Wenedyk

Het Wenedyk heeft geen lidwoorden. Dit onderscheidt het Wenedyk van de andere Romaanse talen en van andere op het Romaans gebaseerde kunsttalen, zoals het Esperanto en het Ido. De reden hiervoor is, dat in het vulgair Latijn de ontwikkeling van lidwoorden nog in een vroeg stadium verkeerde, terwijl lidwoorden in het Pools en de meeste andere Slavische talen niet voorkomen.

In mindere mate dan bijvoorbeeld het Nederlands is het Wenedyk een flecterende taal. Zelfstandige, bijvoeglijke en voornaamwoorden kunnen drie geslachten (mannelijk, vrouwelijk, onzijdig) hebben, enkel- en meervoud, alsmede drie naamvallen:

• de directe naamval duidt zowel het onderwerp als het lijdend voorwerp aan. In de zin Miej poterz leże libier "Mijn vader leest een boek" staat zowel Miej poterz "mijn vader" als libier "een boek" in de directe naamval.
• de genitief duidt bezit aan, bijvoorbeeld: siedź potrze "mijn vaders stoel", rzejna Anglie "de koningin van Engeland".
• de datief wordt gebruikt om het meewerkend voorwerp aan te duiden, bijvoorbeeld: Da mi ił libier "Geef mij dat boek", Da mi łu "Geef het aan mij".

Het Wenedyk heeft ook een vocatief, die in de meeste gevallen dezelfde vorm heeft als de directe naamval. Er zijn echter uitzonderingen, zoals: O potrze! "O vader!"

Zelfstandige naamwoorden kunnen worden onderverdeeld in vier declinaties, die verwant zijn aan het Latijnse systeem:

• de eerste declinatie bestaat uit alle woorden op -a, waarvan verreweg de meeste vrouwelijk zijn;
• de tweede declinatie bestaat grotendeels uit mannelijke en onzijdige woorden die uitgaan op een medeklinker. Het is een combinatie van de Latijnse tweede en vierde declinatie;
• de derde declinatie bestaat voornamelijk uit vrouwelijke woorden die uitgaan op een medeklinker;
• de vierde declinatie zijn woorden op -ej en komt overeen met de Latijnse vijfde declinatie.

Bijvoeglijke naamwoorden komen in geslacht, aantal en naamval altijd overeen met het zelfdstandig naamwoord waarop zij betrekking hebben. Zij kunnen er zowel voor als achter worden geplaatst.

In tegenstelling tot zelfstandige naamwoorden, bijvoeglijke naamwoorden en andere voornaamwaarden, maken persoonlijke voornaamwoorden onderscheid tussen de nominatief en de accusatief. De volgende tabel toont hoe zij worden verbogen:

De vervoeging van werkwoorden maakt onderscheid tussen persoon, enkelvoud/meervoud, wijs en tijd. De vormen in de tegenwoordige tijd zijn:

1 sg. – jemu "ik bemin"

2 sg. – jemasz "jij bemint"

3 sg. – jema "hij/zij bemint"

1 pl. – jemamy "wij beminnen"

2 pl. – jemacie "jullie beminnen"

3 pl. – jemą "zij beminnen"

Afgezien daarvan heeft het Wenedyk de volgende tijden en wijzen:

onbepaalde wijs – jemar "beminnen"

tegenwoordige tijd – jemu "ik bemin"

onvoltooid verleden tijd – jemawa "ik beminde"

voltooid verleden tijd – jemie "ik heb bemind"

onvoltooid toekomende tijd – joru jemar "ik zal beminnen"

voltooid verleden toekomende tijd – jemaru "ik zal hebben bemind"

voorwaardelijke wijs – jemarsi "ik zou beminnen, ik zou hebben bemind"

gebiedende wijs – jem "bemin!"

tegenwoordig deelwoord – jemęć "beminnend"

verleden deelwoord – jematy "bemind"