Nicolaas Pierson (politicus)
Nicolaas Gerard Pierson (Amsterdam, 7 februari 1839 – Heemstede, 24 december 1909) was een Nederlandse bankier, econoom en liberaal politicus. Hij was achtereenvolgens hoogleraar staathuishoudkunde aan de Universiteit van Amsterdam, directeur van De Nederlandsche Bank, minister van Financiën in het kabinet-Van Tienhoven en voorzitter van de ministerraad in "zijn" kabinet-Pierson.
Nicolaas Pierson
| ||||
Algemene informatie | ||||
Volledige naam | Nicolaas Gerard Pierson | |||
Geboren | 7 februari 1839 | |||
Overleden | 24 december 1909 | |||
Partij | Liberale Unie | |||
Titulatuur | Mr. (juridische eredoctor) | |||
Politieke functies | ||||
1891-1894, 1897-1901 | Minister | |||
1897-1901 | Premier | |||
1901-1909 | Tweede Kamer | |||
Parlement.com (biografische informatie) | ||||
|
Levensloop
Nicolaas Pierson was afkomstig uit een Amsterdamse handelsfamilie. Hij was lid van de familie Pierson en de jongste van de zes kinderen van de koopman Jan Lodewijk Gregory Pierson en de schrijfster Ida Oyens (lid van de familie Oijens).[1] Twee van zijn broers zijn de predikanten Allard en Hendrik Pierson.
Pierson begon zijn carrière in de glashandel van zijn vader in 1860-61. In 1861 werd hij hoofd van de handelsfirma Beckman en Pierson, die zich toelegde op de handel in katoen en koloniale waren. In 1864 werd hij voor vier jaar hoofddirecteur van de Surinaamsche Bank te Amsterdam, en in diezelfde tijd begon hij als leraar economie aan de Handelsschool te Amsterdam.
In 1868 kwam hij in dienst van De Nederlandsche Bank als een van de directeuren, en hij bleef daar uiteindelijk 24 jaar werken. In het volgende jaar in 1877 werd hij tevens hoogleraar staathuishoudkunde en statistiek aan de Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, waar hij tot 1885 in dienst bleef. In De Nederlandsche Bank werd hij in 1885 gepromoveerd tot president-directeur, wat hij tot 1891 bleef.
In 1891 begon zijn carrière in Den Haag als minister van Financiën als opvolger van Karel Antonie Godin de Beaufort. Hij zat zijn termijn van nog drie jaar uit, waarna hij een periode van drie jaar ambteloos bleef. In 1897 begon hij een tweede periode als minister van Financiën, terwijl hij in die tijd tevens voorzitter van de ministerraad. Hier leidde hij het naar hem genoemde kabinet-Pierson dat bekend werd als het 'kabinet van sociale rechtvaardigheid'. Van 19 september 1905 tot 24 september 1909 was hij tot slot nog een periode lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal voor het kiesdistrict Gorinchem. Hij overleed op 24 december 1909 op 70-jarige leeftijd in Huize Gliphoeve te Heemstede, het huis was van zijn zwager François Gerard Waller.
Werk
Pierson was een financieel en economisch deskundige die als minister met veel gezag sprak.
Hypotheekrenteaftrek
Als minister van Financiën in het kabinet-Van Tienhoven bracht hij een belangrijke belastingherziening tot stand.
Deze herziening voorzag onder andere in het belasten van huiseigenaren met de huurwaarde van de woning en (rente)inkomsten op overig vermogen, maar ook in de mogelijkheid om (onder meer) de rente op (hypotheek)schulden hierop in mindering te brengen. Hiermee was de hypotheekrenteaftrek een feit.
Pierson Penning
Als eerbetoon aan Pierson werd een stichting opgericht ter bevordering en het uitdragen van zijn wetenschappelijke interesses. Daartoe kent de Stichting elke drie jaar de Pierson Penning toe aan een zeer verdienstelijk economist van Nederlandse nationaliteit, die zich heeft onderscheiden door de kwaliteit en de diepgang van zijn publicaties.
De Pierson Penning werd toegekend aan de economen:
- Jan Tinbergen (1951)
- Pieter Hennipman (1959)
- Cornelis Goedhart en Geldolph Adriaan Kessler (1978)
- Marius Holtrop (1981)
- H.J.M. van de Laar (1984)
- Jan Pen (1990)
- Johannes Jacobus Klant en Theodorus Aloysius Stevers (1993)
- Martin Fase (1996)
- Johan Witteveen en Willem Buiter (2000)
- Rick van der Ploeg (2003)
- Theo van de Klundert (2006)
- Arnold Heertje (2009)
- Arnoud Boot (2011)
- J.L. van Zanden (2014)
- Bernard van Praag en Arie Kapteyn (2017)
Piersonmedaille
De Piersonmedaille wordt iedere drie jaar (voorheen twee jaar) uitgereikt aan een jonge, veelbelovende onderzoeker op economisch-financieel terrein, die op het punt staat internationaal door te breken. Aan de medaille is een bedrag van € 5000 verbonden, ter beschikking gesteld door de Stichting Mr. N.G. Pierson Fonds. De medaille werd voor het eerst uitgereikt in 2007.
De medaille werd toegekend aan:
- Albert Menkveld (2007)
- Thomas Dohmen (2009)
- Stefan Trautmann (2012)
- Jan Stoop (2015)
Externe links
- Mr. N.G. Pierson op parlement.com
- Website DBNL: voordracht door Johan d'Aulnis de Bourouill
- Website van het Piersonfonds
Bronnen, noten en/of referenties
|
Voorganger: W.C. Mees |
President van De Nederlandsche Bank 1885-1891 |
Opvolger: N.P. van den Berg |
Voorganger: K.A. Godin de Beaufort |
Minister van Financiën 1891-1894 |
Opvolger: J.P. Sprenger van Eyk |
Voorganger: J.P. Sprenger van Eyk |
Minister van Financiën 1897-1901 |
Opvolger: J.J.I. Harte van Tecklenburg |
Voorganger: J. Röell |
Voorzitter van de Ministerraad 1897-1901 |
Opvolger: A. Kuyper |
Zie de categorie Nicolaas Pierson van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
Minister-presidenten van Nederland | ||
---|---|---|
Schimmelpenninck · De Kempenaer · Thorbecke · Van Hall · Van der Brugghen · Rochussen · Van Zuylen van Nijevelt · Van Heemstra · Fransen van de Putte · Van Zuylen van Nijevelt · Van Bosse · De Vries · J. Heemskerk · Kappeyne van de Coppello · Van Lynden van Sandenburg · J. Heemskerk · Mackay · Van Tienhoven · Roëll · Pierson · Kuyper · De Meester · T. Heemskerk · Cort van der Linden · Ruijs de Beerenbrouck · Colijn · De Geer · Gerbrandy · Schermerhorn · Beel · Drees · De Quay · Marijnen · Cals · Zijlstra · De Jong · Biesheuvel · Den Uyl · Van Agt · Lubbers · Kok · Balkenende · Rutte |