Doetinchem (stad)

In de daaropvolgende decennia volgde de wederopbouw en groeide Doetinchem door en na een paar jaar werd zij zelfs groter dan de 'concurrenten' Doesburg, Winterswijk en Zutphen. Philips en Vredestein hadden enkele jaren een fabriek in de stad. Ook begin 21e eeuw worden nieuwe wijken gebouwd, zoals Dichteren (deze wijk draagt dezelfde naam als de buurtschap die ernaast ligt), de wijk Wijnbergen, Heelweg, Iseldoks en Vijverberg-Zuid.

Het gemeentebestuur heeft besloten vele plekken in en om het centrum (de schil van Doetinchem) te vernieuwen door nieuwbouw op lege plekken, en herbouw van aftandse wijken. In dit Masterplan Schil moet onder andere de infrastructuur verbeterd worden, de Oude IJssel beter benut worden, meer ruimte gecreëerd worden om te wonen en werken en de historie van de stad beter tot uiting worden gebracht. Achttien plekken in de stad zijn voor het masterplan.[6]

Doetinchem is gelegen aan de A18. De snelweg kent bij Doetinchem drie afslagen, te weten:

• Doetinchem
• Doetinchem-Oost
• Doetinchem-West

Het centrum van Doetinchem beschikt onder andere over 3 parkeergarages en een groot betaald parkeerterrein (iets buiten het centrum gelegen), genaamd De Varkensweide. Sinds 1 juli 2006 is het hele gebied rond het centrum betaald parkeren geworden. Dinsdag 14 juli 2015 is de Oostelijke Randweg opengegaan, die maakt een einde aan alle files in het centrum. De weg wordt onderdeel van de N315.

• Er lopen verschillende fietspaden naar de stad toe. De stad zelf is voor fietsers gemakkelijk toegankelijk. De oudste brug over de Oude IJssel is enkele tientallen jaren geleden gerestaureerd en er is een fietsbrug van gemaakt.

Station Doetinchem in 2018

• De Geldersche Tramweg-Maatschappij (GTM), gevestigd te Doetinchem, werd opgericht op 2 maart 1881 en opende zijn eerste tramlijn Doetinchem – Dieren op 27 juni 1881. Deze lijn werd aan beide kanten verlengd, zodat in 1903 de lijn Velp – Dieren – Doetinchem – Terborg – Gendringen – Isselburg-Anholt bestond. Doetinchem was nu per stoomtram met de buitenwereld verbonden. Vlak buiten de oude stad, voor de afgebroken Gruitpoort (ook wel Grutpoort) werd een tramstation en onderhoudswerkplaats gebouwd. In 1907 werd de tramlijn Zutphen – Emmerik geopend. De laatste tram reed op 31 augustus 1957. Veel over de geschiedenis van het Gelders openbaar vervoer is te vinden in het Openbaar Vervoer & Speelgoed Museum aan de Stationsstraat 50 in Doetinchem. Van 1999 tot 2013 hield ov-maatschappij Syntus kantoor in Doetinchem.
• Streekvervoer: Het streekvervoer wordt sinds eind 2010 verzorgd door het bedrijf Arriva, en bestrijkt grote delen van de stad zelf.
• Trein: De treinen worden verzorgd door Arriva en Breng. Het station Doetinchem ligt ten zuiden van het Doetinchemse centrum. Verder bestaat er een tweede station, Station Doetinchem De Huet in de gelijknamige wijk De Huet. Tot in de jaren 80 bestond er (toen station De Huet nog niet bestond) een station aan de rand van de wijk De Hoop, in de richting van Wijnbergen, genaamd Station Doetinchem West. Dit station lag pal naast de spoorbrug over de Oude IJssel, het voormalige stationsgebouw doet dienst als kantoorpand.

