Haarlemmerweg (Amsterdam)

De Haarlemmerweg is een weg in de gemeente Amsterdam, richting Haarlem. De weg loopt vanaf de Nassaukade tot Halfweg.

Haarlemmerweg
Haarlemmerweg ter hoogte van de Seineweg
Geografische informatie
Locatie	Amsterdam
Begin	Nassauplein (Amsterdam)
Eind	Halfweg
Algemene informatie
Naam sinds	1762
Portaal    Amsterdam

De gemeente Sloten in 1868. De Haarlemmerweg loopt vanaf de Haarlemmerpoort naar het westen richting Halfweg.

De poldermolen De 1200 Roe aan de Haarlemmerweg bemaalde tot 1951 de Osdorper Binnenpolder.

Langs de in 1632 geopende Haarlemmertrekvaart tussen Amsterdam en Haarlem werd aan de zuidzijde een jaagpad aangelegd ten behoeve van de trekschuiten. Dit pad werd in 1762 van een wegverharding voorzien, waarmee het pad de Haarlemmerweg werd. Het gedeelte tussen Halfweg en Haarlem heet Haarlemmerstraatweg, het gedeelte in Haarlem heet Amsterdamsevaart. In de tijd dat Nederland was ingelijfd in het Franse Keizerrijk werd de weg in 1811 tot Route impériale 202 verheven. Oorspronkelijk lag de Haarlemmerweg niet in Amsterdam maar in de gemeente Sloten. In 1877 kwam het eerste deel ten noorden van de Staatsliedenbuurt in Amsterdam te liggen. Sinds de annexatie van de gehele gemeente Sloten in 1921 ligt de Haarlemmerweg vrijwel geheel in de gemeente Amsterdam. De weg ligt vanuit het centrum van Amsterdam gezien in het verlengde van de Haarlemmerstraat en Haarlemmerdijk.

Langs de Haarlemmerweg en met name in de omgeving van het dorp Sloterdijk werden in de 17e en 18e eeuw diverse hofsteden gebouwd.

In de 19e eeuw kwam er ook enige industrie. Ook de Westergasfabriek, die een belangrijke rol vervulde in de gasvoorziening van Amsterdam verrees in 1883 ten noorden van de Haarlemmervaart, het uitgestrekte terrein is nu een cultuurpark. Ook werd aan de weg in 1897 een machinepompgebouw en waterreservoir van de Amsterdamse Gemeentewaterleidingen (GWL) Amsterdam gebouwd. Op het GWL-terrein is in 1997 en 1998 een woonbuurt, bekend als de Waterwijk, gebouwd.

Langs de Haarlemmerweg verrezen drie molens: Molen de Bloem, de 1100 Roe en de 1200 Roe. Een roede is een oude lengtemaat van 3,767 meter. Het munitiecomplex voor de Stelling van Amsterdam lag op 1800 roeden. Ook d'Eenhonderd Roe is een bekend begrip langs de Haarlemmerweg. Hier stond een herberg met die naam. Het eerste station van Amsterdam werd hier in 1839 tegenover gebouwd: dit werd Station d'Eenhonderd Roe. Vanaf dit station vertrok in datzelfde jaar voor de eerste keer in de Nederlandse geschiedenis een trein.

In 1882 werd tussen het Nassauplein en Sloterdijk een tramlijn aangelegd. Tot 1888 reed deze met stoomtractie, daarna als paardentram, vanaf 1905 in gemeentelijke exploitatie. In 1916 werd deze als laatste Amsterdamse tramlijn geëlektrificeerd. Daarna reed hier lijn 12, die, na de annexatie van Sloterdijk door Amsterdam in 1921, in 1922 werd opgevolgd door lijn 18. Deze werd per 1 januari 1951 vervangen door bus L, later 18, sinds 2006 rijdt bus 21 in plaats van lijn 18 over de Haarlemmerweg.

In 1904 werd de tramlijn Amsterdam - Haarlem - Zandvoort van de Electrische Spoorweg-Maatschappij (ESM) geopend die tussen Sloterdijk en Halfweg langs de Haarlemmerweg lag. Deze werd opgeheven op 31 augustus 1957 en vervangen door busdienst van de NZH (sinds 1999 Connexxion).

De Haarlemmerweg is nu de noordelijke begrenzing van de Staatsliedenbuurt en de wijken Bos en Lommer, Slotermeer en Geuzenveld.

Diverse malen werd de Haarlemmerweg verbreed. De laatste keer was na de opheffing van de Blauwe Tram toen de weg ten westen van Sloterdijk twee gescheiden rijbanen kreeg met vier rijstroken. Het gedeelte ten westen van Halfweg werd in de jaren zeventig gedeeltelijk verbouwd tot autosnelweg. Deze kreeg de aanduiding A5. Later is dit de A200, respectievelijk N200 geworden. Het Amsterdamse deel van de Haarlemmerweg wordt aangeduid als s103 en is tot Sloterdijk een stadsstraat. Het eerste gedeelte tussen het Nassauplein en de van Hallstraat is een flessenhals waar het verkeer regelmatig vast loopt.

Bij de volgende verbouwing van de Haarlemmerweg tussen 2017 en 2019 wordt de N200 tussen de Ringweg A10 en de Seineweg een stedelijke weg. Dat betekent een weg met meer groen en bomen, een weg met een maximumsnelheid van 50 km/h en extra oversteekplaatsen en bruggen voor voetgangers en fietsers. Vlak bij Halfweg komt een ecopassage (een veilige oversteekplaats voor dieren) en in Halfweg wordt de brug vervangen.[1]