Utrecht Science Park

Het Utrecht Science Park (ook wel De Uithof genoemd, tot 2018 de naam van de wijk[2][3]) is een wetenschapspark in de stad Utrecht, de hoofdstad van de Nederlandse provincie Utrecht. Het Utrecht Science Park is gelegen in de wijk Oost, het uiterste oosten van de stad Utrecht, net ten zuiden van De Bilt, ten noorden van Bunnik en ten westen van Zeist. Het was een universiteitscentrum van Utrecht. Naast de Universiteit Utrecht zijn diverse kennisinstellingen, onderzoeksinstituten, gezondheidszorg en bedrijven gevestigd in het gebied zoals o.a. Hogeschool Utrecht, UMC Utrecht, Wilhelmina Kinderziekenhuis, Prinses Maxima Centrum voor kinderoncologie, Hubrecht Instituut, Westerdijk Instituut, Nutricia Danone Research en Genmab.

Utrecht Science Park
De Uithof
Subwijk van Utrecht
Kerngegevens
GemeenteUtrecht
Coördinaten52° 5′ NB, 5° 10′ OL
Inwoners (1-1-2017)2.967[1]
Overig
Postcode(s)3584
Buurtnummer55

Geschiedenis
De vroeg 17e-eeuwse boerderij De Uithof.

In de voorgeschiedenis van deze ontstane subwijk had vanuit de middeleeuwen de verderop gelegen St.-Laurensabdij in Oostbroek uitgebreide grondgebieden, waaronder hier. Na de ontginning van de woeste grond kwamen er akkerlanden en uithoven. Een van de oudste boerderijen die bij de abdij hoorde was hier gelegen. Tot in de tweede helft van de 20e eeuw zou dit gebied een landelijk karakter houden.

De universiteit was gevestigd in een groot aantal panden in de Utrechtse binnenstad en de uitbreidingswijken. In de loop van de tijd ondervond een aantal faculteiten een gebrek aan ruimte, waardoor het universiteitsbestuur de mogelijkheden begon te onderzoeken waar in de gemeente voldoende ruimte was voor de gewenste uitbreidingen. Voor de gebieden ten noorden, oosten en zuiden van de stad waren reeds vergevorderde plannen tot grootschalige woningbouw (dit resulteerde in 1954 in een annexatie van delen van de omringende gemeentes en enkele jaren later in de bouw van Kanaleneiland, Overvecht en Hoograven). Het oog van het universiteitsbestuur viel op het laatste onbebouwde gebied van de gemeente, het landelijke gebied ten oosten van de stad. Als gevolg van de aanwezigheid van een aantal verdedigingswerken van de Nieuwe Hollandse Waterlinie viel het hele gebied onder de "verboden kringen". Direct nadat de Kringenwet in 1951 werd opgeschort, begon de universiteit plannen te ontwikkelen om de faculteit Diergeneeskunde vanaf de oude locatie van de Rijks Veeartsenijschool aan de Biltstraat naar De Uithof te verplaatsen. De verhuizing voltrok zich uiteindelijk tussen 1967 en 1988.

In 1958 werden de eerste bouwplannen gepresenteerd. Nadat de betrokken gemeentes (De Uithof was tot 1975 gevestigd op de grens van de gemeentes Utrecht, Zeist, Bunnik en De Bilt) akkoord gingen, kon de bouw in 1962 beginnen. In het oorspronkelijke plan stond een strakke geometrie centraal. Een belangrijk onderdeel hiervan waren de wegen die exact noord-zuid en oost-west liepen. De straten werden vernoemd naar beroemde buitenlandse universiteiten als Harvard en Cambridge. Aanvankelijk bestond De Uithof uitsluitend uit de Faculteit Diergeneeskunde en enkele onderwijs- en laboratoriumgebouwen. Naarmate de jaren zestig vorderen kwam de ene na de andere faculteit in ruimtenood en werd een nieuwe locatie in De Uithof gezocht. In de jaren 90 verhuisden tot slot enkele faculteiten van de Hogeschool Utrecht en het Universitair Medisch Centrum Utrecht. Het ziekenhuis zorgde er samen met enkele studentenflats voor dat er buiten kantooruren enig leven bleef. In 2011 werd het universiteitsterrein op De Uithof omgedoopt tot Utrecht Science Park.[4] In november 2018 heeft de Utrechtse Gemeenteraad besloten de buurtnaam aan te passen naar Utrecht Science Park. Naar buiten toe treedt het gezamenlijk op met sciencepark Utrecht Science Park/Bilthoven in Bilthoven.

