Coalitie in België

Dit artikel geeft een overzicht van de benamingen van coalities bij de regeringsvorming in België.

Soorten coalities

Het politieke landschap in België bestaat traditioneel uit christendemocraten (CD&V/cdH), met oranje als kleur, liberalen (Open Vld/MR) met blauw als kleur en socialisten (sp.a/PS) met rood als kleur. Daarnaast zijn er de Vlaams-nationalisten van N-VA met geel als kleur en de ecologisten van Groen en Ecolo met groen als kleur. De benamingen van sommige coalities refereren dan ook vaak symbolisch aan de kleuren van de deelnemende politieke families.

Bestaande coalities
  • Een klassieke tripartite duidt algemeen op een coalitie tussen de liberale, socialistische en christendemocratische families. Een voorbeeld is de regering-Di Rupo (2010-2014).
  • Een regenboogcoalitie is een samenwerkingsverband tussen verschillende partijen. Het bekendste voorbeeld situeerde zich in Vlaanderen, waar na de Vlaamse verkiezingen van 2004 vier partijen besloten om zich te verenigen om het Vlaams Belang in de oppositie te houden.
  • Een regering van nationale eenheid houdt een brede coalitie in waarin alle (grote) politieke partijen zijn vertegenwoordigd. De meeste regeringen van nationale eenheid ontstaan in crisistijd, bijvoorbeeld regering-Delacroix II, die de eerste regering was na de Eerste Wereldoorlog.
  • De paars-groene coalitie is de naam van de federale regering-Verhofstadt I (1999-2003). Deze regering kwam tot stand na een coalitie tussen de liberalen, socialisten en ecologisten. De kleur paars ontstaat immers door het mengen van rood en blauw. In het Frans heet deze coalitie la coalition arc-en-ciel oftewel de regenboogcoalitie.
  • Een olijfboomcoalitie, ook wel verkeerslichtcoalitie of centrum-linkse coalitie genoemd, omvat de socialistische partijen, de christendemocraten en de ecologisten. 'Verkeerslicht' verwijst dan naar de drie kleuren van de partijen: rood, oranje en groen. De Waalse regering-Demotte II werd vaak 'de olijfboomcoalitie' genoemd.
  • Een rooms-rode coalitie omvat een regering met daarin socialisten en christendemocraten. Voorbeelden zijn de regeringen Dehaene-I en II.
  • Een rooms-blauwe (of oranje-blauwe) coalitie impliceert een coalitie tussen christendemocraten en liberalen, zoals de regering-Martens V.
  • Een Zweedse coalitie staat voor een centrum-rechtse regering met de liberalen, christendemocraten en Vlaams-nationalisten. Dit is een verwijzing naar de vlag van Zweden, met blauw voor de liberalen, geel voor de N-VA en het kruis voor de christendemocraten. De regering-Michel I stond bekend als de Zweedse coalitie. Tijdens de vorming daarvan sprak men in de pers ook van kamikazecoalitie, omdat de Franstalige liberalen als enige partij van hun taalgroep samenwerkten met de liberalen, christendemocraten en Vlaams-nationalisten aan de andere kant van de taalgrens.
  • Een Bourgondische coalitie is de naam die Bart De Wever gaf aan de coalitie tussen Vlaams-nationalisten, socialisten en liberalen waarmee hij sinds 2019 Antwerpen bestuurt, verwijzend naar de wapenkleuren van het Hertogdom Bourgondië. Deze samenstelling wordt ook paars-geel genoemd.

Hypothetische coalities
  • Een Jamaicaanse coalitie omvat de liberalen, de christendemocraten en de ecologisten. Deze benaming verwijst niet naar de kleuren van de Belgische partijen, maar naar hun overeenkomstige Duitse partijen. De kleuren zwart, geel en groen zijn de kleuren van de vlag van Jamaica.
  • Een Braziliaanse coalitie stelt een samenwerking tussen liberalen, Vlaams-nationalisten en groenen voor, die de kleuren van de Braziliaanse vlag zou dragen.[1]
  • Een turquoise coalitie is een regering met liberalen en groenen. De kleur turquoise ontstaat dan ook door een menging van blauw en groen.
  • Een watermeloencoalitie is een samenwerking tussen socialisten en groenen, verwijzend naar het rode vruchtvlees en de groene schil van de fruitsoort.

Overzicht van mogelijke coalities
CoalitieGroen / Ecolosp.a / PSCD&V / cdHOVld / MRN-VAVoorbeeld
Centrumcoalities
Klassieke tripartite Di Rupo
Regenboogcoalitie (I) Peeters I
Regenboogcoalitie (II) L. Detiège I
Jamaicaanse coalitie H. Eyssen IV
Centrumlinkse tot linkse coalities
Rooms-rode coalitie Dehaene I
Olijfboomcoalitie Demotte II
Rooms-groene coalitie L. De Boeck II
WatermeloencoalitieHypothetisch
Centrumrechtse tot rechtse coalities
Rooms-blauwe coalitie Martens V
Zweedse coalitie Bourgeois
Valentijnskartel P. De Crem IV
Geel-blauwe coalitie M. De Veuster II
Vrijzinnige coalities
Paarse coalitie Verhofstadt II
Paars-groene coalitie Verhofstadt I
Paars-groen-gele coalitie Dewael
Bourgondische coalitie B. De Wever II
Braziliaanse coalitie Z. Demir
Turquoise coalitie D. Vangoidtsenhoven II
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.