Nieuwkerken-Waas

In vergelijking met heel wat wase gemeenten, bv. Waasmunster, Belsele, Temse, is Nieuwkerken veeleer een jonge entiteit. Het ontstond omstreeks 1100 en kwam op 21 juni 1294 los van Sint-Niklaas. Op 1 januari 1977 werd het een deel van Groot Sint-Niklaas.

Volgens de geschiedschrijvers Frans De Potter en Jan Brouckaert werd in 1294 de eerste kerk gebouwd door Jacob Van Lent, pastoor te Sint-Niklaas. Voordien was het grondgebied van Nieuwkerken bij Sint-Niklaas gevoegd. De kerk werd in 1646 door een hevige brand verwoest.

Op 19 oktober 1819 werd door de Nederlandse regering het wapen toegekend; dat van Lazuur is met de H. Maagd en het kind Jezus in natuurkleur, gekroond van goud en gekleed van zilver met damascering van goud en begeleid door de letters N.K. van hetzelfde.

Legende

Het ontstaan van Nieuwkerken hangt samen met de geschiedenis van het miraculeus beeld van Onze-Lieve-Vrouw ten Bossche en de kapel die ter ere van de H. Maagd werd gebouwd. De legende verhaalt: "Op zekere dag trok een herder met zijn schapen door het bos waar later de kom der gemeente Nieuwkerken zou ontstaan. De herder trof in een boomholte een beeld van O.-L.-Vrouw aan. Hij nam het beeldje mee naar huis doch 's anderendaags hing het terug aan de boom. Dit feit herhaalde zich drie keer. Toen drukte het beeld de wens uit hier ter ere van Maria een schone kapel zou gebouwd worden. Een rode draad, op de grond, gaf de gewenste afmetingen aan. De kapel werd een bedevaartsoord."

In de loop der eeuwen werd men het spoor der kapel bijster want men weet niet hoelang die oorspronkelijke kapel als bidplaats bleef bestaan. Wat we wel weten is dat er in 1635 een grote kapel werd gebouwd. Later werd tijdens de kermis, op de verjaardag van de kerkwijding, tegen de roos en bloedziekten gezegend . Te dezer gelegenheid werd aan de bedevaarders een stukje rode draad gegeven, als herinnering aan de rode draad in het bos.

Bij het opnieuw aanleggen van het dorpsplein werden de resten van de kapel teruggevonden. De locatie van deze kapel is nu aangeduid met spijkers in het wegdek en het dorpsplein.

Het oud gemeentehuis

Het nieuw gemeentehuis met ervoor het klompenmonument

Kasteel Torenhof

• De Onze-Lieve-Vrouw-ten-Boskerk uit de 18de eeuw. Het is een classicistisch gebouw met het een rechthoekig grondplan. Het dorpsplein voor de kerk was vroeger het bijhorende kerkhof, dat nu achter de kerk ligt.
• Het oud gemeentehuis op het dorpsplein.
• Het Heemkundig Museum Nieuwkerken-Waas 200/700.
• Het klompenmonument voor het nieuw gemeentehuis
• Kasteel Torenhof

Nieuwkerken stond vroeger bekend om zijn klompennijverheid. In 1896 waren er 72 ondernemingen welke 241 werklieden in dienst hadden. Na Sint-Niklaas, Beveren en Temse was Nieuwkerken de belangrijkste producent van platte, hoge en grote blokken. Vooral populieren werden gebruikt bij de vervaardiging van de houten schoenen. Soms ook wel wilgen en elzen, maar toch in veel mindere mate. In ons Waasland werden daarom langs de akkers enorme hoeveelheden populieren aangeplant.

Van 1973 t.e.m. eind jaren 80 vonden de Internationale Klompentochten Nieuwkerken plaats. Deze wandeltochten in en rond Nieuwkerken lokten op hun hoogtepunt ongeveer tienduizend wandelaars. Op 17 april 2011 werd dit evenement nieuw leven ingeblazen onder de naam Nieuwkerkse Klompentochten.

Tot de gemeentelijke fusie met Sint-Niklaas in 1977 vormde Nieuwkerken een zelfstandige gemeente. Burgemeesters waren:

• (1830-1836): C.E. Theunissens
• (1837-1842): Fr. Bongaerts
• (1843-1864): K.L. Bocklandt
• (1862-1887): P.A. Van Puymbroeck
• (1888-1921): Emeri De Cleene
• (1921-1923): Hendrik Ryckaert
• (1924-1925): Cyriel Pauwels a.i.
• (1925-1933): Nathalis Maes
• (1933-1947): Jozef Duyver
• (1947-1954): Theodoor Nijs
• (1951-1953): Leopold Verhelst a.i.
• (1953-1970): Theofiel Ellegiers
• (1970-1976): Cyriel De Rop

In het dorp bevindt zich het Station Nieuwkerken-Waas. Buslijnen 3 en 4 van de Sint-Niklase stadsbus bedienen het dorp, eveneens als buslijn 31. Deze laatste rijdt richting Sint-Niklaas en Doel.

Op 1 oktober 1893 werd tramlijn 367 van de NMVB in gebruik genomen tussen het station van Sint-Niklaas en Kieldrecht. Deze lijn had verschillende haltes in Nieuwkerken. Op 15 februari 1905 werd de uitbreiding naar Doel geopend. In 1944 werd de exploitatie van de lijn stopgezet en vervangen door een busdienst, die tot op vandaag bestaat.

In Nieuwkerken speelt de voetbalclub Sportkring Sint-Niklaas in de Tweede klasse amateurs. Hun stadion is het Stedelijk Sportcentrum Meesterstraat.

• Monseigneur De Cleene
• Sien De Clerck, bekend van Schoon & Meedogenloos op VTM
• Mariette Verhulst (1927-2008), alias Jetty Gitari
• Tom Steels (1971), wielrenner
• Wouter Van Bellingen (1972), Vlaams politicus
• Stijn Van de Voorde (1977), Studio Brussel-presentator
• Liesbet Van Breedam (1979), beachvolleybalster (Belgische selectie Beijing 2008)
• Jonas Ivens (1984), voetballer bij KV Mechelen
• Koen Van Damme (1987), turner (Belgische selectie Beijing 2008)

• Dorpsraad Nieuwkerken-Waas

Zie de categorie Nieuwkerken-Waas van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

	Plaatsen in de gemeente Sint-Niklaas
Deelgemeenten: Belsele · Nieuwkerken-Waas · Sinaai · Sint-Niklaas Overige plaatsen en wijken: Baenslandwijk · Clementwijk · Dillaertwijk · Driegaaien · Drielinden · Eindeken · Godschalk · Hertjen · Hoogkameren · Kettermuit · Kletterbos · Koningin Fabiolapark · Krekel · Molenwijk · Ossenhoek · Patotterij · Populieren · Populierenwijk · Priesteragiewijk · Puivelde · Ster · Valk · Vlijminckshoek · Vossekot · Vosselwijk · Watermolenwijk · Wijnveld · Zwaanaarde Belgische gemeenten · Arrondissement Sint-Niklaas · Oost-Vlaanderen · Vlaanderen