Tinnitus

Aanvankelijk werd aangenomen dat de oorzaak van tinnitus lag in het gehoororgaan zelf. Maar de oorzaken van tinnitus zouden ook kunnen liggen in de hersenen. Overactieve delen van de hersenen in het gehoorgebied geven continu signalen, terwijl het geluid er niet meer is ("fantoomgeluid"). Om deze reden wordt tinnitus ook wel vergeleken met fantoompijn. De overactiviteit van de hersenen kan worden aangetoond met positronemissietomografie of functionele MRI-technieken.[1]

Gehoorschade, mogelijk leidend tot tinnitus, kan voorkomen worden door grofweg drie maatregelen:

• Door op een passende afstand (minimaal twee meter) van de speakers vandaan te blijven.
• Door de tijd dat de oren aan het te harde geluid worden blootgesteld zo kort mogelijk te houden, bijvoorbeeld door regelmatig een oorpauze te nemen.
• Het effectiefst: door gehoorbescherming te gebruiken. Er zijn universele oordopjes met muziekfilter en op maat gemaakte otoplastieken die het oor en het gehoor beschermen.

Tot op heden (2015) bestaat er geen behandeling die voor de grote groep tinnituspatiënten doeltreffend is.[4][5] De behandelopties hebben een medische, audiologische of psychologische basis.

