Kogelslingeren

Kogelslingeren of hamerslingeren is een onderdeel binnen de atletiek waarbij een kogel, die bevestigd is aan een staalkabel met een handvat, zo ver mogelijk moet worden weggeslingerd. De naam hamerslingeren is afgeleid van oudere wedstrijden waar werkelijk een hamer geworpen werd. Dergelijke wedstrijden bestaan nog altijd in de Schotse Highland Games, waar men een stalen of loden gewicht gebruikt aan het eind van een stok. Verwant aan het kogelslingeren is het gewichtwerpen, waar het werptuig een zwaardere kogel is aan een korte ketting (zie foto).

Kogelslingeren
kogelslingeraar
Algemene gegevens
Organisatie België: KBAB
 Nederland: Atletiekunie
 Suriname: SAB
Mondiaal: IAAF
StartOudheid
TypeInd. sport
CategorieKrachtsport
LocatieAtletiekbaan
Olympisch1900
Competities / Kampioenschappen
KampioenschappenBK / NK / EK / WK / OS
Hammer Throw Challenge
Kampioenen
Belgisch kampioen
61,01 Remi Malengreaux
64,77 Vanessa Sterckendries
Nederlands kampioen
63,27 Etènne Orbons
64,26 Wendy Koolhaas
Wereldkampioen
79,81 Paweł Fajdek
77,90 Anita Włodarczyk
Olympisch kampioen
78,68 Dilsjod Nazarov
82,29 Anita Włodarczyk
Records
Belgisch record71,76 Marnix Verhegghe
67,78 Vanessa Sterckendries
Nederlands record76,80 Denzel Comenentia
65,79 Debby van der Schilt
Europees record86,74 Joeri Sedych
82,29 Anita Włodarczyk
Wereldrecord86,74 Joeri Sedych
82,98 Anita Włodarczyk
Verwante sporten
Verwante sportenDiscuswerpen
Kogelstoten
Meerkamp
Speerwerpen
Laatst bijgewerkt op: 28 september 2019
Portaal    Sport
Atletiek
Schotse kogelslingeraars op een illustratie van Frank Stocktons boek Round-about Rambles in Lands of Fact and Fancy.

Kogelslingeren voor mannen is een olympische sport sinds 1900. Voor vrouwen voerde de IAAF de competitie pas in in 1995, en het stond voor het eerst op het programma bij de Olympische Zomerspelen van 2000 van Sydney.

Het huidige wereldrecord voor mannen werd gevestigd door Joeri Sedych, die 86,74 m wierp op de Europese atletiekkampioenschappen in Stuttgart in 1986. Het huidige wereldrecord voor vrouwen werd gevestigd door Anita Włodarczyk op 15 augustus 2016 op de Olympische Spelen in Rio de Janeiro. Ze wierp 82,29 m en verbeterde daarme haar eigen wereldrecord dat op 81,08 m stond.

Regels

Zoals bij andere werpsporten gaat de competitie over wie de kogel het verst kan werpen. De kogel bij de mannen is 7,26 kilogram zwaar (16 Engelse ponden), bij de vrouwen 4 kilogram. De werpring meet 2,135m (7 voet) in doorsnede, gelijk aan de ring bij het kogelstoten, maar kleiner dan de ring bij het discuswerpen. De afstand van de worp hangt af van een aantal factoren: de snelheid van de slingerkogel bij het loslaten, de verticale hoek waaronder geworpen wordt en uiteraard de juiste richting. De kogel dient binnen een bepaald gebied (de werpsector) terechtkomen. Valt de kogel daarbuiten, of stapt de atleet voordat de kogel is geland uit de afwerpring (bijvoorbeeld door het verlies van het evenwicht), dan wordt de worp ongeldig verklaard. De atleet moet de ring aan de achterzijde verlaten.

De snelheid van de kogel is enorm. Bij de afworp bedraagt de snelheid bij de wereldtop van de vrouwen zo'n 97 km/uur en bij de mannen zelfs 104 km/uur. Een dergelijk projectiel is dodelijk en in de loop van de tijd zijn de veiligheidsvoorschriften daarom steeds strenger geworden. De sector waarbinnen de kogel dient te landen is smaller gemaakt en bedraagt nu 34,92°, maar vooral van belang is de werpkooi die om de afwerpring aangebracht moet zijn. De wand van de kooi bestaat uit een net van stevig touw en in de opening van de kooi zitten aan weerszijden deuren. Bij rechtshandige werpers staat de linkerdeur dicht, bij linkshandigen de rechter. De opening is 6 meter breed (met de deur dicht 4m) en moet zich tegenwoordig 7 meter vóór het centrum van de werpring bevinden (was tot 2004 4,20m; veel kooien zullen nog aangepast moeten worden). De deuren van de kooi moeten 10 meter hoog zijn (was: 7m). Dit alles maakt dat de kogel bijna niet meer buiten de sector kan landen, maar heeft ook als gevolg dat het handvat bij een in de goede richting geworpen kogel soms toch het net raakt, wat een mindere werpafstand zal opleveren. De werp(st)ers reageren hier flegmatisch op, veiligheid moet bovenaan staan.

