Kievitsbloem
De kievitsbloem (Fritillaria meleagris) is een bolgewas uit de leliefamilie (Liliaceae). De bloem heeft paars geblokte bloembladen. Soms zijn de bloembladen creme-wit. De plant heeft een tere stengel met smalle bladen, die een aantal maanden na de bloei afsterft. De planten doen er acht jaren over om in bloei te komen. De zaden zijn relatief groot en verspreiden zich drijvend op het water. De plant is voor de verspreiding van de zaden dan ook afhankelijk van overstromingen en een hoge waterstand in de winter.
| Kievitsbloem | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| soort | ||||||||||||||||
| Fritillaria meleagris L. (1753) | ||||||||||||||||
 | ||||||||||||||||
| Paarse en witte bloemen | ||||||||||||||||
Afbeeldingen Kievitsbloem op  | ||||||||||||||||
Kievitsbloem op  | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
De botanische naam van de het geslacht, Fritillaria, is afkomstig van fritillus, latijn voor dobbelbeker, vanwege de vierkante patronen op de bloembladeren. De Romeinse dobbelbeker had namelijk kleine ruitvormige openingen die hieraan deden denken.[1]
Voorkomen in Nederland
De kievitsbloem is een in het wild in Nederland zeer zeldzaam voorkomend bolgewas, maar komt ook voor als stinsenplant. In België is de plant in het wild uitgestorven[2]. De belangrijkste groeiplaats van de wilde kievitsbloem is langs de oevers van de Overijsselse Vecht en het Zwarte Water bij Hasselt. Ongeveer tachtig procent van de Nederlandse wilde kievitsbloemen staat hier. Van oudsher kwam de kievitsbloem voor in gebieden met klei-op-veen en dan vooral de gebieden die 's winters onder water stonden. De plant kan slecht tegen veranderingen aan het grondwaterpeil en is op de meeste plaatsen al voor de Tweede Wereldoorlog uitgestorven. In Nederland is de plant vanaf 1 januari 2017 niet meer wettelijk beschermd.
Voorkomen in Europa
De kievitsbloem komt in geheel Midden-Europa voor.[3] De wilde planten in Groot-Brittannië zijn mogelijk niet oorspronkelijk, maar nakomelingen van gecultiveerde planten.[4]
Tuinen
Vanwege de mooie bloemen werd de kievitsbloem vaak uitgegraven en in tuinen gezet. Dat dit gebeurde is onder meer bekend uit de omgeving van Wouterswoude. Tegenwoordig is de kievitsbloem in de tuincentra verkrijgbaar, zowel in de witte als paarse variant. De plant is teer en moet dan goed met rust gelaten worden om goed aan te slaan en zich uit te breiden.
Een bekende verwant van de kievitsbloem is de uit Azië afkomstige keizerskroon (Fritillaria imperialis).
Afbeeldingen
.jpg)
Bronnen, noten en/of referenties
|
|
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Fritillaria meleagris op Wikimedia Commons. |
| Soorten van het geslacht Fritillaria |  |
|---|---|
|
... · F. dagana · F. imperialis (Keizerskroon) · F. meleagris (Kievitsbloem) · F. ruthenica · F. uva-vulpis · ... |