Kool (geslacht)

Vrijwel alle delen van de planten worden als voedsel gebruikt, inclusief de wortels (koolraap, knolraap), stengels (koolrabi), bladeren (wittekool, rodekool), okselknoppen (spruitjes), bloemen (bloemkool, broccoli), en de zaden (bijv koolzaad, raapzaad). Sommige vormen met bonte bladeren, witte of paarse bloemen worden ook voor de sier geteeld.

Volgens een bekende theorie zijn veel koolsoorten ontstaan uit drie verschillende voorouders, waarbij de verschillende genomen worden aangeduid met de hoofdletters AA, BB, en CC. Een genoom bestaat uit een aantal chromosomen, aangeduid met de letter n. Zo heeft Brassica rapa het genoom A met n = 10 chromosomen. De diploïde plant heeft in elke cel 2n dus 20 chromosomen. Deze voorouders zijn:

• AA - 2n = 20 - Brassica rapa (Raapzaad)
• BB - 2n = 16 - Brassica nigra (Zwarte mosterd)
• CC - 2n = 18 - Brassica oleracea (Kool)

Door natuurlijke soortskruisingen zijn de volgende drie allotetraploïde koolsoorten ontstaan.

• AABB - 2n = 36 -Brassica juncea (Sarepta mosterd) uit Brassica nigra met 16 chromosomen en Brassica rapa met 20 chromosomen.
• AACC - 2n = 38 -Brassica napus (Koolzaad) uit Brassica rapa met 20 chromosomen en Brassica oleracea met 18 chromosomen
• BBCC - 2n = 34 -Brassica carinata (Abessijnse mosterd) uit Brassica nigra met 16 chromosomen en Brassica oleracea met 18 chromosomen.

Afstamming

Vele soorten zijn via soorts- en geslachtskruisingen opnieuw gemaakt.

Er bestaan talloze variaties, we noemen hier enkele soorten en ondersoorten met Nederlandse en botanische naam:

• Ethiopische mosterd, Abessijnse kool of Abessijnse mosterd (Brassica carinata)
• Wilde kool Brassica oleracea var. oleracea
  • Bloemkool (Brassica oleracea var. botrytis)
  • Boerenkool (Brassica oleracea convar. acephala var. laciniata)
  • Broccoli (Brassica oleracea convar. botrytis var. cymosa)
  • Koolrabi (Brassica oleracea var. caulorapa, synoniem: Brassica oleracea var. gongylodes)
  • Rodekool (Brassica oleracea var. rubra)
  • Romanesco of groene torentjesbloemkool (Brassica oleracea var. botrytis)
  • Savooiekool (Brassica oleracea var. sabauda)
  • Sierkool (Brassica oleracea convar. acephala)
  • Sluitkool (Brassica oleracea var. capitata)
  • Spruitkool (Brassica oleracea var. gemmifera)
  • Wittekool (Brassica oleracea var. alba)
• Chinese broccoli (Brassica alboglabra)
• Chinese kool (Brassica pekinensis, synoniem: Brassica campestris)
• Brassica rapa
  • Raapzaad (Brassica rapa, synoniem: Brassica rapa subsp. oleifera)
  • Knolraap (Brassica rapa, synoniem: Brassica rapa var. rapa)
  • Stoppelknol (Brassica rapa var. rapa)
  • Raapstelen (Brassica rapa, synoniem: Brassica rapa subsp. oleifera (ras: Gewone groene), Brassica campestris (ras: Namenia) en Brassica sinensis (ras: Gele Malse))
  • Paksoi (Brassica rapa, synoniem: Brassica campestris var. chinensis)
• Koolraap (Brassica napobrassica, synoniem: Brassica napus var. napobrassica)
• Koolzaad (Brassica napus)
• Zwarte mosterd (Brassica nigra)
• Sareptamosterd (Brassica juncea)

Soms wordt ook de witte mosterd (Sinapis alba of Sinapis hirta) tot dit geslacht gerekend, en Brassica alba of Brassica hirta genoemd.

Zie ook: Kool (plant); Mosterd

De diverse koolsoorten zijn waardplant voor Ascia monuste, Canarctia rufescens, Chrysodeixis includens, Eurema hecabe, Evergestis extimalis, Late koolmot, Hippotion velox, Lacanobia contigua, Lacanobia suasa, Lacanobia thalassina, groente-uil (Lacanobia oleracea), Nyctemera baulus, Groot koolwitje, Klein koolwitje, Koolbladroller (Clepis spectrana), Koolmot (Plutella xylostella), Kooluil en Rhigognostis senilella.

• 
  Groot Koolwitje
• 
  Klein koolwitje
• 
  Kooluil
• 
  Koolbladroller
• 
  Late koolmot
• 
  Groente-uil

• Brassica op www.plantennamen.nl
• Brassica in het plantennamenregister van de universiteit van Melbourne

Zie de categorie Brassica van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Soorten, ondersoorten en variëteiten van het geslacht Brassica (Kool)

... · B. campestris (Raapstelen) · B. carinata (Ethiopische mosterd, Abessijnse mosterd of Abessijnse kool) · B. juncea (Sareptamosterd) · B. napobrassica (Koolraap) · B. napus (Koolzaad) · B. napus subsp. napus (Duizendkoppige kool) · B. nigra (Zwarte mosterd) · B. oleracea (Kool) · B. oleracea var. acephala (Sierkool) · B. oleracea convar. acephala alef. var. gongylodes (Koolrabi) · B. oleracea convar. acephala var. laciniata (Boerenkool) · B. oleracea convar. acephala var. medullosa (Duizendkoppige kool) · B. oleracea var. alboglabra (Kailan of Chinese broccoli) · B. oleracea var. medullosa (Mergkool) · B. oleracea var. botrytis (Bloemkool) · B. oleracea convar. botrytis var. botrytis (Romanesco) · B. oleracea convar. botrytis var. cymosa (Broccoli) · B. oleracea var. capitata (Sluitkool) · B. oleracea convar. capitata var. alba (Wittekool) · B. oleracea convar. capitata var. rubra (Rodekool) · B. oleracea convar. capitata var. sabauda (Savooiekool) · B. oleracea var. costata (Tronchuda-kool) · B. oleracea convar. oleracea var. gemmifera (Spruitkool) · B. oleracea var. oleracea (Wilde kool) · B. oleracea var. palmifolia (Palmkool) · B. oleracea var. viridis (Galicische kool) · B. rapa (Raapzaad, Knolraap) · B. rapa var. chinensis (Paksoi) · B. rapa var. pekinensis (Chinese kool) · B. rapa var. rapa (Stoppelknol) · ...

Geslachten van de familie Brassicaceae (Kruisbloemenfamilie)

... · Alliaria · Alyssum (Schildzaad) · Arabidopsis · Arabis (Scheefkelk) · Armoracia · Aubrieta · Barbarea (Barbarakruid) · Berteroa · Brassica (Kool) · Braya · Bunias (Hardvrucht) · Cakile · Calepina · Camelina · Capsella (Herderstasje) · Cardamine (Veldkers) · Cochlearia (Lepelblad) · Coincya · Conringia · Coronopus (Varkenskers) · Crambe (Bolletjeskool) · Descurainia · Diplotaxis (Zandkool) · Draba · Erophila · Eruca · Erucastrum · Eutrema · Erysimum (Steenraket) · Heliophila · Hesperis · Hirschfeldia · Hormathophilla · Hornungia · Iberis (Scheefbloem) · Isatis · Lepidium (Kruidkers) · Lobularia · Lunaria (Judaspenning) · Malcolmia · Matthiola · Neslia · Physaria · Pringlea · Ptilotrichum · Raphanus (Radijs) · Rapistrum · Rorippa (Waterkers) · Sinapidendron · Sinapis · Sisymbrium (Raket) · Subularia · Teesdalia · Thlaspi (Boerenkers) · ...