Techniek

Hamerslingeren op de Highland Games in Schotland (2007).
Een kogel, gebruikt voor het gewichtwerpen.

De grootste afstanden worden bereikt door de kogel meerdere keren rond het hoofd te draaien, en daarna zelf snel met de kogel mee te draaien vooraleer deze los te laten vooraan in de werpcirkel. Veel topwerp(st)ers maken vier draaien in de ring, drie draaien komt echter ook voor. Een enkeling maakt vijf draaien, maar het wereldrecord bij de mannen is geworpen na drie draaien. Het toevoegen van een extra draai betekent dat de kogel meer versneld zal kunnen worden, maar betekent ook dat de kans op balansverstoring nog groter wordt. Voor de meesten ligt het optimum daarom bij drie of vier draaien, een draai meer leidt niet tot betere prestaties. Balans is nu eenmaal enorm belangrijk en maakt trouwens dat kogelslingeren minder zwaar is dan de leek zou denken. Misschien is het ook moeilijker dan het in eerste instantie lijkt, het nummer vereist een zeer lange leerperiode.

Historie

Kogelslingeren is uitgevonden door de oude Grieken in ongeveer 1200 voor Christus. Het begon, zoals de legende vertelt, allemaal met Punius die kwaad was op zijn vader. Hij mocht niet meedoen met de atletiekwedstrijd, omdat zijn vader vond dat hij te jong was. Hij was toen zo kwaad, dat hij zijn vaders favoriete bal aan een touw bond en begon te slingeren. Toen hij het touw losliet vloog de bal een heel eind weg. De godin Athene die de worp had gezien, ging naar Punius toe en gaf hem een tip. Ze zei dat hij dit moest laten zien aan Kroton, de baas van het atletiekstadion in Olympia. Punius deed dat en Kroton zag er een nieuwe sport in.

Wereldrecordontwikkeling

Mannen

Afstand Naam Nat. Datum Plaats
86,74 mJoeri Sedych URS30 augustus 1986Stuttgart
86,66 mJoeri Sedych URS22 juni 1986Tallinn
86,34 mJoeri Sedych URS3 juli 1984Cork
84,14 mSergej Litvinov URS21 juni 1983Moskou
83,98 mSergej Litvinov URS4 juni 1982Moskou
81,80 mJoeri Sedych URS31 juli 1980Moskou
81,66 mSergej Litvinov URS24 mei 1980Sotsji
80,64 mJoeri Sedych URS16 mei 1980Leselidse
80,46 mJüri Tamm URS16 mei 1980Leselidse
80,38 mJoeri Sedych URS16 mei 1980Leselidse
80,32 mKarl-Hans Riehm FRG6 augustus 1978Heidenheim
80,14 mBoris Zajtsjoek URS9 juli 1978Moskou
79,30 mWalter Schmidt FRG14 augustus 1975Frankfurt am Main
78,50 mKarl-Hans Riehm FRG19 mei 1975Rehlingen
77,76 mKarl-Hans Riehm FRG19 mei 1975Rehlingen
76,70 mKarl-Hans Riehm FRG19 mei 1975Rehlingen
76,66 mAlexej Spiridonow URS11 september 1974München
76,60 mReinhard Theimer GDR4 juli 1974Leipzig
76,40 mWalter Schmidt FRG4 september 1971Lahr
75,48 mAnatoli Bondartsjoek URS13 oktober 1969Rowno
74,68 mAnatoli Bondartsjoek URS20 september 1969Athene
74,52 mRomuald Klim URS15 juni 1969Boedapest
73,76 mGyula Zsivótzky HUN14 september 1968Boedapest
73,74 mGyula Zsivótzky HUN4 september 1965Debrecen
71,26 mHarold Connolly USA29 mei 1965Walnut
71,06 mHarold Connolly USA21 juli 1965Ceres
70,67 mHarold Connolly USA12 augustus 1962Palo Alto
70,33 mHarold Connolly USA20 juni 1960Walnut
68,68 mHarold Connolly USA2 november 1958Los Angeles
68,54 mHarold Connolly USA2 november 1956Los Angeles
67,32 mMichail Kriwonosow URS22 oktober 1956Tasjkent
66,85 mMichail Kriwonosow URS22 oktober 1956Tasjkent
66,71 mHarold Connolly USA3 oktober 1956Boston
66,38 mMichail Kriwonosow URS8 juli 1956Minsk
65,95 mClifford Blair USA5 juli 1956Needham
65,85 mMichail Kriwonosow URS25 april 1956Naltsjik
64,52 mMichail Kriwonosow URS19 september 1955Belgrado
64,33 mMichail Kriwonosow URS4 augustus 1955Warschau
64,05 mStanislaw Njenaschew URS12 december 1954Bakoe
63,34 mMichail Kriwonosow URS29 augustus 1954Bern
62,36 mSverre Strandli NOR5 september 1953Oslo
61,25 mSverre Strandli NOR14 september 1952Oslo
60,34 mJózsef Csermák HUN14 juli 1952Helsinki
59,88 mImre Németh HUN19 mei 1950Boedapest
59,57 mImre Németh HUN4 september 1949Katowice
59,02 mImre Németh HUN14 juli 1948Tata
59,00 mErwin Blask GER27 augustus 1938Stockholm
58,24 mKarl Hein GER21 augustus 1938Osnabrück
58,13 mErwin Blask GER7 augustus 1938Berlijn
57,77 mPatrick Ryan USA17 augustus 1913New York

