Adders
Adders[1] (Viperidae) zijn een familie van slangen waarvan alle soorten zonder uitzondering giftig zijn.[2]
Adders | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Gewone adder (Vipera berus) | ||||||||||||
Taxonomische indeling | ||||||||||||
| ||||||||||||
Familie | ||||||||||||
Viperidae Oppel, 1811 | ||||||||||||
Afbeeldingen op | ||||||||||||
Adders op | ||||||||||||
|
Uiterlijke kenmerken
Op enkele soorten na hebben alle adders gekielde schubben, een kort lichaam en een gedrongen lichaamsbouw met een korte staart en een driehoekige kop die duidelijk breder is dan de nek. Vergeleken met de meeste andere slangenfamilies bewegen adders zich merkbaar trager voort.
Leefwijze
Bij de adders is de vervolmaking van het gifapparaat nog verder gegaan dan bij de andere gifslangen. De giftand van de adders is bijzonder lang, zo lang, dat er in de gesloten bek geen plaats meer was, als niet tevens het sterk verkorte bovenkaakbeen als een knipmes teruggeklapt kon worden.[3] Bij een beet wordt het bliksemsnel opgericht en in de buit geslagen. Deze komt evenwel niet ver; meteen doet het gif zijn werk, verlamt en doodt uiteindelijk de prooi. Vaak zal een gebeten muis nog zijn hol bereiken. Na een korte tijd begint de slang, heftig zijn tong in en uitstekend, heen en weer te kruipen, proeft dadelijk het spoor van het gebeten dier en volgt het, tot hij de buit gevonden heeft. Na onderzoek van de haarrichting wordt het dan, de kop vooraan, verslonden. Adders sporen hun prooi op met behulp van de tong en het orgaan van Jacobson, maar een groot deel van de adders, de zogenaamde groefkopadders (onderfamilie Crotalinae), hebben een aanpassing waardoor ze warmte kunnen waarnemen. Met dit zogenaamde groeforgaan kunnen daardoor prooien worden waargenomen in totale duisternis.
Voortplanting
De meeste adders zijn eierlevendbarend. De oorspronkelijke soorten zetten nog wel eieren af, maar de embryo's hiervan zijn reeds in een ver ontwikkeld stadium.
Verspreiding en leefgebied
Adders komen voor in vrijwel geheel Afrika, een groot deel van zuidelijk Noord-Amerika, Midden- en Zuid-Amerika, zuidelijk en westelijk Europa via het noorden van het Arabisch Schiereiland tot in zuidelijk Azië, van Iran tot Vietnam.[4] Adders komen niet voor in Australië. Sommige soorten hebben een zeer groot verspreidingsgebied, zoals de soort Vipera berus die tot in Nederland en België voorkomt en zich tot in het noorden van Scandinavië heeft verspreid.
Taxonomie
De adders zijn onderverdeeld in drie onderfamilies sinds een vierde onderfamilie, Causinae, niet meer wordt erkend.[4] Onderstaand een lijst van alle soorten adders (Viperidae). Er zijn 329 verschillende soorten die zijn verdeeld in twee onderfamilies en 35 geslachten. Zeven geslachten zijn monotypisch en worden slechts vertegenwoordigd door een enkele soort.
- Onderfamilie Azemiopinae
- Geslacht Azemiops
- Onderfamilie Groefkopadders (Crotalinae)
- Geslacht Agkistrodon
- Geslacht Atropoides
- Geslacht Bothriechis
- Geslacht Bothrocophias
- Geslacht Bothrops
- Geslacht Calloselasma
- Geslacht Cerrophidion
- Geslacht Crotalus
- Geslacht Deinagkistrodon
- Geslacht Garthius
- Geslacht Gloydius
- Geslacht Hypnale
- Geslacht Lachesis
- Geslacht Mixcoatlus
- Geslacht Ophryacus
- Geslacht Ovophis
- Geslacht Porthidium
- Geslacht Protobothrops
- Geslacht Sistrurus
- Geslacht Trimeresurus
- Geslacht Tropidolaemus
- Onderfamilie Echte adders (Viperinae)
- Geslacht Atheris
- Geslacht Bitis
- Geslacht Causus
- Geslacht Cerastes
- Geslacht Daboia
- Geslacht Echis
- Geslacht Eristicophis
- Geslacht Macrovipera
- Geslacht Montatheris
- Geslacht Montivipera
- Geslacht Proatheris
- Geslacht Pseudocerastes
- Geslacht Vipera
Zie ook
Bronvermelding
Referenties
Bronnen
|
Families van slangen (Serpentes) |
---|
Aardslangen · Adders · Anomalepididae · Anomochilidae · Cilinderslangen · Dipsadidae · Draadwormslangen · Dwergboa's · Gerrhopilidae · Gladde slangen · Koraalslangachtigen · Lamprophiidae · Pareatidae · Pseudoxenodontidae · Pythons · Reuzenslangen · Round Island-boa’s · Schildstaartslangen · Mexicaanse pythons · Waterdrogadders · Waterslangen · Woelslangen · Wormslangen · Wrattenslangen · Xenodermatidae · Xenophidiidae · Xenotyphlopidae |
Zie de categorie Viperidae van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |