Stad en Lande
Stad en Lande is de oude naam voor de provincie Groningen die tot laat in de 19e eeuw werd gehanteerd. De naam is ontstaan toen de Stad en de Ommelanden na de reductie van Groningen samen als zevende gewest toetraden tot de Republiek. Tot de 19e eeuw bestonden er grote tegenstellingen en spanningen tussen de Stad en de Ommelanden. Toen deze verdwenen werd de naam Groningen ook acceptabel voor het gebied om de Stad.
Stad en Lande
| |||||
| Eén der Zeven Verenigde Nederlanden (1594-1795) gewest van de Bataafse Republiek (1795-1798) | |||||
| |||||
| |||||
| Kaart | |||||
 | |||||
| 1645 | |||||
| Algemene gegevens | |||||
| Hoofdstad | Groningen | ||||
| Talen | Gronings, Fries Nederlands | ||||
| Religie(s) | rooms-katholicisme, protestantisme | ||||
| Munteenheid | carolusgulden, generaliteitsgulden | ||||
| Regering | |||||
| Regeringsvorm | gewest | ||||
| Plv. staatshoofd | stadhouder | ||||
Reductie van Groningen
De Spaanse bezetting duurde tot 1591, toen Maurits van Nassau, de latere prins van Oranje, Delfzijl veroverde. Uiteindelijk werd de stad Groningen zelf op 22 juli 1594 veroverd en daarmee 'gereduceerd' (Frans leenwoord voor 'teruggebracht') aan de Staatsen, waardoor deze gebeurtenis ook wel de Reductie van Groningen wordt genoemd. Op 23 juli werden de Stad en Ommelanden bij het Traktaat van Reductie voorgoed verenigd in één provincie, Stad Groningen en Ommelanden (Stad en Lande). Deze trad op 17 februari 1595[1] als zevende provincie toe tot de Republiek der Verenigde Nederlanden, die voortaan ook wel de 'Zeven Verenigde Nederlanden' werden genoemd.
Wedde en Westerwolde werden in 1619 toegevoegd aan Stad en Lande. Bij de Vrede van Münster in 1648 werd de Republiek officieel erkend, en daarbij ook het omvormen van de Heerlijkheid Groningen naar Stad en Lande.
Opheffing gewest Stad en Lande
Aan het gewest Stad en Lande kwam formeel een einde op 29 januari 1798 door een publicatie van de Constituerende Vergadering. Het gewestelijk bestuur werd omgezet in een intermediair administratief bestuur, in afwachting van de realisatie van de nieuwe departementale indeling waarin het grondgebied van Stad en Lande deel ging uitmaken van het nieuwe departement van de Eems. Het intermediair administratief bestuur functioneerde nog tot 30 maart 1799, toen het werd ontbonden.
Bronnen, noten en/of referenties
|
 | Constitutie van Groningen en Ommelanden |  | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||