Voorzieningen
Uithof vanaf de studentenhuisvesting aan de Cambridgelaan met op de voorgrond de nieuwe bibliotheek en op de achtergrond het Van Unnikgebouw. Sinds 2008 staat rechts van die laatste Casa Confetti.
Minnaertgebouw, 1997
Universiteitsbibliotheek Utrecht, 2004
Studentencomplex Cambridgelaan, 1999
De Bisschoppen, 2007
Casa Confetti, 2008
Kleurige spaceboxen voor studentenhuisvesting

In het Utrecht Science Park huizen de exacte faculteiten en de sociale faculteit van de Universiteit Utrecht. De Faculteit Diergeneeskunde is gevestigd aan de rand van het Science Park zodat er veel weidegebied beschikbaar is. Het Universitair Medisch Centrum Utrecht waar het Wilhelmina Kinderziekenhuis (WKZ) onderdeel van is, ligt ook in het Science Park. Ook het Prinses Maxima Centrum voor kinderoncologie is hier sinds 2018 gevestigd. Ook de universiteitsbibliotheek ligt in dit gebied. De Botanische tuin is eveneens in het Utrecht Science Park gesitueerd, rond een oud bolwerk van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, het Fort Hoofddijk.

In het Utrecht Science Park zijn alle faculteiten van de Hogeschool Utrecht (HU) gevestigd. Daarnaast zijn er vier grote studentenflats, het sportcomplex Olympos, studentenbar Cambridgebar en andere studentenvoorzieningen. Eind mei 2009 is er een huisartsenpost geopend.

Ook het Westerdijk Fungal Biodiversity Institute, het Hubrecht Instituut, Nutricia Danone Research en Genmab bevinden zich in het Utrecht Science Park.

Bereikbaarheid

In de jaren zeventig telde De Uithof ongeveer 20.000 studenten. Er studeren na 2010 50.000 studenten in het Utrecht Science Park en ter plaatse hebben ruim 27.000 werknemers er een baan. De bereikbaarheid van het Science Park houdt de gemeente daarom sinds de bouw bezig. Waar men aanvankelijk prima afkon met een reguliere busverbinding vanaf het Centraal Station, voorzag men eind jaren 70 reeds dat de verbinding onder de maat was.

Een eerste plan om een sneltramverbinding aan te leggen tussen het station en De Uithof stuitte op protest van de Utrechtse inwoners. De sneltram was dwars door de binnenstad gepland. De "in de weg liggende" binnenstad zou gedurende decennia problemen geven bij de ontwikkeling van de verdere plannen.

Na de verhuizing van de Hogeschool Utrecht en het Universitair Medisch Centrum Utrecht in de jaren 90 was de bestaande busverbinding onvoldoende. De gemeente begon een plan te ontwikkelen tot de aanleg van een busbaan door de binnenstad (via het tracé van de eerder afgeblazen sneltram). Deze busbaan is uiteindelijk in 2001 opgeleverd. De nieuwe busbaan kampte direct na de openstelling met capaciteitsgebrek, waardoor de toenmalige wethouder van verkeer Yet van den Bergh (Leefbaar Utrecht) een plan ontwikkelde voor een nieuwe busbaan, zuidelijk om het centrum heen. Om de ergste problemen het hoofd te bieden schafte het GVU in 2002 nieuwe dubbelgelede bussen aan (de Van Hool AGG300). Een latere wethouder van verkeer, Tymon de Weger (ChristenUnie) kondigde in het najaar van 2006 aan de mogelijkheid te overwegen in plaats van de busbaan alsnog de sneltram naar De Uithof door te trekken. De Utrechtse gemeenteraad steunde in het voorjaar van 2008 het voorstel van de wethouder. In de zomer van 2008 moest het onderzoek naar de haalbaarheid van een sneltramverbinding zijn afgerond. Inmiddels ligt er een concreet plan voor een tramlijn van Utrecht centraal naar de het Utrecht Science Park. Tram 22, werktitel de Uithoflijn, werd op 15 december 2019 in gebruik genomen.[5]

