Hotel Des Indes (Den Haag)

Het stadspaleis is in 1858 gebouwd voor Thierry baron van Brienen van de Groote Lindt, een persoonlijk adviseur van koning Willem III die vaak in Den Haag verbleef. De baron kocht drie huizen aan het Lange Voorhout en de Vos in Tuinstraat en liet deze slopen. Eén daarvan was het museum Willem II, dat op de hoek van de Denneweg stond. Op deze plaats liet hij voor de som van 150.000 gulden een paleis bouwen door de architect Arend Roodenburg. De baron wilde een paleis hebben in het Haagse om daar feesten te kunnen geven. Het huis beschikte over een riant binnenhof, stallen, bedienden en privéverblijven en een prachtige balzaal. Men kon door de huidige entree met de koets naar binnen rijden, en dan kon de koets in de rotonde, waar nu high tea wordt geserveerd, draaien om het pand weer te verlaten.

Na het overlijden van de baron in 1863 kwam het in het bezit van zijn zoon Arnold, maar vier jaar later werd het pand verkocht. Het paleis kwam in handen van hotelier François Paulez[1] die het aan zijn dochter Alegonda[2] schonk. Samen met haar man Friedrich Wirtz[3] maakte ze er een hotel van.

Het paleis onderging een vier jaar durende verbouwing en werd op 1 mei 1881 geopend door prins Frederik, de oom van koning Willem III. Het kreeg de huidige naam geïnspireerd op het destijds beroemde Hotel des Indes in Batavia in de hoop reizigers uit Nederlands-Indië aan te trekken. In de gevel werd het familiewapen vervangen voor het wapen van Batavia.[4][5] Het hotel had in de beginjaren 120 kamers, er was slechts één badkamer per verdieping, maar in die tijd was dat al een luxe. Des Indes gold toen al als een hotel met verfijnde elegance. De beginjaren brachten veel overdadige feesten en exclusieve banketten. Het hotel had ook moeilijke tijden, maar toen er in 1899, op initiatief van tsaar Nicolaas II, in Den Haag de eerste vredesconferentie werd gehouden, zorgde de komst van vele regeringsleiders en diplomaten voor een aanzienlijke opleving.

In 1896 volgde C.F. Haller directeur Wirtz op, en in 1914 werd deze opgevolgd door mevrouw M.F. Haller-Rey en haar Monegaskische broer Jean-Jacques Rey. De Eerste Wereldoorlog gooide echter roet in het eten, en het hotel ging bijna ten onder. In 1918 werden de aandelen voor 1.250.000 gulden door de Nederlandsche Uitvoer Maatschappij (N.U.M.) overgenomen, die een kantoor in het gebouw wilde vestigen. Op instigatie van burgemeester J.A.N. Patijn werd het stadspaleis echter (met een kleine winst: 85.000 gulden) verkocht aan de Dienst Domeinen van de Nederlandse Staat, zodat het pand als hoogwaardig hotel kon blijven bestaan. Rey werd als manager aangesteld.

Des Indes heeft altijd geprobeerd vooruitstrevend te zijn. Zo had in 1900 al iedere kamer een directe telefoonverbinding met de receptie, en overal waren wastafels met koud én warm stromend water. In 1902 werd er een hydraulische lift gebouwd die werkte op de druk van de duinwaterleiding. In 1925 had het hotel een primeur in de vorm van een gigolo. In die tijd was het slechts een danser die de ongetrouwde dames vermaakte; pas later werd het imago van de gigolo negatief.

In Hotel Des Indes hebben vele beroemdheden geslapen, waaronder buitenlandse staatshoofden, zoals Paul Kruger en Aristide Briand. Op 23 januari 1931 overleed de beroemde balletdanseres Anna Pavlova in het hotel Des Indes. Enkele maanden later, tijdens de feestviering rond de 73e verjaardag van koningin Emma, was kortsluiting in de bedrading van de versiering de oorzaak van brand. Er werd besloten meteen een extra verdieping op het hotel te plaatsen.

Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog vluchtte manager Rey naar Engeland; zijn vrouw kwam daarbij om het leven. Op 1 mei 1940 werd de Duitse ambassadeur, Julius graaf Von Zech-Burkersroda, samen met zijn staf en hun families naar het hotel gebracht, waar ze tot 15 mei 1940 door 30 Nederlandse soldaten werden bewaakt. Op die dag bracht Henri Winkelman hem op de hoogte van de capitulatie. Tijdens de oorlog was Hotel Des Indes een geliefde ontmoetingsplek van de Duitse bezetters in Den Haag. Op de bovenste verdieping van het hotel hield het management van het hotel Joodse onderduikers verborgen in de duiventil op het dak. Zij hebben allemaal de oorlog overleefd.Tijdens de televisie uitzending "Verborgen verleden van Nederland" bleek dat de onderduikers in de Hotel-kelder overleefden en niet op het dak.

In 1971 dreigde het hotel – inmiddels wederom geleid door Jean Jacques Rey – te moeten sluiten.[6] Minister-president Biesheuvel, die er net als Schmelzer en Tilanus bijna wekelijks at, zou er met zijn ministers voor het laatst dineren op 27 oktober 1971. Zij besloten in te grijpen en in 1972 nam Julius Verwoerdt de exploitatie ter hand. Spoedig daarna kocht Verwoerdt het onroerend goed van de Staat der Nederlanden voor 1.380.000 gulden. Onder leiding van een oude relatie van Verwoerdt, bouwcoördinator Altkemper en directeur Hans Haan, vond de jaren daarna een intensieve renovatie plaats. Het verouderde kolenfornuis in de restaurantkeuken werd vervangen, alsmede de nog nauwelijks functionerende centrale (stoom) verwarming. De totale elektrische bedrading werd vernieuwd waarna met de resterende financiële middelen de beroemde centrale hal en de kamers werden opgeknapt.

In 1979 verkocht Verwoerdt zijn aandelen in de inmiddels tot 13 hotels gegroeide en onder leiding van Gerard van der Veen staande hotelimperium aan de Britse hoteldochter van Bass Breweries, Crest Hotels.

Vanaf 2003 maakte Des Indes deel uit van de hotelketen Starwood Hotels and Resorts Worldwide. In 2005 en 2006 is het hotel geheel gerenoveerd. Het nieuwe interieur is ontworpen door de Franse binnenhuisarchitect Jacques Garcia. Verder is er een extra verdieping toegevoegd en is de witte gevel geel geschilderd. Kort voor de zomer van 2006 is het hotel weer opengegaan. In 2015 werd het hotel verkocht aan de Canadese Westmont Hospitality Group, die ook eigenaar is van het Bel Air Hotel in Den Haag.