Europalia

Europalia is een groot cultuurfestival in België waarin oorspronkelijk telkens één Europees land in de kijker werd geplaatst. In de recente edities komen ook steeds meer niet-Europese landen aan bod. Het is een multidisciplinair festival, dat tracht de kunst en de cultuur van het gastland op zo veel mogelijk vlakken in de schijnwerpers te plaatsen door middel van tentoonstellingen, concerten, theater- en dansvoorstellingen, film, literaire manifestaties, folklore, enz. Het festival duurt enkele maanden, meestal vanaf het najaar. Centrum van het gebeuren is Brussel en meer bepaald het Paleis voor Schone Kunsten, waar dan een grote overzichtstentoonstelling wordt georganiseerd. Maar ook in vele andere plaatsen in België, en soms daarbuiten, vinden evenementen plaats in het kader van Europalia.

De naam Europalia is een samenvoeging van Europa en Opalia, het antieke Romeinse feest dat tijdens de saturnaliën gehouden werd ter ere van de godin Ops, en wat zoveel betekent als "de overvloed van de oogst".[1]

Geschiedenis

Het festival vond voor het eerst plaats in 1969, en het was toen de bedoeling om telkens, om de twee jaar, een van de lidstaten van de Europese Gemeenschap voor te stellen. Later kwamen daar ook andere Europese landen en zelfs niet-Europese landen bij. De organisator was een vereniging zonder winstoogmerk, die in 1988 de Stichting Europalia International werd. Voorzitter hiervan is baron Jean Godeaux, eregouverneur van de Nationale Bank van België.

In 1980 koos men ervoor om het evenement samen te laten vallen met de viering van 150 jaar Belgische onafhankelijkheid, waardoor men dus voor het eerst afstapte van de tweejaarlijkse cyclus. In 1989 volgde de eerste editie die aan een niet-Europees land gewijd was. De drukst bezochte editie was de Oostenrijkse in 1987 die 1.674.000 bezoekers lokte. Het grootste aantal evenementen had plaats op de Belgische editie van 1980. Men kon toen deelnemen aan 1.050 verschillende tentoonstellingen en voorstellingen.

Na Europalia Mexico beleefde Europalia een moeilijke periode. Het plan om in 1996 een Europalia Turkije te organiseren stuitte op veel verzet, vooral omwille van de situatie van de mensenrechten in dat land. Uiteindelijk werd het plan opgedoekt en werd er een kleinschalige Europalia rond architect Victor Horta gehouden. Een nieuwe poging om Europalia Turkije in 1997 te organiseren liep eveneens op niets uit. De organisatoren zagen zich ook verplicht om financiële redenen minder grootschalige tentoonstellingen op te zetten. Om aan Europalia een nieuw elan te geven werd in 1998 de formule aangepast: Europalia werd een jaarlijks festival, gewijd aan een Oost-Europees land. De grote bezoekersstromen bleven echter uit.

In 2003 werd voor het eerst een land (Italië) opnieuw uitgenodigd. Het festival werd andermaal grondig herzien en vanaf dan ging men weer over naar een tweejaarlijkse formule.Sindsdien trekt het evenement opnieuw gemiddeld ongeveer een miljoen bezoekers. De editie van 2015 kende echter een terugval naar minder dan een half miljoen bezoekers.

Edities

Sinds de grondige herziening van het festival in 2003:

Editie Periode Gastland Bezoekers Evenementen Referentie
19 2003  Italië 1.078.000 415 [20]
20 2005  Rusland 1.109.000 434 [21]
21 2007  Europese Unie 622.000 266 [22]
22 2009  China 1.101.000 567 [23]
23 2011  Brazilië 973.000 578 [24]
24 2013  India 873.000 509 [25]
25 2015  Turkije 472.517 248 [26]
26 2017  Indonesië 570.000 262 [27]
27 2019  Roemenië 200 [28]
28 2022  Georgië [29]

Organisatie

Ieder festival komt tot stand in samenwerking met het gastland, en de kosten worden verdeeld onder Europalia en het gastland. Europalia krijgt subsidies van de Belgische federale en gewestelijke instellingen en van privé sponsors. Tot 1993 ontving het festival ook de steun van de Europese Gemeenschap, die onder meer een Europalia Literatuurprijs uitreikte.

Literatuurprijs

Winnaars van de Europalia Literatuurprijs[30]:

Zie de categorie Europalia van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.