Zwemmen op de Olympische Zomerspelen
Baanzwemmen en openwaterzwemmen zijn twee van de vijf disciplines binnen de olympische sport zwemmen die op de Olympische Zomerspelen worden beoefend. De discipline baanzwemmen staat vanaf de eerste editie van de moderne Olympische Spelen onafgebroken op het programma. In 1912 kwam het baanzwemmen voor vrouwen op het programma. Openwaterzwemmen stond in 2008 voor het eerst op het programma.
De drie andere olympische zwemdisciplines zijn schoonspringen, synchroonzwemmen en waterpolo.
Onderdelen
Baanzwemmen
Mannen
Het olympische zwemprogramma bij de mannen heeft in de beginjaren een aantal wijzigingen ondergaan. De afstanden van de zwemwedstrijden in 1904 waren in yards.
Onderdeel | 96 | 00 | 04 | 08 | 12 | 20 | 24 | 28 | 32 | 36 | 48 | 52 | 56 | 60 | 64 | 68 | 72 | 76 | 80 | 84 | 88 | 92 | 96 | 00 | 04 | 08 | 12 | 16 | 20 | Totaal |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Huidige onderdelen | ||||||||||||||||||||||||||||||
50 m vrije slag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | ||||||||||||||||||||
100 m vrije slag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | ||
200 m vrije slag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | ||||||||||||||
400 m vrije slag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | |||
800 m vrije slag | • | |||||||||||||||||||||||||||||
1500 m vrije slag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | |||
100 m rugslag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | ||||
200 m rugslag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | ||||||||||||||
100 m schoolslag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | ||||||||||||||||
200 m schoolslag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | ||||
100 m vlinderslag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | ||||||||||||||||
200 m vlinderslag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | |||||||||||||
200 m wisselslag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | ||||||||||||||||||
400 m wisselslag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | |||||||||||||||
4x100 m vrije slag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | |||||||||||||||||
4x200 m vrije slag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | ||||
4x100 m wisselslag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | ||||||||||||||
Afgevoerde onderdelen | ||||||||||||||||||||||||||||||
100 m vrije slag matrozen | • | |||||||||||||||||||||||||||||
500 m vrije slag | • | |||||||||||||||||||||||||||||
1200 m vrije slag | • | |||||||||||||||||||||||||||||
1000 m vrije slag | • | |||||||||||||||||||||||||||||
4000 m vrije slag | • | |||||||||||||||||||||||||||||
200 m teamzwemmen | • | |||||||||||||||||||||||||||||
200 m hinderniszwemmen | • | |||||||||||||||||||||||||||||
onderwaterzwemmen | • | |||||||||||||||||||||||||||||
880 yard vrije slag | • | |||||||||||||||||||||||||||||
4x50 yard vrije slag | • | |||||||||||||||||||||||||||||
400 m schoolslag | • | • | • | |||||||||||||||||||||||||||
96 | 00 | 04 | 08 | 12 | 20 | 24 | 28 | 32 | 36 | 48 | 52 | 56 | 60 | 64 | 68 | 72 | 76 | 80 | 84 | 88 | 92 | 96 | 00 | 04 | 08 | 12 | 16 | 20 | Totaal | |
Totaal | 4 | 7 | 9 | 6 | 7 | 7 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 7 | 8 | 10 | 15 | 15 | 13 | 13 | 15 | 16 | 16 | 16 | 16 | 16 | 16 | 16 | 16 | 17 | 317 |
Vrouwen
Sinds 1912 staat zwemmen voor vrouwen op het olympisch programma.
Onderdeel | 1896-1908 | 12 | 20 | 24 | 28 | 32 | 36 | 48 | 52 | 56 | 60 | 64 | 68 | 72 | 76 | 80 | 84 | 88 | 92 | 96 | 00 | 04 | 08 | 12 | 16 | 20 | Totaal |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Huidig programma | |||||||||||||||||||||||||||
50 m vrije slag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | ||||||||||||||||||
100 m vrije slag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | ||
200 m vrije slag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | |||||||||||||
400 m vrije slag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | ||||
800 m vrije slag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | |||||||||||||
1500 m vrije slag | • | ||||||||||||||||||||||||||
100 m rugslag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | ||||
200 m rugslag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | |||||||||||||
100 m schoolslag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | |||||||||||||
200 m schoolslag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | ||||
100 m vlinderslag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | ||||||||||
200 m vlinderslag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | |||||||||||||
200 m wisselslag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | |||||||||||||||
400 m wisselslag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | ||||||||||||
4x100 m vrije slag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | ||
4x200 m vrije slag | • | • | • | • | • | • | • | ||||||||||||||||||||
4x100 m wisselslag | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | |||||||||||
Afgevoerd onderdeel | |||||||||||||||||||||||||||
300 m vrije slag | • | ||||||||||||||||||||||||||
Totaal | 2 | 3 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 6 | 7 | 8 | 14 | 14 | 13 | 13 | 14 | 15 | 15 | 16 | 16 | 16 | 16 | 16 | 16 | 17 | 267 |
Gemengd
Onderdeel | 1896-2016 | 20 | Totaal |
---|---|---|---|
4x100 m wisselslag | • | ||
Totaal | 1 | 1 |
Medailles
Baanzwemmen
Over alle onderdelen
Onderstaande tabel geeft de 'succesvolste medaillewinnaars' in het baanzwemmen weer.
Olympiër | Jaren | Totaal | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
ten minste vijf gouden medailles | |||||||
1 | 2004-2016 | 23 | 3 | 2 | 28 | ||
2 | 1968-1972 | 9 | 1 | 1 | 11 | ||
3 | 1992-2004 | 8 | 3 | 1 | 12 | ||
4 | 1984-1992 | 8 | 2 | 1 | 11 | ||
5 | 2004-2016 | 6 | 3 | 3 | 12 | ||
6 | 1988 | 6 | 0 | 0 | 6 | ||
6 | 1996-2000 | 6 | 0 | 0 | 6 | ||
8 | 1996-2004 | 5 | 3 | 2 | 10 | ||
9 | 2000-2004 | 5 | 3 | 1 | 9 | ||
10 | 2000-2008 | 5 | 2 | 0 | 7 | ||
11 | 2008-2016 | 5 | 1 | 2 | 8 | ||
12 | 1984-1992 | 5 | 1 | 1 | 7 | ||
" | 1988-1996 | 5 | 1 | 1 | 7 | ||
" | 2004-2016 | 5 | 1 | 1 | 7 | ||
15 | 1964-1968 | 5 | 1 | 0 | 6 | ||
" | 2012-2016 | 5 | 1 | 0 | 6 | ||
17 | 2012-2016 | 5 | 0 | 1 | 6 | ||
18 | 1924-1928 | 5 | 0 | 0 | 5 | ||
ten minste acht medailles | |||||||
1984-2008 | 4 | 4 | 4 | 12 | |||
2004-2012 | 3 | 4 | 5 | 12 | |||
1992-2004 | 0 | 4 | 6 | 10 | |||
1992-2000 | 4 | 5 | 0 | 9 | |||
1972-1976 | 3 | 6 | 0 | 9 | |||
1956-1964 | 4 | 4 | 0 | 8 | |||
1972-1976 | 4 | 4 | 0 | 8 | |||
1968-1976 | 4 | 2 | 2 | 8 | |||
2000-2004 | 4 | 2 | 2 | 8 | |||
2000-2012 | 4 | 2 | 2 | 8 | |||
2008-2016 | 4 | 2 | 2 | 8 | |||
Op één onderdeel
De Amerikaanse Dara Torres is de enige olympiër die vijf medailles heeft gewonnen op hetzelfde zwemonderdeel, met 24 jaar tussen de eerste en laatste keer. Haar landgenoten Michael Phelps en Jenny Thompson hebben vier maal een medaille wonnen op twee of meer verschillende onderdelen. Phelps won vier opeenvolgende medailles op een recordaantal van zes verschillende onderdelen.
