Karel VIII van Frankrijk

Karel VIII (Amboise, 30 juni 1470 – aldaar, 7 april 1498) was koning van Frankrijk van 1483 tot aan zijn dood.

Karel VIII
1470-1498
Koning van Frankrijk
Periode1483-1498
VoorgangerLodewijk XI
OpvolgerLodewijk XII
VaderLodewijk XI van Frankrijk
MoederCharlotte van Savoye

Hij was de tweede zoon van de beruchte Lodewijk XI, die hem totaal negeerde en zijn opvoeding verwaarloosde. Toen zijn vader overleed, was Karel nog geen 14 jaar oud en kon hij lezen noch schrijven. Op zijn sterfbed stelde Lodewijk XI zijn oudste dochter Anna van Beaujeu aan tot voogd over haar broer, tot deze zelfstandig zou kunnen regeren. De jonge prins werd als Karel VIII gekroond te Reims op 14 mei 1484 en had onmiddellijk af te rekenen met het verzet van Lodewijk van Orléans, de echtgenoot van zijn andere zuster Johanna. Deze aanvaardde niet dat de voogdijschap over de kroonprins aan een vrouw werd toevertrouwd. De vete eindigde met de nederlaag en gevangenneming van Lodewijk van Orléans.
Na zijn achtereenvolgende verlovingen met Maria van Bourgondië (1477), dochter van Karel de Stoute, en daarna met Maria's dochter Margaretha van Oostenrijk (1483), trouwde Karel VIII uiteindelijk op 6 december 1491 met hertogin Anna van Bretagne, de enige erfgename van dit vorstendom. Door dit huwelijk werd Bretagne deel van het Franse koninkrijk. Vanaf dit moment begon Karel ook zelfstandig te regeren. Een van zijn eerste autonome beslissingen was de vrijlating van zijn zwager Lodewijk van Orléans, die sindsdien zijn loyale dienaar is gebleven (en die hem ook zou opvolgen!).

Karel VIII was een zwakke en dromerige persoonlijkheid, wiens geest beïnvloed werd door de lectuur van vele ridderverhalen. Door zijn incompetentie gingen Artesië (Artois), Franche-Comté en Roussillon voor Frankrijk verloren. Hij besteedde zijn energie in hoofdzaak aan zijn Italiaanse politiek, aanvankelijk met een grote expeditie in 1494, die leidde tot de inlijving van het koninkrijk Napels in februari 1495. Na een paar maanden moest hij echter afzien van zijn aanspraken op de Napolitaanse kroon: onder druk van de Heilige Liga, een monsterverbond gesloten tussen Ferdinand van Aragón, Maximiliaan van Oostenrijk, paus Alexander VI en de stadstaten Milaan en Venetië, moest hij zich terugtrekken achter de Alpen.

Karel VIII overleed te Amboise, toen hij de avond voor Palmzondag met zijn vrouw naar de kaatsbaan buiten het kasteel ging. Hij stootte zijn hoofd tegen een deuropening in het kasteel van Amboise; voelde zich daarna misselijk en stierf een paar uur later op dezelfde plaats. Omdat drie van zijn zes kinderen vroeg stierven (drie werden dood geboren), ging de Franse kroon van rechtswege over naar de afstammelingen van Lodewijk I van Orléans, broer van Karels overgrootvader Karel VI. Zijn zwager (en verre neef) volgde hem op als Lodewijk XII, en trouwde ook met zijn weduwe Anna van Bretagne.

Italiaanse Oorlog

Karel VIII

Om Frankrijk te beschermen tegen invasies, sloot Karel verdragen met Oostenrijk en Engeland, om zo hun neutraliteit te kopen waarbij grote concessies werden gedaan. Hij legde zich erop toe om Frankrijk van een groot leger te voorzien, met daarbij ondersteuning van grote infanteriegeschutten.

In 1489 bood paus Innocentius VIII, die toen een geschil had met Ferdinand I van Napels, hem het koninkrijk Napels aan. Dit omdat Karel VIII een claim had op het koninkrijk door middel van zijn grootmoeder Maria van Anjou. In 1494 werd Ludovico Sforza, hertog van Milaan bedreigd door Ferdinands opvolger Alfons II van Napels en drong bij Karel aan om Napels in te nemen. Ook drong zijn favoriete hoveling Etienne de Vesc erop aan om een invasie te beginnen. Dit alles overtuigde Karel er van om echt een krijgstocht te beginnen naar Napels.

Karel viel Italië binnen met ca. 25.000 krijgslieden (inclusief 8.000 Zwitserse huurlingen) in 1494 en marcheerde via de Alpen richting Napels, dat bereikt werd op 22 februari 1495[1]. Het Franse leger plunderde Florence tijdens de tocht en nam Napels in zonder gevecht of belegering. Alfons II was gevlucht en Karel VIII kroonde zich tot koning van Napels.

Er waren er in de republiek Florence die de aanwezigheid van de Franse koning konden waarderen. De beroemde frater Savonarola geloofde dat koning Karel VIII een teken van God was om de corruptie in Florence tegen te gaan. Hij geloofde dat wanneer Karel alle kwade zondaars zou verdrijven uit Florence dat de stad dan het centrum van moraal zou worden. En dus bij uitstek de plek zou zijn om de kerk te hervormen. Deze situatie zou weer overslaan in een ander conflict met paus Alexander VI, die het idee niet kon verdragen dat deze Franse koning zich in Italië bevond en dat ook nog deze Savonarola naar de gunsten van de koning dong. Dit conflict leidde ertoe dat Savonarola werd beschuldigd van ketterij en werd geëxecuteerd door de Pauselijke Staat.

De snelheid, behendigheid en sterkte van de Franse krijgsmacht maakte de andere Italiaanse heersers bang, inclusief de paus en zelfs Ludovico van Milaan. Ze vormden een anti-Franse coalitie, genaamd het Venetiaans verbond. Bij Fornovo in juli 1495 versloeg het verbond de Franse koning, ondanks het verlies van 2.000 manschappen tegen de 1.000 van Karel VIII. Deze had veel buit verloren aan de campagne in Italië en moest terugkeren naar Frankrijk. Zijn garnizoen dat achtergebleven was in Napels werd al snel afgezet door Aragonese troepen, bondgenoten van Alfons II.

In de jaren erna probeerde Karel zijn leger opnieuw op te bouwen en terug te keren met een nieuwe campagne, maar door zijn grote schulden opgelopen in 1494-95 kon hij dit niet realiseren.

Voorouders

Voorouders van Karel VIII van Frankrijk
Overgrootouders Karel VI van Frankrijk (1368-1422)
∞ 1385
Isabella van Beieren (1371-1435)
Lodewijk II van Napels (1377-1417)
∞ 1400
Yolande van Aragón (1384-1442)
Amadeus VIII van Savoye (1383-1451)

Maria van Bourgondië (1380-1422)
? (-)

? (-)
Grootouders Karel VII van Frankrijk (1403-1461)
∞ 1422
Maria van Anjou (1404-1463)
Lodewijk van Savoye (1413-1465)
∞ 1400
Anna van Lusignan (1384-1442)
Ouders Lodewijk XI van Frankrijk (1423-1483)
∞ 1451
Charlotte van Savoye (1441-1481)
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.