Kaliumchloride

Kaliumchloride (KCl) is het chloridezout van kalium. De stof is opgenomen in de lijst van essentiële geneesmiddelen van de WHO.[1]

Kaliumchloride
Structuurformule en molecuulmodel
Kristalrooster van kaliumchloride
Kaliumchloride-kristallen
Algemeen
Molecuulformule
     (uitleg)		KCl
IUPAC-naamkaliumchloride
Molmassa74,55 g/mol
CAS-nummer7447-40-7
EG-nummer231-211-8
PubChem4873
BeschrijvingWitte kristallijne stof
Vergelijkbaar metnatriumchloride
LD50 (ratten)(oraal) 2500 mg/kg
(intraperitoneaal) 660 mg/kg
(intraveneus) 142 mg/kg
Fysische eigenschappen
Dichtheid1,987 g/cm³
Smeltpunt776 °C
Kookpunt1500 °C
Oplosbaarheid in water344 g/l
Goed oplosbaar inwater
Slecht oplosbaar inethanol
Onoplosbaar inaceton
Geometrie en kristalstructuur
Kristalstructuurkubisch ruimtelijk gecentreerd
Thermodynamische eigenschappen
ΔfHog−214,6 kJ/mol
Sog, 1 bar239,1 J/mol·K
Nutritionele eigenschappen
Type nutriëntmineraal
Essentieel?ja
Type additiefsmaakversterker, zoutvervanger
E-nummerE508
Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Eigenschappen en fysiologische effecten

In vaste vorm is kaliumchloride een witte kristallijne stof met een molmassa van 74,55 g/mol en een smeltpunt van 776 °C, op 26 graden na de helft van het kookpunt dat op 1500 °C ligt. Kalliumchloride is goed oplosbaar in water en zendt in een vlamproef een rood-paars licht uit. Het is een zout (een verbinding van een metaal en een niet-metaal) dat van nature als een van de noodzakelijke elektrolyten in het menselijk lichaam (maar ook in dat van vele dieren) voorkomt en speelt een cruciale rol bij het reguleren van het kloppen van het hart, de regulering van de vochtbalans en het functioneren van de spieren.

Fysiologie

Zowel een te hoge concentratie (hyperkaliëmie) als een te lage concentratie (hypokaliëmie) kaliumchloride in het bloed kan gevaarlijk zijn. Een te hoge concentratie heeft hartkloppingen tot gevolg, een te lage concentratie verlaging van de klopsnelheid (bradycardie).[2]

Consumptie

Het kan echter zonder probleem oraal gebruikt worden, en dient soms als gezonder alternatief voor tafelzout. Het is dan vaak als een mengsel van natriumchloride en kaliumchloride in verhoudingen van ruwweg 33%/66% tot 25%/75% ('natriumarm zout') gebruikt, maar als tafelzout is het ook geheel (of nagenoeg) 'natriumvrij' verkrijgbaar. Sommige voedingssupplementen of ‑preparaten kunnen ook kaliumchloride bevatten – vanzelfsprekend bij kalium-supplementen tegen hypokaliëmie, of bijgevolg omdat gebruikte ingrediënten waarmee het supplement of preparaat is bereid inherent kalium bevatten (zoals zeewier of banaan). Het smaakt wel veel bitterder dan natriumchloride (tafelzout). Inname van een grote hoeveelheid kaliumzout – zijnde meer dan 18 gram ineens, of meer dan 18 gram in een dag zonder dat het teveel aan kalium(-ionen) afdoende wordt uitgescheiden (via de urine) – kan echter leiden tot (acute) hyperkaliëmie, met ernstige gevolgen als spierverlamming en hartfalen, mogelijk met fatale afloop. Hoeveelheden vanaf 5 tot 7 gram kunnen echter ook al tot (ernstige) hartklachten leiden, al dan niet mede door een verminderde nierfunctie.[2]

Andere toepassingen

Andere toepassingen zijn onder meer:

  • Als of bestandeel van meststof.
  • Als smaakversterker bij voedselbereiding en -consumptie.
  • In vaccins en medicijnen als hulpstof, bij medicatie in capsules wordt kaliumchloride als droogmiddel gebruikt zodat de capsules niet of minder snel verweken.[3]
  • In strooizout, omdat de vriestemperatuur lager is dan die van pekel (met natriumchloride), zodat een effectievere vriespuntsdaling wordt bewerkstelligd.
  • Als bestanddeel van smeltzout in de raffinage van metalen.

Bij onderzoek naar de chemische bodemvruchtbaarheid in het Nederlandse taalgebied wordt de zuurgraad gewoonlijk gemeten op een bodemextract met een een-molaire oplossing van KCl: de zogenaamde pH-KCl.[4]

Winning of synthese

Kaliumchloride wordt meestal uit het mineraal sylviet gewonnen. In het laboratorium kan het worden geproduceerd door chloorgas langs elementair kalium te leiden.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.