Olympiër | Jaren | Medailles | Onderdeel |
---|---|---|---|
1984, 1988, 1992, 2000, 2008 | 4x 100 m vrij (v) | ||
2004, 2008, 2012, 2016 | 100 m vlinderslag (m) 200 m vlinderslag (m) 200 m wisselslag (m) 4x 100 m vrij (m) 4x 200 m vrij (m) 4x 100 m wissel (m) | ||
1992, 1996, 2000, 2004 | 4x 100 m vrij (v) 4x 100 m wissel (v) | ||
2000, 2004, 2008, 2012 2000, 2004, 2008 | 4x 100 m vrij (m) 4x 100 m wissel (m) | ||
2000, 2004, 2008 2000, 2004, 2008, 2012 | 100 m school (v) 4x 100 m wissel (v) | ||
2004, 2008, 2012, 2016 | 200 m wisselslag (m) 4x 200 m vrij (m) | ||
1908, 1912, 1920 | 4x 200 m vrij (m) | ||
1908, 1920, 1924 | 1500 m vrij (m) | ||
1912, 1920, 1924 | 100 m vrij (m) | ||
1956, 1960, 1964 | 100 m vrij (v) 4x 100 m vrij (v) | ||
1964, 1968, 1972 | 200 m school (v) | ||
1968, 1972, 1976 | 100 m rug (m) | ||
1980, 1984, 1988 | 4x 100 m vrij (v) | ||
1984, 1988, 1992 | 4x 100 m vrij (m) | ||
1984, 1988, 1992 | 4x 100 m wissel (m) | ||
1988, 1992, 1996 | 200 m rug (v) | ||
1992, 1996, 2000 | 200 m vlinder (v) | ||
1992, 1996, 2000 | 1500 m vrij (m) | ||
1992, 1996, 2000 | 100 m vrij (m) | ||
1996, 2000, 2004 | 4x 200 m vrij (v) | ||
1996, 2000, 2004 | 200 m school (v) | ||
1996, 2000, 2004 | 50 m vrij (m) 4x 100 m vrij (m) | ||
1996, 2000, 2004 | 200 m vlinder (v) | ||
2000, 2004, 2008 | 4x 100 m wissel (m) | ||
2000, 2004, 2008 | 1500 m vrij (m) 4x 200 m vrij (m) | ||
2000, 2004, 2008 | 4x 200 m vrij (m) | ||
2000, 2004, 2008 | 200 m rug (m) | ||
2004, 2008, 2012 | 4x 100 m vrij (v) | ||
2004, 2008, 2012 | 4x 100 m vrij (v) | ||
2004, 2008, 2012 | 4x 100 m wissel (m) | ||
2004, 2008, 2012 | 4x 100 m wissel (m) | ||
2004, 2008, 2012 | 4x 100 m vrij (v) | ||
2004, 2008, 2012 | 4x 100 m vrij (v) | ||
2004, 2012, 2016 | 4x 100 m vrij (v) | ||
2008, 2012, 2016 | 4x 100 m vrij (m) | ||
2008, 2012, 2016 | 4x 200 m vrij (v) | ||
2008, 2012, 2016 | 4x 100 m vrij (v) | ||
2008, 2012, 2016 | 4x 100 m vrij (m) | ||
2008, 2012, 2016 | 4x 200 m vrij (v) | ||
2008, 2012, 2016 | 4x 100 m wissel (v) | ||
Openwaterzwemmen
Onderstaande tabel geeft de 'succesvolste medaillewinnaars' in het openwaterzwemmen weer.
