Pluricentrische taal

Het Engels is het bekendste voorbeeld van een pluricentrische taal. Tussen het Brits-Engels, het Amerikaans-Engels, het Australisch-Engels en nog andere lokale varianten zoals het Indiaas-Engels en Zuid-Afrikaans-Engels - bestaan redelijk grote verschillen wat betreft de spelling, uitspraak en de precieze betekenis van bepaalde woorden. In iets mindere mate zijn er ook grammaticale verschillen. Daarbij is niet echt sprake van "asymmetrie", ofwel van één vorm die het meest dominant is, de zogeheten macrotaal. Met name het Brits- en Amerikaans-Engels worden als gelijkwaardig beschouwd, al heeft de tweede variant wel veruit de meeste sprekers; van alle mensen die Engels als moedertaal hebben spreekt 66% de Amerikaanse variant en 18% de Britse, maar ook alle andere varianten van het Engels worden door meer dan 5% van het totale aantal moedertaalsprekers van het Engels gesproken. In historisch opzicht heeft het Brits-Engels echter een grotere rol gespeeld dan het Amerikaans-Engels. Daarnaast is het Brits-Engels in feite de meest authentieke vorm, aangezien het Engels vanuit Groot-Brittannië naar andere werelddelen is gebracht.

Het Portugees is behalve de officiële taal van Portugal ook die van Brazilië. Met name op het gebied van de uitspraak en betekenis van voornaamwoorden zijn er aanzienlijke verschillen tussen deze twee varianten van dezelfde taal, die daardoor soms moeilijk onderling te verstaan zijn. Ook is het Portugees in Brazilië wat betreft de fonologie duidelijk conservatiever dan het Portugees in Portugal, terwijl op het gebied van grammatica deze laatste vorm van het Portugees juist weer conservatiever is. Sinds 2009 is er opnieuw een eenheidsspelling die echter nog steeds ruimte laat voor lokale variatie.

Het in Parijs gesproken Frans geldt als een van de standaardvormen van deze taal, naast het Frans in Québec en het internationale Frans. Het Frans in Québec onderscheidt zich vooral doordat het minder leenwoorden van het Engels overneemt. Een wat minder bekende standaardvorm van het Frans wordt gesproken in Acadië.

Hoewel er officieel maar één vorm bestaat van Standaardduits, is het Duits in zekere zin ook een voorbeeld van een pluricentrische taal omdat het Duits in Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk verschillende gesproken en geschreven standaardvormen kent (zie ook Zwitserduits en Oostenrijks Duits). Hier is de situatie echter minder evenwichtig dan in de eerder genoemde voorbeelden, omdat het Duits in Duitsland als de enige standaardnorm in de media geldt. Niettemin worden er geregeld t.v.-programma's gemaakt in regionale varianten van het Duits, zoals het Beiers. In deze variant wordt ook geregeld geschreven.

Het Mandarijn in de Volksrepubliek China en Singapore wordt sinds het midden van de 20e eeuw geschreven in vereenvoudigde Chinese karakters. Daarnaast worden de traditionele Chinese karakters nog steeds standaard gehanteerd in Taiwan, Hongkong, Macau en door overzeese Chinezen.

• Het Arabisch is een voorbeeld van een acrolect met verschillende basilecten die niet onderling verstaanbaar zijn (zie ook Wederzijdse verstaanbaarheid).
• Het Koreaans heeft verschillende standaardvarianten in Noord- en Zuid-Korea.
• Het Perzisch heeft drie verschillende standaardvormen in respectievelijk Iran, Afghanistan en Tadzjikistan.
• Het Zweeds heeft een standaardvorm in Zweden die bekendstaat als "rikssvenska" en daarnaast een standaardvorm in Finland die bekendstaat als "finlandssvenska" . In beide landen is het een officiële taal.
• Het Noors valt uiteen in Bokmål en Nynorsk. Het betreft hier echter alleen de schrijftaal, niet de spreektaal. Strikt genomen is het Noors geen pluricentrische taal. Officieel heeft het Noors geen standaardtaal. Noren spreken, ook in de media, hun eigen dialect. Hierdoor zijn Noren eraan gewend sterk uiteenlopende dialecten van hun taal te horen.
• Het Nederlands is ook een pluricentrische taal. Het heeft een Belgisch-, Nederlands-, en Surinaams-Nederlandse standaardtaal.