Lons-le-Saunier

De stad was al in de Romeinse tijd bekend vanwege de zoutwinning en de geneeskrachtige zoutwaterbronnen. De naam van de stad gaat terug op een onverklaard, mogelijk Gallisch woord Lons en op salinarius, wat wellicht zoutfabrikant betekent. Tot 1400 werd de stad bestuurd door kasteelheren uit de omgeving. In dat jaar ontstond de baronie Lons, die een leen was van het Hertogdom Bourgondië. Later werd de stad deel van het Vrijgraafschap Bourgondië en later de Bourgondische Kreits. In juni-juli 1637 werd de stad belegerd en ingenomen door Franse troepen onder leiding van Hendrik II van Longueville. Daarbij vielen meer dan 200 burgerslachtoffers. In 1800 werd de stad tot hoofdstad van het departement Jura uitgeroepen.

In 1892 werd het thermaal centrum ( kuurbadinrichting) Ledonia geopend.

Dokter Jean Michel, chirurg in het ziekenhuis van de stad, werd er op 27 april 1944 door de Duitse bezetter gearresteerd, gemarteld en ter dood gebracht omdat hij, tegen een Duits verbod in, verzetsstrijders medisch had behandeld. Deze Jean Michel had in februari 1944 ook het bekende verzetsechtpaar Raymond en Lucie Aubrac geholpen bij hun vlucht naar Engeland. Daarbij was hij bespioneerd door de Gestapo. In de stad zijn een visvijver en een middelbare school naar hem genoemd.

• De streek is al eeuwen bekend om zijn wijnbouw.
• In de stad staat de kaasfabriek van Bel, die de bekende smeerkaas La vache qui rit produceert. De fabriek heeft een eigen Vache-qui-rit-museum.
• Ook een ander internationaal bekend merk smeerkaas, Président, wordt hier geproduceerd.
• Uiteraard is ook het toerisme, in samenhang met het kuurbedrijf van belang.
• Op 600 à 700 meter diepte onder de stad ligt een steenkoollaag. Vanwege het feit, dat de steenkoolwinning hier onrendabel zou zijn, is deze tot op heden niet geëxploiteerd. Er wordt echter onderzocht, of aardgasproductie d.m.v. zogenaamde fracking in de toekomst wel lonend is.

• De hoofdstraat van Lons heeft huizen met arcaden uit de 17e eeuw. Deze zijn gebouwd na een grote brand ten gevolge van het beleg in 1637, die de stad verwoestte. Waar de straat begint op de Place de la Liberté staat de Horlogetoren.
• De belangrijkste kerk is de Saint-Desiré, een van oorsprong romaanse kerk die in de 19e eeuw werd verbouwd. De crypte dateert uit de 11e eeuw. In de kerk bevindt zich een beeld van de graflegging uit de 15e eeuw, in de stijl van Claus Sluter.
• De Salines (zoutwaterbronnen) kunnen nog steeds bezocht worden in het kader van een kuur. Hiermee samenhangend kent de stad een traditioneel cultureel leven met o.a. een schouwburg.
• De Église des Cordeliers heeft een preekstoel uit 1728 en een koorgestoelte uit 1828 in Lodewijk XVI-stijl.
• Het Hôtel-Dieu, het voormalige ziekenhuis, dateert uit de 18e eeuw. Er bevindt zich een 18e-eeuwse apotheek, die als apothekersmuseum bezichtigd kan worden.
• Het Museum voor Schone Kunsten aan het naar Filibert van Chalon genoemde plein heeft een collectie beeldhouwwerken van de plaatselijke 19e-eeuwse classicistische beeldhouwer Jean-Joseph Perraud en een collectie schilderkunst, met onder andere een werk van Pieter Brueghel de Jonge.

Onderstaande figuur toont het verloop van het inwonertal (bron: INSEE-tellingen).

Grafiek inwonertal gemeente

In de gemeente ligt spoorwegstation Lons-le-Saunier. Van hier rijden stoptreinen naar Bourg-en-Bresse en Mouchard, waar men op de trein naar Dole kan overstappen, en vandaar op de TGV naar Parijs of Lausanne in Zwitserland. Een snellere verbinding met Dole biedt de snelbus, die daar minder dan een uur over doet.

Tien km ten westen van de stad, langs de provinciale weg naar Louhans, is afrit 8 van de autoroute A39. Bij deze afslag staat een markant gebouw, dat lijkt op een UFO of het voormalige Evoluon van Eindhoven. Dit gebouw is een politiebureau.

• Filibert van Chalon (1502-1530), prins van Oranje, veldheer in dienst van Karel V
• Claude Joseph Rouget de Lisle (1760-1836), auteur van de Marseillaise, het Franse volkslied
• René Rémond (1918-2007), historicus en politicoloog
• Bernard Clavel (1923-2010), romancier, winnaar van de prix Goncourt in 1968
• Michel Jouvet (1925-2017), neurobioloog
• Jean-François Stévenin (1944), acteur
• Jean-Claude Romand (1954), oplichter en moordenaar

• Informatie over Lons-le-Saunier
• (fr) Statistische informatie op de website van INSEE

Zie de categorie Lons-le-Saunier van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.