bepalen

Nederlands

Uitspraak

Geluid: bepalen (hulp, bestand)

Woordafbreking

be·pa·len

Woordherkomst en -opbouw

In de betekenis van ‘vaststellen’ voor het eerst aangetroffen in 1704 [1]
afgeleid van paal met het voorvoegsel be- met het achtervoegsel -en [2]

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
bepalen	bepaalde	bepaald
zwak -d	volledig

Werkwoord

bepalen [3]

overgankelijk met palen afzetten
overgankelijk vaststellen, voorschrijven, regelen

- Ik heb de afstand tot Groningen bepaald.
overgankelijk beslissend beïnvloeden

- Iedereen mag meepraten, maar de arts is toch degene die bepaalt wat er gebeurd.
zijn aandacht ~ op iets: beperken, richten

- Hij bepaalt zijn aandacht op de hoofdzaak, details laat hij aan zijn personeel over.
zich ~ tot: zich beperken tot

- Laten we niet in details treden, maar ons bepalen tot de hoofdzaak.

Verwante begrippen

beschikken, bevelen, concretiseren, definiëren, determineren, instellen, omschrijven, vaststellen

Hyponiemen

meebepalen

Afgeleide begrippen

bepaalbaar, bepaler, bepaling

Vertalingen

2. vaststellen, voorschrijven, regelen

Duits: bestimmen ^(de), festlegen ^(de)
Engels: determine ^(en), set ^(en)
Frans: déterminer ^(fr), stipuler ^(fr)

Indonesisch: menentukan ^(id)
Papiamento: stipulá
Spaans: estipular ^(es), estatuir ^(es), definir ^(es), fijar ^(es), determinar ^(es), señalar ^(es), disponer ^(es)

3. beslissend beïnvloeden

Engels: determine ^(en)

Spaans: determinar ^(es), establecer ^(es), ocasionar ^(es)

4. zijn aandacht ~ op iets: beperken, richten

Engels: focus one's attention on ^(en)

5. zich bepalen tot

Engels: limit oneself to ^(en)

Gangbaarheid

Het woord bepalen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd 'bepalen' herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Verwijzingen

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.