Gebouwen

De eerste universiteitsgebouwen in (toen nog genaamd) De Uithof waren simpele houten onderkomens. De oudste nog bestaande gebouwen dateren van de jaren zestig: Transitorium 1 (nu: Marinus Ruppertgebouw) is in 1963 in gebruik genomen, Transitorium 2 (nu: Willem C. van Unnikgebouw) in 1969. Sinds in het midden van de jaren tachtig een stedenbouwkundig plan voor het gebied is ontwikkeld door het Office for Metropolitan Architecture (OMA), is er een aantal spectaculaire nieuwe gebouwen neergezet. Voor deze gebouwen tekenden bekende architecten, of architecten die door hun prestatie hier bekend geworden zijn. Het gebied heeft hierdoor een bijzonder karakter gekregen. Een van de resultaten is te vinden in het gebouw van het departement natuur- en sterrenkunde van de faculteit bètawetenschappen: het Minnaertgebouw, waar zich in eerste instantie in de centrale hal een grote kunstmatige vijver bevond maar die vervangen is door bankjes en waar de kantine steunt op kolommen, die zodanig gevormd zijn dat ze de naam 'Minnaert' spellen. Het gebouw is ontworpen door Willem Jan Neutelings. Het Educatorium, het onderwijscentrum van de universiteit met enkele grote collegezalen en een mensa, is ontworpen door het OMA van Rem Koolhaas. Ben van Berkel (UNStudio) gaf vorm aan het Bloembergengebouw waarin onderzoek met behulp van NMR-technieken wordt verricht. In een van de gebouwen van de Hogeschool Utrecht is haar faculteit voor economie en management (FEM) gevestigd. Het is ontworpen door bureau Mecanoo. In september 2004 is de spectaculaire nieuwe universiteitsbibliotheek (architect Wiel Arets) geopend. Verder staat in de Uithof het Hijmans van den Berghgebouw (2005), dat ontworpen is door Erick van Egeraat associated architects (EEA). De keuze voor prominente architecten is in belangrijke mate toe te schrijven aan voormalig bouwdirecteur Aryan Sikkema.

In de begindagen werden alle universiteitsgebouwen eenvoudig Transitorium, gevolgd door een nummer, genoemd. Transitorium (meestal afgekort tot Trans) is Latijn voor doorgangshuis. In de loop van de jaren 90 zijn de meeste gebouwen genoemd naar beroemde Utrechtse wetenschappers, die actief waren in of rondom het vakgebied dat gehuisvest is in het naar hen vernoemde gebouw.

Deze gebouwen zijn:

Een aantal universiteitsgebouwen is niet naar Utrechtse wetenschappers vernoemd:

En hiernaast zijn er nog gebouwen met andere functies die niet naar wetenschappers vernoemd zijn:

  • Studentencomplex Cambridgelaan - studentenhuisvesting in beheer van SSH Utrecht
  • De Bisschoppen - studentenhuisvesting in beheer bij SSH Utrecht
  • Casa Confetti - studentenhuisvesting in beheer bij SSH Utrecht
  • Johanna - studentenhuisvesting in beheer bij SSH Utrecht, vernoemd naar de Johannapolder waarop De Uithof gevestigd is
  • Heidelberglaan 7 – Hogeschool Utrecht - instituten op het gebied van gezondheidszorg en life sciences and chemistry
  • Heidelberglaan 15, Hogeschool Utrecht - instituten op het gebied van economie, management, communicatie, ICT en media.
  • Padualaan 97 – Hogeschool Utrecht - instituten op het gebied van onderwijs en opvoeding 
  • Padualaan 99 – Hogeschool Utrecht - instituten op het gebied van gebouwde omgeving, engineering en design
  • Padualaan 101 – Hogeschool Utrecht - instituten op het gebied van maatschappij en recht en de HU Diensten
  • Bolognalaan 101 – Hogeschool Utrecht: locatie waar de HU Klinieken gevestigd zijn.
  • Warmte-krachtcentrale 1 & 2 - uit 1967 door Sjoerd Wouda
  • Warmte-krachtcentrale 3 - uit 2006 door Liesbeth van der Pol (Dokarchitecten)
Zie de categorie De Uithof, Utrecht van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.