Vrouwen

* : Wereldrecord dat niet door de IAAF is erkend.

Afstand Naam Nat. Datum Plaats
82,98 mAnita Włodarczyk POL28 augustus 2016Warschau
82,29 mAnita Włodarczyk POL15 augustus 2016Rio de Janeiro
81,08 mAnita Włodarczyk POL1 augustus 2015Cetniewo
79,58 mAnita Włodarczyk POL31 augustus 2014Berlijn
79,42 mBetty Heidler GER21 mei 2011Halle
78,30 mAnita Włodarczyk POL6 juni 2010Bydgoszcz
77,96 mAnita Włodarczyk POL22 augustus 2009Berlijn
77,80 mTatjana Lysenko RUS15 augustus 2006Tallinn
77,41 mTatjana Lysenko RUS24 juni 2006Sjoekovski
77,26 mGulfija Chanafejewa RUS12 juni 2006Toela
77,06 mTatjana Lysenko RUS15 juli 2005Moskou
76,07 mMihaela Melinte ROU29 augustus 1999Rüdlingen
75,97 mMihaela Melinte ROU13 mei 1999Clermont-Ferrand
75,29 mMihaela Melinte ROU13 mei 1999Clermont-Ferrand
73,80 mOlga Koezenkova RUS15 mei 1998Toljatti
73,10 mOlga Koezenkova RUS22 juni 1997München
70,78 mOlga Koezenkova RUS11 juni 1997Smolensk
69,58 mMihaela Melinte ROU3 maart 1997Boekarest
69,46 mOlga Koezenkova RUS17 februari 1996Sydney
68,16 mOlga Koezenkova RUS18 juni 1995Moskou
68,14 mOlga Koezenkova RUS5 juni 1995Moskou
66,86 mMihaela Melinte ROU4 maart 1995Boekarest
67,34 m *Swjatlana Sudak BLR5 juni 1994Minsk
66,84 mOlga Koezenkova RUS23 februari 1994Adler
65,40 m *Olga Koezenkova RUS4 juni 1992Brjansk
64,44 m *Olga Koezenkova RUS17 mei 1992Rostov aan de Don
64,44 m *Alla Fjodorowa URS24 februari 1991Adler
63,08 m *Larissa Schtyrogrischnaja URS24 februari 1991Adler
62,70 m *Alla Fjodorowa URS9 februari 1991Adler
61,96 m *Larissa Baranowa URS11 februari 1990Adler
61,50 m *Jelena Pitschugina URS30 september 1989Froense
61,20 m *Aya Suzuki JPN30 april 1989Wakayama
58,98 m *Ljubow Wassiljewa URS28 augustus 1988Vilnius
58,94 m *Carol Cady USA10 juli 1988Los Gatos
58,52 m *Carol Cady USA11 juni 1988Los Gatos
58,26 m *Ljubow Wassiljewa URS1 mei 1988Moskou
57,51 m *Carol Cady USA5 mei 1984Berkeley
54,86 m *Carol Cady USA5 mei 1984Berkeley
53,65 m *Carol Cady USA28 april 1984Berkeley
48,13 m *Carol Cady USA27 november 1982Stanford
41,99 m *Carol Cady USA10 april 1982Stanford
38,33 m *Debbie Lombard USA10 april 1982Stanford
36,72 m *Liselotte Hansen DEN19 augustus 1981Nyköbing
33,12 m *Sandra Stepp USA4 april 1981Gresham Or
32,94 m *Liselotte Hansen DEN31 juli 1980Nyköbing
32,08 m *Rosemary Payne GBR27 juli 1975Leicester
22,85 m *Margareta Moles ESP19 juni 1932Madrid
18,58 m *Aurora Villa ESP18 september 1931Madrid
17,03 m *Lucinda Moles ESP29 juni 1931Madrid
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.