Akropolis van Athene

De Akropolis van Athene is de 156 meter hoge tafelberg in de Griekse hoofdstad, oorspronkelijk door een vruchtbare vlakte omringd, op veilige en toch niet verre afstand van zee gelegen, die zich bij uitstek leende tot een nederzetting. Door de ligging is de Akropolis (Oudgrieks: ἡ Ἀκρόπολις τῶν Ἀθηνῶν, hē Akrópolis tôn Atʰēnôn; Grieks; η Ακρόπολη της Αθήνας, i Akrópoli tis Athínas) van kilometers ver te zien voor wie Athene nadert. Akropolis is een samenvoeging van ἄκρος ('akros', 'hoogste deel van') en πόλις ('polis', 'stad').

Akropolis van Athene
Werelderfgoed cultuur
Land Griekenland
Coördinaten37° 58 NB, 23° 44 OL
UNESCO-regioEuropa en Noord-Amerika
Criteriai, ii, iii, iv, vi
Inschrijvingsverloop
UNESCO-volgnr.404
Inschrijving1987 (11e sessie)
Kaart

UNESCO-werelderfgoedlijst

Hoewel er sporen van nóg oudere bewoningsvormen zijn gevonden, valt toch de eerste belangrijke periode in de Myceense tijd, tussen 2000 en 1200 v.Chr. Evenals in Mycene zelf was de koningsburcht hier de kern van de burcht: uit de 13e eeuw v.Chr. stamt de 6m dikke ommuring van zware blokken steen. Van deze zogenaamde "Pelasgische muur" is nog een stuk te zien, rechts voorbij de Propyleeën.

De Akropolis bleef de religieuze kern van de stad, ook toen de bevolking zich in de benedenstad ging vestigen en de stad zich begon uit te breiden. De beschermgodin Athena had er haar belangrijkste heiligdom, de Oude Athenatempel, gebouwd in de 6e eeuw v.Chr. De tiran Pisistratus liet de pracht van de Akropolis nog verhogen met allerlei bouwwerken en wijgeschenken.

In 480 v.Chr., kort voor de slag bij Salamis, werd het hele plateau vernield door de Perzen. Na de oorlog begon men onmiddellijk aan de wederopbouw onder Kimon II. In het door spoliatie "gerecycleerde" puin, waarmee het terras na de verwoesting van het gehele complex werd genivelleerd en uitgebreid, zijn tal van sculptuurfragmenten van vóór 480 v.Chr. ontdekt (nu te bewonderen in het Akropolismuseum). De wederopbouw van de tempels geschiedde op initiatief en onder leiding van Perikles, bijgestaan door de beeldhouwer Phidias als artistiek adviseur. Financieel werd de uitvoering mogelijk gemaakt door het overbrengen van de kas van de Delische Bond van Delos naar Athene in 454 v.Chr. Sindsdien was de Akropolis uitsluitend een religieus centrum: het grootse concept maakte de Akropolis tot nationaal heiligdom: zijn militaire en politieke functie behoorde voorgoed tot het verleden.

De belangrijkste (nog bestaande) gebouwen op de Atheense Akropolis zijn:

  • het Parthenon: begonnen in 448 en stilgelegd in 432 v.Chr.; architecten: Iktinos en Kallikrates; supervisie en ornamentele sculpturen: Phidias.
  • de Propyleeën (met hallencomplex): begonnen in 437 en voltooid in 433 v.Chr.; architect: Mnesikles
  • de Tempel van Nikè: begonnen in 427 en voltooid in 424 v.Chr.
  • het Erechtheion: begonnen in 421 onder architect Mnesikles (?) en na een lange onderbreking voltooid in 407 v.Chr. onder de architecten Philokles en Archilochus. Naast de tempel groeit de olijfboom die ooit door de godin Athene aan de stad geschonken zou zijn.

Plattegrond

ParthenonOude AthenatempelErechtheionStandbeeld van Athena PromachosPropyleeënTempel van NikèEleusinionHeiligdom van Artemis BrauroniaChalkothekePandroseionArrephorionAltaar van Athena PoliasHeiligdom van Zeus PolieusHeiligdom van PandionOdeion van Herodes AtticusStoa van EumenesAsklepieionDionysustheaterOdeion van PeriklesTempel van DionysosAglaureion
  1. Parthenon
  2. Oude Athenatempel
  3. Erechtheion
  4. Standbeeld van Athena Promachos
  5. Propyleeën
  6. Tempel van Nikè
  7. Eleusinion
  8. Heiligdom van Artemis Brauronia
  9. Chalkotheke
  10. Pandroseion
  11. Arrephorion
  12. Altaar van Athena Polias
  13. Heiligdom van Zeus Polieus
  14. Heiligdom van Pandion
  15. Odeion van Herodes Atticus
  16. Stoa van Eumenes
  17. Asklepieion
  18. Dionysustheater
  19. Odeion van Perikles
  20. Tempel van Dionysos
  21. Aglaureion

Galerij

Zie de categorie Acropolis of Athens van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.