Sant'Andrea della Valle

Sant'Andrea della Valle is een basiliek te Rome, in de wijk Sant'Eustachio. Donna Costanza Piccolomini d'Aragona, gravin van Amalfi en afstammelinge van de familie van Paus Pius II, liet haar paleis en aangrenzende kerk van San Sebastiano in het centrum van Rome na aan de Theatijnen en gaf opdracht om een nieuwe kerk te bouwen. Gezien het feit dat de patroonheilige van de Amalfi's Andreas was, werd de kerk te zijner ere gebouwd. De bouw startte rond 1590 onder leiding van Giacomo della Porta en Pier Paolo Olivieri en met de steun van kardinaal Gesualdo. Na de dood van deze laatste, kwam de kerk onder bescherming te staan van kardinaal Alessandro Peretti di Montalto, neef van Paus Sixtus V. In 1608 kwam er een enorme gift van meer dan 150.000 gouden scudi. Onder leiding van Carlo Maderno kon de basiliek nu dus nog grootser worden afgewerkt. Het interieur werd uiteindelijk voltooid in 1650, onder andere door Francesco Grimaldi.

S. Andreae Apostoli de Valle
Gebouwd in	17de eeuw
Architectuur
Architect(en)	Francesco Grimaldi
Titelkerk
Titulair kardinaal	Dieudonné Nzapalainga
Portaal    Christendom

De fresco’s binnenin waren een van de grootste opdrachten toen en werden gemaakt door Giovanni Lanfranco en Domenichino. Lanfranco’s werk (beëindigd in 1627) zou jarenlang model blijven voor fresco’s.

De Lancellotti-kapel, de eerste langs de rechterkant, werd ontworpen door Carlo Fontana in 1670, het marmeren reliëf met Engel smeekt Heilige Familie om naar Egypte te vluchten (1675) door Antonio Raggi. De Strozzi-kapel bezit een Pieta, Leah en Rachel (1616), kopieën in brons gemaakt door Gregorio De Rossi naar de oorspronkelijke modellen van Michelangelo. In het rechtse dwarsschip bevindt zich de kapel van Sant’Andrea Avellino met Dood van een Heilige (1625), ontworpen door Giovanni Lanfranco, die ook het indrukwekkende fresco ‘’Glorie in het Paradijs’’ in de koepel heeft gemaakt. Eveneens daar te zien zijn de afbeeldingen van de evangelisten, ontworpen door Domenichino.

De decoratie van het hoogkoor is van de hand van Alessandro Algardi. Aan de muren zijn verder nog fresco’s van Domenichino te zien en in de apsis de Kruisiging, Martelaarschap en Begraving van Andreas, door Mattia Preti. In de linkse dwarsbeuk bevindt zich de kapel van de heilige Cajetanus van Thiene, waar standbeelden van Giulio Tadolini te zien zijn (onder meer Overvloed en Wijsheid). Links is ook de tombe van Pius II (1475) te bewonderen. Verder is er ook nog de tombe van Giovanni Della Casa.

De barokke voorgevel werd toegevoegd tussen 1655 en 1663 door Carlo Rainaldi, in opdracht van kardinaal Francesco Peretti di Montalto. In de kerken zijn ook de cenotafen te zien van pausen Pius II en Pius III. Zij zijn in de kerk begraven.

Verder is er ook nog een beeld van Johannes de Doper, gemaakt door Pietro Bernini.

Het eerste bedrijf van de opera Tosca gecomponeerd door Puccini speelt zich af in de Sant'Andrea della Valle.

De Sant'Andrea della Valle heeft model gestaan voor verschillende andere kerken, waaronder de Theatinerkirche in München.

Voor de kerk staat een fontein van de hand van Carlo Maderno.