In Doetinchem staan enkele historische gebouwen. Uit de Middeleeuwen zijn er alleen nog kasteel de Slangenburg, de Sint Catharinakerk en het kasteeltje de Kelder; andere gebouwen zijn verwoest door de grote stadsbrand in 1527. Uit de 16e eeuw zijn nog twee gebouwen over: het huis aan de Hamburgerstraat en een gebouw aan de Waterstraat, maar uit de 17e eeuw zijn alle gebouwen vernietigd. Uit de 18e eeuw en 19e eeuw zijn enkele gebouwen bewaard gebleven, zoals het Stadsmuseum Doetinchem, Villa Ruimzicht en Villa Bouchina. In het stadscentrum zijn vrijwel geen gebouwen van voor de Tweede Wereldoorlog aanwezig. Het gehele centrum is op twee gevels na bij drie geallieerde luchtbombardementen (op 19, 21 en 23 maart 1945) weggevaagd. De Catharinakerk is na de oorlog herbouwd. Aan de Varsseveldseweg bevindt zich de Benninkmolen, een maalvaardige stellingmolen uit 1921 en aan de IJsselkade staat de Walmolen, een stellingmolen uit 1851.

Zie ook:

• Lijst van rijksmonumenten in Doetinchem
• Lijst van gemeentelijke monumenten in Doetinchem
• Lijst van oorlogsmonumenten in Doetinchem

• 
  Doetinchem, kasteel Slangenburg
• 
  Doetinchem, Sint Catharinakerk
• 
  Doetinchem, de Benninkmolen
• 
  De oude gevangenis in binnenstad

Het centrum van Doetinchem biedt een verscheidenheid van winkels, die veelal gelegen zijn in de hoofdwinkelstraten (roze op de kaart) van Doetinchem. Hier zijn ook de grote winkelketens gevestigd. Aan het begin van de 21e eeuw is de Catharinastraat tot winkelstraat ontwikkeld, hierbij werd ook in een parkeergarage voorzien. In de laatste jaren tot en met 2007 was Warenhuis Huls het enige onafhankelijke warenhuis van Nederland.

Textielmarkt, iedere dinsdagmorgen

De markt in Doetinchem vindt wekelijks plaats op dinsdagmorgen en de volledige zaterdag. De locatie is het grote parkeerterrein achter het gemeentehuis.

De dinsdagmarkt is van oorsprong vooral een textielmarkt aangevuld met levensmiddelen. Tegenwoordig zijn er op de dinsdagmarkt ook enkele kramen met ecologische of huishoudelijke producten/apparaten. De dinsdagmarkt was vroeger bijna drie keer zo groot als de zaterdagmarkt, waar het meer om het voedsel dan de textiel ging. Tegenwoordig is er op de dinsdag een grote terugloop van het bezoekersaantal te zien. Dit komt onder meer door het toegenomen aantal mensen dat overdag werkt.

Lijst van scholen met een artikel op Wikipedia

• Rietveld Lyceum, vroeger Gemeentelijke Scholen Gemeenschap Doetinchem (GSGD) geheten
• Ulenhofcollege
• St.-Ludgercollege
• Metzo College
• ROC het Graafschap College (mbo)
• AOC Oost (vmbo/mbo groen/agrarisch)
• Iselinge Hogeschool (hbo opleiding - leerkracht basisschool)

Na eerdere initiatieven onder namen als IJsselstad (1995) en LOD, startte in 2000 de Stadsomroep Doetinchem met radio en wekelijkse tv-uitzendingen. In 2005 kwam uit deze omroep een van de eerste commerciële regionale omroepen van Nederland voort onder de naam Graafschap TV. Het bracht dagelijks gepresenteerde programma's, geproduceerd door het eigen productiehuis Zinopsis Audiovisuele Producties. Na de uitbreiding van het uitzendgebied met de Veluwe onder de naam Gelre TV, kwam Graafschap TV in financiële problemen en ging in 2010 failliet. Het bedrijf maakte een doorstart onder de naam Focuz TV, dat enkele jaren later eveneens failliet ging. In 2008 werd Gelre FM de officiële lokale (radio-)omroep voor de gemeente Doetinchem. In 2011 werd de vergunning overgenomen door Optimaal FM uit Wehl. Deze is via de kabel bij UPC te ontvangen in Oost-Gelderland. Het regionale nieuws is vooral te vinden in De Gelderlander. De Gelderlander heeft voor de Achterhoek een eigen editie van het dagblad.

