemmerplein 23 is het geboortehuis van Willem Drees
• Bij de herinrichting van het plein begin jaren tien van de 21e eeuw werd het plein in 2013 opgesierd met een rechthoekig in de grond verwerkte fontein ontworpen door Drazen Bokan. Ze heeft rond de veertig spuiters, die onregelmatig water loslaten op de in het vak staande gasten.[1]
• Sinds 2014 staat er de Wubboboom, een iep als levend monument ter nagedachtenis aan het duurzame gedachtegoed van Nederlands eerste ruimtevaarder Wubbo Ockels.

Luchtfoto van het Haarlemmerplein in de jaren dertig.

Haarlemmerpoort (2005)

Zie de categorie Haarlemmerplein, Amsterdam van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.