Novartis

Novartis (Novartis AG) is een Zwitsers bedrijf. Het produceert en verkoopt voornamelijk medicijnen. De hoofdzetel bevindt zich in Basel. Het bedrijf is in 1996 ontstaan door de fusie van Ciba-Geigy AG en Sandoz. In Nederland is het hoofdkantoor gevestigd in Amsterdam. Het Belgisch hoofdkantoor bevindt zich in Vilvoorde, vlak bij Brussel.

Novartis
Oprichting1996
Oprichter(s)fusie van Ciba-Geigy AG en Sandoz
SleutelfigurenVasant Narasimhan (CEO)
Joerg Reinhardt (voorzitter raad van bestuur)
Land Zwitserland
HoofdkantoorBasel
Werknemers126.000 (2017)
Sectorgezondheidszorg
Industriefarmacie
OmzetUS$ 49 miljard (2017)[1]
WinstUS$ 7,7 miljard (2017)[1]
MarktkapitalisatieUS$ 196 miljard (31 dec. 2017)[1]
Website(en) Novartis
Portaal    Economie

Activiteiten

Novartis is een belangrijke producent van geneesmiddelen. De producten worden wereldwijd in zo'n 180 landen door ongeveer 1 miljard mensen gebruikt. Bij de onderneming werken bijna 130.000 mensen. In 2017 werd US$ 9 miljard besteed aan onderzoek en ontwikkeling van nieuwe producten.[1]

De activiteiten zijn in drie groepen verdeeld:

  • medicijnen (circa twee derde van de totale omzet);
  • generieke geneesmiddelen (Sandoz), medicijnen waarvan de patentbescherming is verlopen;
  • producten voor de behandeling van oogziekten (Alcon, staat sinds juni 2018 op de nominatie om verzelfstandigd te worden).

Medicijnen

De belangrijkste medicijnen die de firma produceert, zijn:

In Europa wordt ruim een derde van de omzet behaald gevolgd door de Verenigde Staten met een derde van de omzet.

Het aandeel Novartis wordt verhandeld aan de beurzen van Swiss Exchange in Zürich en ADR's zijn genoteerd in de Verenigde Staten.

Overnames en desinvesteringen

In april 2014 maakte Novartis bekend voor US$ 16 miljard (11,6 miljard euro) de oncologie-divisie van het Britse GlaxoSmithKline (GSK) te kopen.[2] Verder verkoopt Novartis de vaccinactiviteiten, exclusief de griepmiddelen, aan GSK voor maximaal 7,1 miljard dollar.[2] Het bedrijf gaat tot slot een samenwerkingsverband aan met GSK op het gebied van gezondheidszorg voor consumenten waarbij Novartis een belang van 36,5% krijgt. De jaarlijkse omzet van dit onderdeel zal circa 8 miljard euro bedragen.[2]

In januari 2015 verkocht Novartis de divisie diergezondheid aan de Amerikaanse branchegenoot Eli Lilly. Eli Lilly betaalde US$ 5,4 miljard (circa 4,4 miljard euro) voor het onderdeel dat medicatie voor dieren maakt.

In maart 2018 verkocht Novartis zijn aandelenbelang van 36,5% in een joint venture met GlaxoSmithKline (GSK) aan GSK.[3] GSK betaalt US$ 13 miljard aan Novartis en wordt daarmee enige eigenaar. De joint venture op het gebied van consumentenzorg begon in 2015. Bekende producten die de joint venture verkoopt zijn, onder andere, Sensodyne en Voltaren.[3] De deal wordt in de zomer van dit jaar afgerond.[3]

In april 2018 werd bekend dat Novartis het Amerikaanse biotechbedrijf AveXis wil overnemen voor US$ 8,7 miljard.[4] AveXis ontwikkelt een gentherapie tegen spinale musculaire atrofie (SMA), een bijna altijd fatale spierziekte.[4] De overnameprijs van US$ 218 per aandeel ligt 70% boven de gemiddelde koers van AveXis in de laatste 30 dagen. Als alles volgens plan is verlopen werd de transactie medio 2018 afgerond. AveXis heeft nog geen producten die het mag verkopen. In de vijf jaren tussen 2012 en 2017 behaalde het bedrijf geen omzet en maakte het alleen maar kosten voor de ontwikkeling van nieuwe medicijnen en over deze periode leed het een cumulatief verlies van ongeveer US$ 350 miljoen.[5] De therapie, bekend als AVXS-101, moet nog worden goedgekeurd en Novartis verwacht pas in 2020 een belangrijke bijdrage aan de omzet en het nettoresultaat.[4]

In juni 2018 maakte Novartis bekend Alcon te gaan verzelfstandigen.[6] Novartis heeft destijds ruim US$ 50 miljard betaald, maar Alcon is sindsdien in waarde gehalveerd.[6] Aandeelhouders van Novartis moeten nog instemmen met de plannen. Alcon als zelfstandige onderneming zal een jaaromzet krijgen van ongeveer US$ 7 miljard en ruim 20.000 werknemers.[6] Het hoofdkantoor komt in Zwitserland, en de aandelen worden genoteerd aan beurzen in Zwitserland en de Verenigde Staten.[6] Op 9 april 2019 werd de verzelfstandiging afgerond en staan de aandelen Alcon genoteerd aan de Swiss Exchange.

In mei 2019 maakte Takeda Pharmaceutical bekend zijn droge-ogenmedicijn, Xiidra, aan Novartis te gaan verkopen. De transactie heeft een waarde van US$ 3,4 miljard, waar nog bijna US$ 1,9 miljard bij kan komen mits aan bepaalde financiële doelstellingen wordt voldaan.[7]

Octrooien

Het derde kwartaal van 2019 leverde Novartis recordwinsten op, onder meer door de verkoop van Zolgensma, een gentherapie tegen de zeldzame spierziekte SMA voor kinderen onder de twee jaar. Voor de financiering van de zorg voor een Antwerps patiëntje werd met succes een heuse sociale mediacampagne gevoerd, die 1,9 miljoen euro opleverde.[8]

In december 2019 trok het bedrijf een van zijn in 2018 door het Europees Octrooibureau verleende octrooien in voor Kymriah, een innovatieve, maar dure gentherapie waarbij de eigen bloedcellen van de patiënt genetisch worden aangepast zodat ze zelf in staat zijn om kankercellen te vernietigen. Dit gebeurde na protest van Dokters van de Wereld en het Zwitserse Public Eye, die erop wezen dat het octrooi onzorgvuldig was toegekend, waardoor Novartis onterecht een monopoliepositie had verworven. Als gevolg van de intrekking kunnen ziekenhuizen nu zelf een biosimilaire versie ontwikkelen tegen een veel lagere kost.[9].

Milieuramp

Op 1 november 1986 kwam bij een brand bij voorganger Sandoz bluswater vermengd met ongeveer twintig ton pesticiden in de Rijn terecht. Dit zorgde stroomafwaarts voor vissterfte over een afstand van honderden kilometers.

Zie de categorie Novartis van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.