Voetbal op de Olympische Zomerspelen

Landen die zowel bij de wereldvoetbalbond FIFA als het Internationaal Olympisch Comité zijn aangesloten mogen zowel bij de mannen als vrouwen één team inschrijven voor het kwalificatietoernooi. Sinds de kwalificatie voor de Olympische Spelen 1992 geldt voor mannen dat ze maximaal 23 jaar mogen zijn (met 1 januari van het olympisch jaar als peildatum). Tijdens de eindronde (de Olympische Spelen zelf) mogen drie dispensatiespelers ouder dan 23 jaar deel uitmaken van de voetbalselectie.

Voor vrouwen gold bij de eerste twee edities (1996 en 2000) dat de speelsters minimaal zestien jaar oud moesten zijn. Deze bepaling is daarna afgeschaft, zodat voor vrouwen geen beperkingen meer gelden.[1]

Geschiedenis

Bij de edities van 1908 en 1912 had elk deelnemend land het recht maximaal vier teams in te schrijven, maar alleen in 1908 maakte Frankrijk gebruik van deze regel door met twee ploegen deel te nemen.

Oorspronkelijk mochten aan het olympisch voetbaltoernooi, net als bij alle andere sporten, alleen amateurs deelnemen. In 1956 kwam daar de beperking bij dat spelers (met uitzondering van spelers uit Afrika en Azië) niet in de eindronde van het voorgaande wereldkampioenschap mochten zijn uitgekomen. In 1968 werd dat uitgebreid en telden ook kwalificatiewedstrijden voor het betreffende WK mee. Doordat profspelers niet mochten meedoen was dit extra voordelig voor de landen uit het Oostblok, waar de spelers door de staat gesponsord werden en dus hun amateurstatus konden bewaren. De teams konden dus op volle sterkte meedoen en dat wierp zijn vruchten af. Tussen 1948 en 1980 werden 23 van de 27 medailles gewonnen door landen uit Oost-Europa.

In de jaren 70 begon het IOC het amateurprincipe langzaamaan los te laten. Omdat de FIFA wilde voorkomen dat het olympisch voetbaltoernooi een te grote concurrent zou worden voor het wereldkampioenschap werden nieuwe bepalingen in het leven geroepen. Vanaf 1984 mochten ook niet-amateurs deelnemen, met voor Europa en Zuid-Amerika de beperking dat spelers die één of meerdere volledige WK-wedstrijden (inclusief kwalificatiewedstrijden) hadden gespeeld niet meer speelgerechtigd waren. Sinds de kwalificatie voor de Olympische Spelen 1992 gelden voor mannen uitsluitend de huidige regels.