Aspisadder
De aspisadder[2] (Vipera aspis) is een slang uit de familie adders (Viperidae).[3] De soort kreeg van Carolus Linnaeus in 1758 zijn eerste geldige wetenschappelijke naam: Coluber aspis. Het grote geslacht Coluber werd later opgesplitst in kleinere geslachten, waarbij de aspisadder in het geslacht Vipera werd geplaatst.
| Aspisadder IUCN-status: Niet bedreigd[1] (2008) | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| Soort | ||||||||||||||||||
| Vipera aspis (Linnaeus, 1758) Originele combinatie Coluber aspis | ||||||||||||||||||
 | ||||||||||||||||||
| Verspreidingsgebied | ||||||||||||||||||
Afbeeldingen op  | ||||||||||||||||||
Aspisadder op  | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Algemeen
Deze slang komt voor in Frankrijk, Duitsland, Spanje, Portugal, Italië en Zwitserland. De habitat bestaat uit steile heuvelruggen, vochtige bergstreken en bosranden met veel open plekken en vegetatie. Liefst met omgevallen boomstammen of stenen waar de slang onder kan schuilen, klimmen doet de aspisadder niet. Het voedsel bestaat uit hagedissen en kleine zoogdieren maar soms ook vogels.
Uiterlijke kenmerken
De kleur is grijsbruin tot roodbruin met meestal smalle donkere strepen op de rug die soms neigen naar een V-vorm. Achter het oog zit een lange donkere vlek met daaronder een witte streep, ook de buik en keel zijn wit. In Zwitserland, delen van Italië en Sicilië en Montecristo echter komen met grote regelmaat melanische exemplaren voor, dieren die geheel zwart zijn. Waarschijnlijk is dat gerelateerd aan de hoogte waarop ze voorkomen, tot 3000 meter; als de lucht kouder wordt haalt de slang minder energie uit het zonlicht. Een donkere kleur echter heeft meer rendement waardoor dit 'hoogte-nadeel' wordt opgeheven en ze een voordeel hebben ten opzichte van andere soorten slangen. Een echte punt op de neus heeft deze soort niet, wel bredere opstaande randschubben waaraan de soort het best te herkennen is. De staart is kort, vooral bij de mannetjes die ook meer afstekende kleuren hebben dan de vrouwtjes.
Giftigheid
De aspisadder is giftig, het gif wordt gebruikt om de prooi te doden zodat deze in één keer kan worden doorgeslikt. Het gif breekt weefsels af en vernietigt bloedcellen, dit wordt ook wel hemotoxisch gif genoemd. Volgens de legendes zou de Egyptische koningin Cleopatra met het gif van deze slang zelfmoord gepleegd hebben. Omdat deze soort niet in Egypte en omstreken voorkomt is het waarschijnlijker dat hiervoor een Egyptische cobra is gebruikt, waar in die tijd ook ter dood veroordeelden mee werden geëxecuteerd.
Ondersoorten
Er zijn vijf ondersoorten, die verschillen in uiterlijk en verspreidingsgebied.
- Ondersoort Vipera aspis aspis
- Ondersoort Vipera aspis atra
- Ondersoort Vipera aspis francisciredi
- Ondersoort Vipera aspis hugyi
- Ondersoort Vipera aspis zinnikeri
Afbeeldingen
In een terrarium
Externe link
Bronvermelding
|
| Wormslangen (Typhlopidae): | slanke wormslang (Typhlops vermicularis) |
| Boa-achtigen (Boidae): | kleine zandboa (Eryx jaculus) |
| Gladde slangen (Colubridae): | gladde slang (Coronella austriaca) · zuidelijke gladde slang (Coronella girondica) · Dolichophis caspius · pijlslang (Dolichophis jugularis) · Eirenis modestus · vierstreepslang (Elaphe quatuorlineata) · Elaphe sauromates · Algerijnse toornslang (Hemorrhois algirus) · Hemorrhois hippocrepis · Hemorrhois nummifer · Balkantoornslang (Hierophis gemonensis) · geelgroene toornslang (Hierophis viridiflavus) · Macroprotodon brevis · mutsslang (Macroprotodon cucullatus) · adderringslang (Natrix maura) · ringslang (Natrix natrix) · dobbelsteenslang (Natrix tessellata) · Platyceps collaris · Platyceps najadum · trapslang (Elaphe scalaris) · katslang (Telescopus fallax) · Zamenis lineatus · esculaapslang (Elaphe longissima) · luipaardslang (Elaphe situla) |
| Adders (Viperidae): | Pallas' groefkopadder (Gloydius halys) · Levantijnse adder (Macrovipera lebetina) · Macrovipera schweizeri · hagedisslang (Malpolon monspessulanus) · kleinaziatische adder (Vipera xanthina) · zandadder (Vipera ammodytes) · aspisadder (Vipera aspis) · gewone adder (Vipera berus) · Wipneusadder (Vipera latastei) · Vipera renardi · Vipera seoanei · spitssnuitadder (Vipera ursinii) |