Er zijn festivals en culturele evenementen in Doetinchem te bezoeken. De drie grootste culturele manifestaties die jaarlijks in Doetinchem worden gehouden:

• Stadsfeest Doetinchem met muziekacts op verschillende plaatsen in het centrum, de kermis, eet- en drinktentjes, een overkapping over het Simonsplein in samenwerking[8]. Het straattheaterfestival Buitengewoon met een scala aan kleine en grote straattheatergezelschappen die tijdens een aantal dagen optreden in de Doetinchemse binnenstad en Festival Achterland (voorheen De Parkparade) dat De Bleek tijdens Pinksteren als basis heeft voor een vierdaags (gratis) muziek en theaterfestival.
• De Kunstroute Doetinchem met beeldende kunstenaars die in eigen atelier of in officiële expositieruimtes een scala aan hedendaagse beeldende kunst tonen.

Doetinchem, de D-toren overdag

Doetinchem, de D-toren in het rood

In 2004 werd kunstconcept D-toren in gebruik gesteld, een deel van een plan om op drukke kruispunten in het centrum van de stad vijf verschillende kunsttorens te bouwen. De D-toren is tot nu toe de enige, en is Doetinchems bekendste en meest controversiële beeld. Het is een twaalf meter hoog interactief kunstwerk gemaakt van epoxy. De D-toren is ontworpen door de kunstenaar Q.S. Serafijn en architect Lars Spuybroek. De vorm van de D-toren doet wel wat denken aan een grote kies. Overdag is het kunstwerk witgrijs van kleur maar 's avonds wordt de toren door middel van leds verlicht. De D-toren kan in vier verschillende kleuren branden. Elke kleur correspondeert met de actuele gemoedsstemming, van vijftig Doetinchemse burgers. Inwoners van Doetinchem kunnen zich inschrijven via een speciale site, waar ze elke twee dagen vier vragen moeten beantwoorden. Deze antwoorden worden verzameld in een database en dan wordt de gemiddelde uitkomst berekend en deze bepaalt de kleur die de D-toren krijgt.[9]

De gemeente Doetinchem beschikt over elf sportaccommodaties. In de stad Doetinchem bevindt zich Sportcentrum Rozengaarde dat onder meer beschikt over zwembaden en glijbanen Een bijzondere accommodatie is De Vijverberg, het stadion van BV De Graafschap met bijna 12 700 zitplaatsen. Sportpark Zuid is een groot terrein in het zuidelijk deel van de stad, met uitgebreide sportvoorzieningen en de thuisbasis van diverse sportverenigingen. Sportpark de Bezelhorst is ook een grote accommodatie. Hier zijn voetbalvelden, een atletiekbaan, tennisbanen en voetbalvelden voor de Graafschap.

In de gemeente Doetinchem zijn ongeveer 130 sportverenigingen actief. De gebruikelijke sporten zijn allemaal vertegenwoordigd. Enkele bijzondere verenigingen zijn:

