Kampen (gemeente)

De gemeente Kampen bestaat uit verschillende plaatsen. Aan de linkeroever van de IJssel ligt de stad Kampen met 36.400 inwoners. Aan de overzijde van de rivier ligt IJsselmuiden, de op een na grootste kern van de gemeente met 12.360 inwoners. Het dorp Grafhorst (1.020 inwoners) ligt aan het Ganzendiep ten noorden van IJsselmuiden. Stroomopwaarts langs de IJssel liggen de dorpen Wilsum (880 inwoners), 's-Heerenbroek (675 inwoners) en Zalk (750 inwoners). Het Kamperveen is het gebied ten zuiden van de stad tot de provinciegrens met Gelderland en telt 875 inwoners. Ook een gedeelte van de polder Mastenbroek (165 inwoners) behoort tot de gemeente.[2]

Het college van burgemeester en wethouders bestond voor de periode 2006-2007 uit ChristenUnie, PvdA, SGP en GBK (Gemeente Belang Kampen). Op 8 november 2007 zegde de gemeenteraad in meerderheid (15 tegen 11) het vertrouwen op in de GBK-wethouder. De overige partijen gingen gedrieën verder.[3]

In november 2008 besloot wethouder Mark Markusse (SGP) uit de politiek te stappen vanwege de bedreigde zondagsrust. Daarna besloot de hele fractie om uit het college van B&W te gaan, wegens de grote verschillen van mening over de zondagsrust. De PvdA bepleitte opening van winkels bij grote evenementen op zondag, terwijl de SGP daar principieel tegen was. Sinds medio december 2008 is er weer een college van B&W, dat bestaat uit een nieuwe coalitie van CDA, PvdA en CU. Eind december 2008 besloot wethouder Harrie de Goede (PvdA) ook uit het college te stappen, hij was het niet eens met de nieuw te vormen coalitie. De inwoners van de gemeente Kampen zijn ook sterk verdeeld over de invulling van de zondag. In 2017 is er een petitie gestart voor openstelling van de supermarkten op zondag. Daaropvolgend is er ook een petitie gestart tegen de koopzondag. De laatst genoemde petitie haalde meer ondertekeningen op.

Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2010 werd het college uit CU, CDA, VVD en PvdA gevormd. Sinds de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 bestaat het college uit CU, CDA, VVD en SP.[4] Nadat de SP uit het college stapte nam de SGP deze plaats in. Het college bestaat, sinds de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 uit de partijen CDA,CU,GL en GBK.

De gemeenteraad van Kampen bestaat uit 31 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad sinds 1994:

De gemeente Kampen werkt sinds 2000 op verschillende terreinen samen met Zwolle en de provincie Overijssel in het samenwerkingsverband Zwolle Kampen Netwerkstad. Daarnaast kent de gemeente een viertal internationale partnersteden. Sinds de jaren 60 onderhoudt Kampen contacten met het Duitse Soest in Noordrijn-Westfalen, eveneens een voormalige hanzestad. In 1992 sloot de toenmalige gemeente Kampen een vriendschapsverdrag met de stad. Meinerzhagen in het Sauerland, eveneens in Duitsland, was de partnerstad van de toenmalige gemeente IJsselmuiden. Vanaf 1961 werkten beide gemeenten met elkaar samen. Na de gemeentelijke herindeling is het partnerschap overgegaan naar de fusiegemeente. Daarnaast werkt de gemeente sinds 1994 officieel samen met Eilat in Israël en sinds 1991 met Pápa in Hongarije.

De gemeente heeft het visrecht van alle wateren tussen het Ganzendiep, de Goot, de IJssel, de Buitenreve vanaf haar monding bij de Dronther sluis tot de kolken van de Enk en vandaar in rechte lijn naar de Nateers. De bewijsgronden zijn op te voeren tot 1284 wanneer de bisschop van Utrecht als landsheer van het Oversticht de giftbrief van zijn voorganger bevestigt. Het visrecht van de gemeente werd meerdere malen bestreden. In 1878 riep de Staat de gemeente voor de rechtbank. De Staat eiste een schadevergoeding van de gemeente voor het onrechtmatig uitgeven van visvergunningen voor de IJssel en haar uitmondingen Ketel, Rechterdiep, Ganzendiep en Goot. Deze wateren waren eigendom van de Staat en daarmee ook het visrecht (artikel 641 BW). De gemeente beriep zich op haar heerlijke visrechten. De rechtbank stelde haar in het gelijk. De Staat had na de Franse overheersing het eigendom van de gemeente van de visrechten van de IJssel en haar uitmondingen erkend (acte van herstel 19 september 1814) en kon daar niet op terugkomen.

Uit oude stukken en uit de visserijverpachtingen van de gemeente in 1809-1811 kon worden afgeleid dat dat heerlijke visrecht op de IJssel gold vanaf de Nateers tot in zee (rechtbank Zwolle 10 september 1879, bevestigd gerechtshof Arnhem 29 december 1880). Tot hoever in zee dat visrecht gold, is onderwerp van discussie. De gemeente is van mening dat het strekt tot 3,5 el diepte bij gemiddeld hoog water, verwijzend naar een sententie van de Grote Raad van Mechelen van 29 april 1559. In de praktijk geeft zij visvergunningen uit voor het Ketelmeer tot aan de gemeentegrens en het Vossemeer tot aan de betonning. De Staat erkent geen visrechten van de gemeente op het Ketelmeer en Vossemeer. In de akten van grensregelingen van 1937 en 1939 tussen de Staat en de eigenaren langs het IJsselmeer liet de gemeente Kampen niet opnemen dat zij nog visrechten had op het aan de Staat overgaande water of dat zij eventuele visrechten wilde afscheiden bij de eigendomsoverdracht van het water (wat volgens de Visserijwet 1931 ook niet kon).[5] Ook de Staat geeft visvergunningen uit voor het Ketelmeer en Vossemeer.

Kampen kent sinds 1975 een beschermd stadsgezicht. In de gemeente zijn er verder een aantal rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten, en oorlogsmonumenten, zie:

• Lijst van rijksmonumenten in Kampen (gemeente)
• Lijst van gemeentelijke monumenten in Kampen (gemeente)
• Lijst van oorlogsmonumenten in Kampen