Olympiër | Jaren | Totaal | Onderdeel | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 2008 | 1 | 0 | 0 | 1 | mannen | |
" | 2008 | 1 | 0 | 0 | 1 | vrouwen | |
" | 2012 | 1 | 0 | 0 | 1 | mannen | |
" | 2012 | 1 | 0 | 0 | 1 | vrouwen | |
" | 2016 | 1 | 0 | 0 | 1 | mannen | |
" | 2016 | 1 | 0 | 0 | 1 | vrouwen | |
mervoudige medaillewinnaars | |||||||
2008-2012 | 0 | 1 | 1 | 2 | mannen | ||
Medaillespiegel
N.B. Medaillespiegel is bijgewerkt tot en met de Olympische Spelen van 2016.
Plaats | Land | NOC | Totaal | |||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | USA | 246 | 172 | 135 | 553 | |
2 | AUS | 60 | 64 | 64 | 188 | |
3 | GDR | 38 | 32 | 22 | 92 | |
4 | HUN | 28 | 25 | 20 | 73 | |
5 | JPN | 22 | 26 | 32 | 80 | |
6 | NED | 22 | 18 | 19 | 59 | |
7 | GBR | 16 | 28 | 30 | 74 | |
8 | GER | 13 | 19 | 29 | 59 | |
9 | CHN | 13 | 19 | 11 | 43 | |
10 | URS | 12 | 21 | 26 | 61 | |
11 | SWE | 9 | 15 | 14 | 38 | |
12 | CAN | 8 | 15 | 26 | 49 | |
13 | FRA | 8 | 15 | 20 | 43 | |
14 | RSA | 6 | 6 | 6 | 18 | |
15 | EUN | 6 | 3 | 1 | 10 | |
16 | RUS | 5 | 9 | 9 | 23 | |
17 | ITA | 5 | 5 | 12 | 22 | |
18 | UKR | 4 | 2 | 1 | 7 | |
19 | FRG | 3 | 5 | 14 | 22 | |
20 | DEN | 3 | 5 | 6 | 14 | |
21 | ROU | 3 | 2 | 4 | 9 | |
22 | IRL | 3 | 0 | 1 | 4 | |
23 | ZIM | 2 | 4 | 1 | 7 | |
24 | ANZ | 2 | 3 | 3 | 8 | |
25 | ESP | 2 | 2 | 4 | 8 | |
26 | NZL | 2 | 1 | 3 | 6 | |
27 | TUN | 2 | 0 | 1 | 3 | |
28 | AUT | 1 | 6 | 5 | 12 | |
29 | EUA | 1 | 5 | 6 | 12 | |
30 | BRA | 1 | 4 | 9 | 14 | |
31 | GRE | 1 | 4 | 3 | 8 | |
32 | POL | 1 | 3 | 2 | 6 | |
33 | KOR | 1 | 3 | 0 | 4 | |
34 | BEL | 1 | 2 | 2 | 5 | |
35 | CRC | 1 | 1 | 2 | 4 | |
36 | ARG | 1 | 1 | 1 | 3 | |
BUL | 1 | 1 | 1 | 3 | ||
38 | YUG | 1 | 1 | 0 | 2 | |
39 | MEX | 1 | 0 | 1 | 2 | |
SUR | 1 | 0 | 1 | 2 | ||
41 | KAZ | 1 | 0 | 0 | 1 | |
LTU | 1 | 0 | 0 | 1 | ||
SIN | 1 | 0 | 0 | 1 | ||
44 | BLR | 0 | 2 | 1 | 3 | |
45 | SVK | 0 | 2 | 0 | 2 | |
46 | FIN | 0 | 1 | 3 | 4 | |
47 | CUB | 0 | 1 | 1 | 2 | |
NOR | 0 | 1 | 1 | 2 | ||
49 | CRO | 0 | 1 | 0 | 1 | |
SRB | 0 | 1 | 0 | 1 | ||
SLO | 0 | 1 | 0 | 1 | ||
52 | PHI | 0 | 0 | 2 | 2 | |
53 | SUI | 0 | 0 | 1 | 1 | |
TRI | 0 | 0 | 1 | 1 | ||
VEN | 0 | 0 | 1 | 1 | ||
Totaal | 559 | 557 | 558 | 1674 |
Bronnen, noten en/of referenties |