• De heren van volleybalvereniging Orion spelen in de hoogste nationale competitie A-League, vergelijkbaar met de eredivisie voetbal. De dames van volleybalvereniging Orion werden in de jaren tachtig nationaal kampioen.
• Handbalvereniging Artemis komt uit in de op een na hoogste landelijke klasse.
• In 1937 en 1949 werden in voormalig zwembad Groenendaal de nationale zwemkampioenschappen gehouden. Het hoog aangeschreven waterpolotoernooi om de Horthy-bokaal vond in die jaren eveneens in Doetinchem plaats. Anno 2007 boekt zwemvereniging NDD successen op zowel Gelderse als nationale kampioenschappen.
• Atletiekvereniging Argo organiseert jaarlijks een estafetteloop in mei en een Halve Marathon in oktober.
• Overige sportverenigingen: basketbalvereniging Becege, de wielrenvereniging R&TV De Zwaluwen, hockeyclub DHC, rugbyclub Wild Rovers, badmintonclub Phido, korfbalvereniging Olympus '58, gymnastiekvereniging Ypsilon, IJsvereniging Doetinchem '96 en een viertal (amateur)voetbalverenigingen, te weten DZC '68, Viod, vv Doetinchem en S.V.D.W.'75. Verder zijn er boksclub COB Doetinchem, Stichting Triathlon Doetinchem, Onderwatersportvereniging Doetinchem, Fietscrossclub De IJsselcrossers Doetinchem.

Graafschapmascotte

Met BV De Graafschap heeft Doetinchem een betaaldvoetbalclub binnen de gemeentegrenzen. Het stadion De Vijverberg, dat gelegen is in het zuidoosten van de stad, vormt de thuisbasis van de Superboeren.

In april/mei wordt jaarlijks de avondvierdaagse gehouden. Ook is er de Achterhoekse Wandelvierdaagse die vanuit Doetinchem wordt gelopen. Daarnaast worden er regelmatig (inter)nationale sportevenementen gehouden in Doetinchem. Zo was de stad in 2005 gaststad van het FIFA WK voetbal tot 20. Doetinchem was speelstad voor de landen Spanje, Honduras, Marokko en Chili voor de poulewedstrijden. Tevens werden er twee wedstrijden gespeeld in de achtste finale Nederland - Chili en Nigeria - Oekraïne. De stad was ook kandidaat voor het EK onder 20 in 2007. De voorkeur van de UEFA en de KNVB ging echter uit naar Arnhem en Nijmegen. Ook op volleybalgebied is Doetinchem vaak gastheer voor internationale wedstrijden. Zo werden er in Doetinchem enkele Europa Cupwedstrijden gespeeld.

Onder Doetinchem ten zuiden van de Oude IJssel ligt zware rivierklei. Onder de laag rivierklei ligt waarschijnlijk zand. Het noorden van de stad ligt op een rivierduin die bestaat uit zand, wat nog te herkennen is aan de lichte hoogteverschillen aldaar.

Ten zuiden van het centrum van Doetinchem stroomt een rivier: de Oude IJssel. Er zijn zes bruggen over de rivier: drie voor autoverkeer (de Energiebrug, de Europabrug en de Wijnbergsebrug), een voor treinen en twee voor fietsers. Daarnaast zijn er twee beken: de Slingebeek en de Rode- of Grotebeek.

Bij het centrum van Doetinchem bevindt zich een jachthaven aan de zuidelijke zijde van de Oude IJssel.

Doetinchem heeft een raamprostitutiegebied aan de Roerstraat, waar ook vele autosloperijen gevestigd zitten. Sinds de beëindiging van de prostitutie in het Arnhemse Spijkerkwartier in januari 2006 is zowel het aanbod als de klandizie toegenomen. Een rapport uit 2012 stelt dat de prostitutie hier plaatsvindt in een overdekte hal, waarvoor bij binnenkomst entree betaald moet worden.[10]

Doetinchem heeft een gemeentelijk softdrugsbeleid met ruimte voor vijf coffeeshops (maximumstelsel) waar gewerkt wordt met gedoogbeschikkingen en exploitatievergunningen. In 2011 werden vier van de vijf coffeeshops gesloten vanwege problemen met de fiscus. Alleen het Rotterdammertje (aan de Varsseveldseweg) bleef open. Er ontstond daar overlast vanwege de toegenomen klandizie als gevolg van de sluiting van de andere panden. Sinds 2015 is er weer een coffeeshop in het oude pand van Diamonds. Het Rotterdammetje is per 9 maart 2017 gesloten, omdat de exploitatievergunning verlopen was en toen er werd gekeken naar een verlenging de voorwaarden niet goed waren.