• Invasieve neuromodulatie: in verschillende klinieken onder andere in Detroit[6] en in België wordt corticale implantatie als nieuwe behandeling uitgevoerd. Hierbij wordt onder de schedel een elektrode geïmplanteerd. Deze geeft elektrische schokjes aan het overactieve deel van de hersenen dat een belangrijke rol speelt bij het ontstaan van tinnitus. De bedoeling is dat hierdoor de hyperactiviteit in de hersenen wordt onderdrukt, zodat de tinnitus kan verminderen of verdwijnen. Deze vorm van behandeling is voorlopig alleen geschikt voor mensen met ernstige tinnitus die niet op een andere manier behandeld kunnen worden, maar lijkt vooral effectief als de tinnitus nog niet lang bestaat. Ook experimenteel onderzoek aan de Rijksuniversiteit Groningen rond 2003 heeft laten zien dat behandeling van de betrokken hersendelen met behulp van een elektrode en een pulsgenerator (een soort pacemaker) succesvol kan zijn.[7][1]
• Noninvasieve neuromodulatie. Noninvasieve neuromodulatieve technieken zoals Transcranial Magnetic Stimulation (TMS) en Transcranial Direct Current Stimulation (TDCS) lijken een veelbelovende manier voor vermindering van tinnitus. Deze technieken kunnen de activiteit van hersencellen moduleren waardoor overactieve gebieden, die de tinnitus veroorzaken, kunnen worden afgeremd. Deze technieken zijn veilig.[8][9]
• Tinnitus retraining therapy. Bij deze therapie wordt geprobeerd de hersenen zodanig te trainen dat ze het oorsuizen negeren. Hierbij wordt gebruikgemaakt van geluidsverrijking en een inzicht in het neurofysiologisch model van Jastreboff om gewenning aan de tinnitus in de hand te werken. Bij alle soorten tinnitus kan maskering en habituatie een positieve bijdrage geven.
• Infuustherapie. In Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland is het reeds sinds decennia gebruikelijk bij acute tinnitus een infuusbehandeling toe te passen. De werkzame bestanddelen van het infuus zijn een ontstekingsremmer (prednisolon) en een middel om het bloed beter te kunnen laten stromen door de kleine bloedvaatjes in het gehoororgaan (pentoxifylline). Deze behandeling moet zo snel mogelijk na het ontstaan van oorsuizen worden toegepast, het liefst binnen 14 dagen. De kans op verbetering is dan het grootst en kan oplopen tot 80%. Het oorsuizen kan door deze behandeling verdwijnen of verminderen. Rust is belangrijk tijdens deze infuustherapie. Is het oorsuizen langer dan 2 à 3 maanden geleden begonnen dan noemt men het oorsuizen chronisch en is de infuusbehandeling niet meer zinvol.
• Hyperbare zuurstoftherapie.
• Geluidstherapie. Hierbij wordt geluid van buitenaf gebruikt om de aandacht af te leiden van het oorsuizen. Enkele vormen van tinnitus kunnen behandeld worden terwijl andere vormen onbehandelbaar en permanent zijn. Om in te kunnen slapen kan het in die gevallen soms noodzakelijk zijn om stilte te voorkomen en in slaap te vallen met muziek. Ook kan een tinnitusmaskeerapparaat gedragen worden; dit is een soort van gehoorapparaat dat een maskerend geluid produceert dat de aandacht afleidt van het gesuis of gepiep.
• Bij auditieve destimulatie-therapie (ook wel "notched music" therapie genoemd) worden uit de favoriete muziek van de patiënt de frequenties weggefilterd in een octaaf rondom de toon die als gevolg van de tinnitus wordt waargenomen. De veronderstelling is dat tinnitusveroorzakende neuronen die tijdens het afspelen van de bewerkte muziek geen signaal krijgen, worden gedempt door naburige neuronen die wel worden gestimuleerd.[10]
• Medicatie: bij bijna alle vormen kunnen sommige antidepressiva, zoals nortriptyline (Pamelor) en amitriptyline (Elavil), bepaalde kalmeermiddelen zoals alprazolam (Xanax) en lichte bètablokkers als propranolol (Inderal) rust en uitkomst geven.
• Psychotherapie: bij tinnitus veroorzaakt door traumatisch geluid, stress, paniek, uitputting, angst en depressie kan het oplossen van de emotionele oorzaken door middel van effectieve psychotherapie werken. Bij schade aan de cochlea door ototoxische medicatie (is te herkennen doordat deze tijdelijk stopt bij inname van aspirine) is het effect van therapie het minst.
• Lage Intensiteit laser Therapie - ook softlaser, coldlaser of photobiomodulation genoemd: Maakt gebruik van rood en infrarood licht laserlicht dat zorgt voor toename van actieve energie ATP in de mitochondria van de cellen en de trilhaartjes in het binnenoor. Met een zogenaamde earlaser wordt dagelijks het binnenoor behandeld met laserlicht. Voor verbetering van klachten is een dagelijkse behandeling gedurende minimaal 3 maanden of langer en met softlaser van minimaal 50 tot 100 mw gewenst. Studies gedaan over periodes van weken tot een maand en met lage doseringen laten geen noemenswaardige resultaten zien.[11]
• Voedingssupplementen:
  • Zink: uit vier van vijf kleinschalige studies die op dit gebied zijn uitgevoerd, blijkt dat een aantal tinnituspatiënten baat heeft bij een voedingssupplement met zink.[12][13][14]
  • Ginkgo biloba: het gestandaardiseerde Ginkgo biloba-extract EGb 761 (gestandaardiseerd op 24% ginkgoflavonglycosiden en 6% terpeenlactonen) is effectief in de behandeling van tinnitus.[15]
  • Magnesium: blootstelling aan lawaai veroorzaakt een magnesiumtekort in het lichaam.[16] Een voedingssupplement met magnesium kan gehoorverlies na blootstelling aan lawaai voorkomen, maar kan in onderzoek ook het gehoor van mensen met gehoorschade verbeteren.[17] Magnesium is een antagonist van de neurotransmitter glutamaat, welke mogelijk een rol speelt bij het ontstaan van tinnitus.[18]
• Zenuwstimulatie: in februari 2011 slaagden Navzer Engineer van de University of Texas in de VS en zijn collega’s erin om ratten te genezen van hun tinnitus. Al na tien dagen therapie, zenuwstimulatie onder het afspelen van bepaalde tonen, vertoonden de proefdieren geen tekenen meer van tinnitus. De effecten lijken langdurig of zelfs permanent te zijn. Vanwege deze positieve resultaten zijn de onderzoekers nu al begonnen met het testen van de behandeling op mensen. Deze resultaten zijn gepubliceerd in een artikel in het gezaghebbende blad Nature.[19] In een eerste klinische test met 10 patiënten in Antwerpen bleek deze therapie voor 4 personen een significante verbetering op te leveren.[20][21].
• Triggerpoint Reset Methode: De spieren in de kaak, waaronder de Musculus masseter en Musculus pterygoideus medialis, zorgen voor het sluiten van de kaak. Triggerpoints (spierknopen) in deze spieren is bij veel mensen een van de mogelijke oorzaken van tinnitus . Naast nog een aantal andere spieren zorgen triggerpoints in deze spieren voor een uitstralingspatroon naar een ander deel van het lichaam. Zere tanden, kaak, wenkbrauw en dus ook oorpijn en oorsuizen kan aan onder andere deze spieren worden toegeschreven [22]. De Triggerpoint Reset behandeling richt zich op het blijvend laten ontspannen van deze spieren door een combinatie van neuromusculaire technieken [23] en mind-body coaching [24] en geeft bij meer de 50% van de tinnituspatiënten blijvend verbetering [25]. In een behandeltraject van 6-8 weken wordt gewerkt naar het blijvend laten ontspannen van dit soort spieren door de oorzaak van de triggerpoints aan te pakken.

De gevolgen van tinnitus lijken een patiënt in sommige gevallen uiteindelijk tot zelfmoord te kunnen drijven; deels doordat het gevoel van onmacht over het continue suizen een verlammend en sterk deprimerende invloed heeft. Bewijs voor een relatie tussen zelfmoord en tinnitus is echter nooit geleverd; andere (psychische) aandoeningen lijken eerder ten grondslag te liggen aan de geregistreerde zelfmoord(poging)en van tinnituspatiënten.[3]

• Otoakoestische emissie