Rutten (Nederland)

Rutten ontleent zijn naam aan het dorp Ruthne (u uitgesproken als 'oe') dat nog in de veertiende eeuw ten noorden van Urk gelegen zou hebben. De laatste letters van Ruthne zijn in de nieuwe naam van plaats verwisseld om de uitspraak bij het hedendaagse taalgebruik aan te passen. Ruthne komt van Germaans ruhitha, dat 'ruigte, struikgewas' betekent. Daarvan komt ook de streeknaam De Ruiten, die zowel bij Slochteren als ten noordoosten van Zwolle voorkomt. In Groningen stroomt ook een riviertje Ruiten-A en in de gemeente Dalfsen ligt Ruitenveen. Het valt niet uit te sluiten dat de ruigte van ruhitha specifiek onkruid is dat op natte gronden groeit. In de Van Dale vinden we bij het woord ruit (met als gewestelijke variant rut) nog deze betekenis. Weliswaar kan het woord in die betekenis nauwelijks gangbaar Nederlands worden genoemd, maar in allerlei Oost-Nederlandse dialecten is het woord roet heel gebruikelijk. In Twente stroomt een riviertje met de daarvan afgeleide naam Roetbeek, ook wel Rutbeek genoemd.

In 1952 werd er op deze plaats voor het eerst gebouwd. De eerste bewoners werden verwelkomd in 1953. De naam Rutten is afgeleid van het in de veertiende eeuw verdronken dorp Ruthne, dat destijds ten noorden van Urk lag. De naam van dat dorp zou komen van het Germaanse woord ‘ruhitha’, ofwel ruigte, struikgewas, onkruid dat op natte gronden groeit.

De planoloog en architect Wieger Bruin kreeg de opdracht om het dorp Rutten te ontwerpen.[2] Het was de bedoeling dat het dorp maximaal 1000 inwoners zou tellen.[3] Rutten heeft twee scholen, twee kerken, een kleine brandweerkazerne, een industrieterrein, een sportpark met een gymzaal, voetbalveld en een tennisbaan.

Rutten is gelegen langs de N712, en ligt ongeveer vijf kilometer ten zuiden van het Friese Lemmer en hemelsbreed ongeveer tien kilometer ten noorden van de gemeentelijke hoofdplaats Emmeloord. Vier kilometer ten oosten van Rutten loopt de autosnelweg A6. Ten oosten van de snelweg A6 begint vanaf het Schoterpad het 1100 hectare grote Kuinderbos. Het dorp ligt ongeveer vier meter onder NAP.

De huidige ligging van Rutten is niet de oorspronkelijk bedoelde locatie. Rutten zou komen te liggen aan het eind van de Polenweg/Wrakkenweg waar ook het voormalige kamp Rutten heeft gestaan. Omdat Bant in de toenmalige plannen niet voorkwam zou de Wellerzandweg en Polenweg Noorderringweg hebben geheten. Aan het andere eind van de Polenweg in de Lemstervaart lag vroeger de pont Schoterbrug, daar zou de brug gebouwd worden. Doordat er later besloten is om er nog een paar dorpen bij te maken zijn Bant en Creil ertussen gevoegd en is Rutten enkele kilometers naar het noorden opgeschoven. De Ruttensevaart loopt ook door naar de Polenweg, waar ook de draaikom ligt die bij elk dorp aanwezig is.

Rutten ligt langs de Ruttense Vaart, en wordt in vieren gedeeld door de wegen Ruttensepad, Ruttenseweg en de Gemaalweg. Drie van deze kwadranten zijn bebouwd, en het vierde, zuidoostelijke deel is bestemd voor recreatie. Ten westen van Rutten ligt het Industrieterrein Rutten met een oppervlakte van ongeveer één hectare. In de winter ligt ten zuiden daarvan de plaatselijke ijsbaan. Ten noorden van de ijsbaan is de begraafplaats en ten westen de sportvelden.

In het noordoostelijkste deel van het dorp zijn de protestantse kerk, de rooms-katholieke kerk en de rooms-katholieke school. Rutten heeft twee scholen. In het zuidwesten is de Sportweg, die door een bocht wordt gesplitst in de Korte en de Lange Sportweg. Bij deze bocht staat een school en de SRV. Tussen de Sportweg en de Venelaan staat de grootste van de drie speeltuinen in Rutten.

Ten oosten van de Sportweg en de Venelaan, in het zuidoosten, ligt het bungalowpark Het groene kwadrant, de gymzaal De Kwartslag en het dorpshuis De Stiepe, waar een snackbar bij is. De Plaats is een straat in het midden van het dorp waar vroeger de supermarkt lag. De Buitenom is een buurt en een straat die zowel in het noordwesten als in het noordoosten is. Bij de katholieke kerk staat de grootste school. De straten Gardeniers en Ruite vormen samen een rondje met in het midden een speeltuin. In het uiterste noordoosten ligt de nieuwste wijk, de Valeriaan. Ook hier is een speeltuin. De dagopvang zit in bij de kleinste school, in het noordwesten.

Er zijn diverse actieve verenigingen. De voetbalclub heet Rutten Komt Op, beter bekend als 'RKO'.[4] Verder zijn er tennisclub 'TCR', volleybalvereniging 'Rutten '88' en een biljartvereniging.

Ook roeien is vertegenwoordigd met zowel een heren- als damesploeg met de boten GIA (Gang Is Alles) en GIA Light. Aan de oostkant ligt Motor Club MC NOP met het circuit De Ruttense Brug, dat 1250 meter lang is. Het gaat om een technisch circuit met twaalf springschansen.[5]

Schaatsclub STC Rutten telt ruim 300 leden. In baanselecties, gewestelijke selecties en zelfs in “landelijke” selecties is de club vertegenwoordigd.[6]

Door Rutten rijdt de volgende buslijn van OV Regio IJsselmond:

• Lijn 77: Lemmer - Rutten - Creil - Espel - Emmeloord v.v. (Rijdt één keer per uur, niet in het weekend)

• Lijst van rijksmonumenten in Rutten
• Lijst van gemeentelijke monumenten in Rutten

• Rutten

	Plaatsen in de gemeente Noordoostpolder
Hoofdplaats: Emmeloord Dorpen: Bant · Creil · Ens · Espel · Kraggenburg · Luttelgeest · Marknesse · Nagele · Rutten · Schokland · Tollebeek Buurtschap: Schokkerhaven Flevoland: Steden en dorpen      Nederland: Provincies · Gemeenten

Zie de categorie Rutten van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.