Olympia (stad)

In het hart van de Griekse landstreek Elis, in een weelderig begroeide vallei, waar de rivieren Alpheüs (Nieuwgrieks Alfiós) en Kladeos (Nieuwgrieks Laléïko) bij elkaar komen, ligt het uitgestrekte opgravingsveld van Olympia (Grieks: Ολυμπία, Olympí'a of Ολύμπια, Olýmpia).

Archaia Olympia
Αρχαία Ολυμπία
Gemeente in Griekenland

Situering
PeriferieWest-Griekenland
Coördinaten37° 38 NB, 21° 38 OL
Algemeen
Oppervlakte545,121 km²
Inwoners (2011[1])13.410
(25 inw./km²)
Hoogte0 tot 1750 m
Politiek
BurgemeesterEfthymios KOTZAS (sinds 2011)
Overig
Postcode(s)270 62, 270 63, 270 65, 270 66
Netnummer(s)26240
KentekenHA
Website(el) Gemeente
Portaal    Griekenland

Het oude heiligdom van Zeus, ter ere van wie om de vier jaar de Panhelleense Spelen werden gehouden, werd gevormd door een gewijd domein, de Altis (= Heilig Woud) genaamd. In de loop der tijden werden Altis en naaste omgeving volgebouwd met een zeer groot aantal tempels, altaren, standbeelden, schathuizen (Grieks thesauroi) voor de wijgeschenken der Griekse staten en voor de spelen bestemde bouwwerken, onder andere een stadion.

Een echte stad was Olympia niet. De enige vaste bewoners waren priesters en verder tempelpersoneel, zoals koks, hout- en metaalbewerkers en gidsen om bezoekers rond te leiden. Bezoekers van de spelen, die in de zomer plaatsvonden, bivakkeerden in de open lucht; voor officiële gasten was er een speciaal logement (het Leonidaion). De inkomsten van het heiligdom bestonden uit (soms zeer aanzienlijke) schenkingen van vereerders.

Overzicht van de belangrijkste bouwwerken

  • de imposante resten van de oudste tempel (ca. 600 v.Chr.), aan Hera gewijd, met zuilen van verschillende vorm, die in de loop der tijd de vroege houten zuilen vervangen hebben. Daarbinnen is het beroemde marmeren beeld gevonden van de Hermes van Praxiteles (thans in het plaatselijk museum). Hier wordt ook de olympische fakkel ontstoken die vervolgens in estafettevorm naar de openingsceremonie van de Olympische Spelen wordt gebracht. Dit gebeurde voor het eerst in 1936 voor de Olympische Spelen van Berlijn.
  • de voornaamste tempel was die van Zeus Olympios (= van de Olympus; vandaar de naam Olympia), een werk van de bouwmeester Libon van Elis. De tempel werd na de Perzische Oorlogen - als het ware als nationaal oorlogsmonument - gesticht en in 456 v.Chr. voltooid. Binnenin bevond zich het door Phidias vervaardigde, 12 m hoge goud-en-ivoren beeld van de tronende Zeus, een van de Zeven wereldwonderen van de antieke wereld. Het werd in 426 na Chr. naar Constantinopel overgebracht, waar het 50 jaar later bij een paleisbrand verloren ging. De gebeeldhouwde metopen (thans in het lokale museum) laten de twaalf werken van Herakles zien.
  • de derde grote tempel was het Metroön, aan de moedergodin Rhea gewijd, later voor de Romeinse keizercultus bestemd.
  • verderop ligt, op een terras, een rij van schathuizen uit de 6e en begin 5e eeuw v.Chr., grotendeels door steden uit West-Griekenland gesticht.
  • Philippeüm, een Tholos die na de Slag bij Chaeronea (338 v.Chr.) werd opgericht in opdracht van Philippus II van Macedonië, vlak bij de huidige ingang, waarin goud-en-ivoren beelden van hem en zijn familie, door de beeldhouwer Leochares gemaakt, werden opgesteld.
  • aan de westkant lagen
    1° het Leonidaion, een naar de stichter (een zekere Leonidas, NIET de beroemde Spartaanse koning) genoemd hotel met een reeks kamers rondom een door zuilengaanderijen omgeven binnenplaats,
    2° het theokoleon of priesterverblijf, en
    3° de palaestra en het gymnasion.
  • achter het theokoleon lag de werkplaats van Phidias: archeologische vondsten (een drinkbeker met zijn naam erin gegrift en matrijzen voor het gouden gewaad van het Zeusbeeld) getuigen van zijn werkzame aanwezigheid.
  • van het olympische stadion zijn restanten van de krypte (tunnel) zichtbaar, evenals de restanten van de jurytribune en de aarden publiekstribune
De ruïnes van de Zeustempel; één zuil werd in 2005 gereconstrueerd.
Archeologisch Olympia
Werelderfgoed cultuur
Land Griekenland
UNESCO-regioEuropa en Noord-Amerika
Criteriai, ii, iii, iv, vi
Inschrijvingsverloop
UNESCO-volgnr.517
Inschrijving1989 (13e sessie)
UNESCO-werelderfgoedlijst

Nadat in 394 na Chr. op keizerlijk bevel de "heidense" Spelen waren afgeschaft, werden in 426 de tempels verwoest en aan de natuurelementen prijsgegeven. Aardbevingen en overstromingen richtten nog meer verwoestingen aan. In 1875 begonnen opgravingen door Duitse archeologen.

Plattegrond

1: Noord-Oost propylon – 2: Prytaneion – 3: Philippeion – 4: Tempel van Hera – 5: Pelopion – 6: Nymhi van Herodes Atticus – 7: Metroon – 8: Zanes – 9: Crypte – 10: Stadion – 11: Echo stoa – 12: Gebouw van Ptolemy II en Arsinoe – 13: Hestia stoa – 14: Hellenistisch gebouw – 15: Tempel van Zeus – 16: Altaar van Zeus – 17: Ex voto of Achaeans – 18: Ex voto of Mikythos – 19: Nike van Paionios – 20: Gymnasium – 21: Palaestra – 22: Theokoleon – 23: Heroon – 24: Phidias – 25: Baden van Kladeos – 26: Griekse baden – 27 en 28: Hotels – 29: Leonidaion – 30: Zuidelijke baden – 31: Bouleuterion – 32: Zuidelijke stoa – 33: Villa van Nero
Treasuries. I: Sicyon – II: Syracusa – III: Epidamnus ? – IV: Byzantium ? – V: Sybaris ? – VI: Cyrene ? – VII: Unidentified – VIII: Altaar ? – IX: Selinunte – X: Metapontum – XI: Megara – XII: Gela

Olympische fakkel

Ook wordt de olympische fakkel elke Olympische Spelen vanuit Olympia naar de stad van de spelen gebracht. Dat gaat via lopers. De langste tocht werd gehouden tijdens de Winterspelen van 2010 in Vancouver: deze duurde 106 dagen.

Bestuurlijke indeling

Archaia Olympia (Grieks: Αρχαία Ολυμπία) is sedert 2011 een fusiegemeente (dimos) in de Griekse bestuurlijke regio (periferia) West-Griekenland.

De vier deelgemeenten (dimotiki enotita) van de fusiegemeente zijn:[2]

  • Archaia Olympia (Αρχαία Ολυμπία)
  • Foloi (Φολόη)
  • Lampeia (Λαμπεία)
  • Lasiona (Λασιώνα)
Zie de categorie Olympia van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.