bewust
Nederlands
Woordafbreking
- be·wust
Woordherkomst en -opbouw
- Leenwoord uit het Duits, in de betekenis van ‘bekend, bedoeld’ voor het eerst aangetroffen in 1638 [1]
- in 17e eeuw van Duits bewußt [2][3]
[1],[2] | stellend | vergrotend | overtreffend |
---|---|---|---|
onverbogen | bewust | bewuster | (bewustst) * |
verbogen | bewuste | bewustere | (bewustste) * |
partitief | bewusts | bewusters | - |
[3] | stellend |
---|---|
onverbogen | bewust |
verbogen | (alleen predicaat) |
[4] | stellend |
---|---|
onverbogen | bewust |
verbogen | bewuste |
Bijvoeglijk naamwoord
bewust
- iets waarvan kennis is genomen, iets wat met nadenken gebeurt of juist niet gebeurt, opzettelijk, expres
- Het was een bewuste keuze om niet eerst langs de receptie te gaan.
- bewust van op de hoogte met iets, iets beseffend
- De zich van het pas gebeurde ongeluk niet bewuste automobilisten konden maar net een kettingbotsing vermijden.
- predicatief met oorzakelijk voorwerp: zich iets bewust zijn op de hoogte zijn met iets
- Hij was zich dat niet bewust.
- attributief eerdergenoemd, waarover eerder is gesproken
- Gisteren is mijn mobiele telefoon gestolen. De bewuste diefstal vond plaats in een café.
Hyponiemen
|
Afgeleide begrippen
Vertalingen
1. iets waarvan kennis is genomen
|
Gangbaarheid
- Het woord bewust staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd 'bewust' herkend door:
100 % | van de Nederlanders; |
99 % | van de Vlamingen. |
Verwijzingen
- "bewust" in: Sijs, N. van der Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen. 2e druk (2002) Veen, Amsterdam / Antwerpen; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- bewust op website: Etymologiebank.nl
- Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- Omschreven trappen van vergelijking (algemeen) op website: http://taaladvies.net; punt 3.; geraadpleegd 2017-05-21
- Haeseryn, W. e.a. "6·4·3·1·ii Omschrijving van de trappen van vergelijking met meer en meest" in: Algemene Nederlandse Spraakkunst (1997) op website E-ANS: ans.ruhosting.nl; punt 4.; geraadpleegd 2017-05-21
This article is issued from
Wiktionary.
The text is licensed under Creative
Commons - Attribution - Sharealike.
Additional terms may apply for the media files.