Russische Marine

De oorsprong van de Russische Marine kan terug geleid worden naar de periode tussen de 4e eeuw en de 6e eeuw, toen de Vroege Slaven in conflict waren met het Byzantijnse Rijk. De eerste Slavische flottieljes bestonden uit kleine zeilschepen en roeiboten, die zeewaardig waren en konden navigeren in de rivierbeddingen. Tussen de 9e eeuw en de 12e eeuw waren er flottieljes van het Kievse Rijk bestaande uit honderden schepen met een, twee of drie masten. De inwoners van Novgorod staan erom bekend dat ze militaire campagnes hebben uitgevoerd in de Oostzee, bijvoorbeeld de verovering van Sigtuna in 1187. De Ladja (ладья in Russisch of zeeboot) was een typische boot in gebruik door het leger van Novgorod (lengte 30 m, breedte 5 tot 6 m, 2 of 3 masten, 50 à 60 man). Er waren ook kleinere zeilboten en roeiboten voor zeilen op de rivieren en meren. In de 16e eeuw en de 17e eeuw voerden de Kozakken militaire campagnes uit tegen het Krimkanaat en het Ottomaanse Rijk met zeilboten en roeiboten. Deze boten konden 80 man meenemen. De Kozakse flottieljes bestonden uit 80 tot 100 boten.

De gecentraliseerde Russische staat heeft gevochten voor haar eigen toegang tot de Oostzee, Zwarte Zee en de Zee van Azov sinds de 17e eeuw. Aan het eind van deze eeuw hadden de Russen waardevolle ervaring opgedaan in het gebruik van rivierboten in combinatie met landstrijdkrachten. Onder tsaar Michaël I werd het eerste driemastige schip in Rusland gebouwd (1636). Het werd gebouwd in Balachna door Deense scheepsbouwers uit Holstein volgens Europees ontwerp. Tussen 1667 en 1669 probeerden de Russen zelf schepen te bouwen in het dorp Dedinovo aan de rand van de Oka om de handelsroutes langs de Wolga te verdedigen, die naar de Kaspische Zee leidden. In 1668 bouwden ze een 26-kanons schip, Orjol ("adelaar"), een jacht, een boot met mast en boegspriet en een aantal roeiboten.

Gedurende het grootste deel van de 17e eeuw voeren Russische kooplieden en Kozakken over de Witte Zee met tweemastige zeilschepen om de rivieren Lena, Kolyma en Indigirka te onderzoeken en stichtten nederzettingen in de Amoer. De grootste Russische ontdekkingsreiziger was ongetwijfeld Semjon Dezjnjov, die in 1648 de gehele lengte van het tegenwoordige Rusland af voer door de Noordelijke IJszee, rondom het Tsjoektsjenschiereiland, door de Beringstraat naar de Grote Oceaan.

De Russische Keizerlijke Marine was de marine van het Tsaristische Rusland. Deze zeemacht is regulier ontstaan onder de heerschappij van Peter de Grote.

Na de overwinning van de Bolsjewieken zijn de restanten van de marine opgenomen in de marine van de Sovjet-Unie.

De val van de Sovjet-Unie leidde tot een teloorgang van de Russische Marine. Defensiebudgetten werden gekort. Vele schepen werden gesloopt of aan de kant gelegd als accommodatie bij marinebases en het bouwprogramma werd in eerste instantie stopgezet. Toch was Sergej Gorsjkovs opbouw tijdens de Sovjet periode meer gericht op schepen dan ondersteuningsfaciliteiten en hij hield ook schepen in dienst die eigenlijk met pensioen moesten, wat ook voor reductie zorgde. Wat het erger maakte was het onpraktisch grote aantal aan verschillende schepen. De Sovjet Marine had in de jaren 80 bijna 250 verschillende scheepstypen in dienst. De Kiev-klasse vliegdekkruisers en vele andere schepen gingen vervroegd uit dienst en de incomplete Varyag werd verkocht aan de Volksrepubliek China. Fondsen werden alleen gegeven aan schepen die al besteld waren in het Sovjet tijdperk of aan reparaties aan schepen uit dienst. De constructietijd voor deze schepen werden echter erg lang. In 2003 werd er gerapporteerd dat er aan de Akula klasse SSN Nerpa al vijftien jaar werd gebouwd. De opslag van uit dienst genomen atoomonderzeeërs in havens zoals Moermansk werd ook een groot probleem. Marinebases buiten Rusland, zoals Cam Ranh Bay in Vietnam, werden gesloten, met uitzondering van de bases op de Krim, geleased van de Oekraïne om de Zwarte Zeevloot te ondersteunen.

De Marineluchtvaartdienst van de Sovjet-Unie klapte ook in elkaar, van ongeveer 60.000 man en 1.100 vliegtuigen in 1992, tot 35.000 man en 270 vliegtuigen in 2006. In 2002 waren van de 584 bemanningen slechts 156 klaar voor actie, en maar 77 klaar voor nachtvluchten.

Training en paraatheid hadden het ook zwaar. In 1995 waren er slechts twee raket onderzeeërs tegelijk in onderhoud, van de Noordelijke en Pacifische Vloot. Dit leidde tot de ramp met de Koersk tijdens de oefeningen van de Noordelijke Vloot die de publicatie van een nieuwe marine doctrine moest ondersteunen. De oefening, met ongeveer 30 onderzeeërs en oppervlakteschepen, zou samen moeten vallen met de uitzending van de Admiraal Koeznetsov battle group in de Middellandse Zee.

In 2006 had de Russische Marine 50 atoomonderzeeërs, in tegenstelling tot 170 in 1991, maar slechts 26 zijn operationeel. De Marine heeft plannen om dat aantal naar beneden te stellen tot 20, waarvan 10 ballistische onderzeeërs en 10 multi-role aanvalsonderzeeërs, maar dit is nog niet officieel bevestigd.

• Lijst van militaire rangen van de Russische strijdkrachten

Zie de categorie Russische Marine van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.