Chloorbenzeen

Chloorbenzeen is een aromatische organische verbinding met als brutoformule C6H5Cl. Chloorbenzeen is een kleurloze, brandbare vloeistof die veel gebruikt wordt als oplosmiddel. Chloorbenzeen is ook tussenproduct in de bereiding van een groot aantal andere stoffen.

Chloorbenzeen
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van chloorbenzeen
Molecuulmodel van chloorbenzeen
Algemeen
Molecuulformule
     (uitleg)
C6H5Cl
IUPAC-naamchloorbenzeen
Andere namenfenylchloride
Molmassa112,56 g/mol
SMILES
ClC1=CC=CC=C1
CAS-nummer108-90-7
EG-nummer203-628-5
BeschrijvingKleurloze vloeistof
Vergelijkbaar metbenzeen, fluorbenzeen
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Gevaar
H-zinnenH226 - H332 - H411
EUH-zinnengeen
P-zinnenP273
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestandvloeibaar
Kleurkleurloos
Dichtheid1,1100 g/cm³
Smeltpunt−45 °C
Kookpunt130 °C
Vlampunt29 °C
Brekingsindex1,522 (589 nm, 20 °C)
Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Synthese

Chloorbenzeen werd voor het eerst in 1851 beschreven. Het werd bereid uit fenol en fosforpentachloride. Tegenwoordig wordt de verbinding elektrolytisch bereid uit een anorganisch chloride en benzeen in aanwezigheid van een katalytische hoeveelheid lewiszuur zoals ijzer(III)chloride:

De katalysator verhoogt het elektrofiele karakter van chloor, waardoor de reactie tussen benzeen en chloor sneller verloopt. De chloorsubstituent heeft een desactiverende werking voor verdere reactie, zodat chloorbenzeen niet tot 1,2-dichloorbenzeen of hoger gechloreerde verbindingen wordt omgezet. Hierdoor ontstaan tijdens het chloreren slechts zeer kleine hoeveelheden van deze verbindingen.

Toepassingen

Chloorbenzeen werd gebruikt in de bereiding van pesticiden. Uit de reactie van chloorbenzeen met trichlooracteetaldehyde ontstaat DDT. Tegenwoordig is deze toepassing niet meer belangrijk door het wereldwijde verbod op gebruik van DDT. Ooit was chloorbenzeen de belangrijkste uitgangsstof in de bereiding van fenol:[1]

In 2005 is chloorbenzeen vooral een uitgangsstof in de bereiding van herbiciden, kleurstoffen en rubber. Chloorbenzeen wordt ook gebruikt als een hoog-kokend oplosmiddel, zowel in de chemische industrie als in het laboratorium. De eerste stap in veel syntheses is het nitreren van chloorbenzeen tot chloornitrobenzeen, dat op zijn beurt weer omgezet wordt in de overeenkomstige fenolen, anisolen en anilines.[2]

Toxicologie en veiligheid

Chloorbenzeen heeft een lage tot gemiddelde toxiciteit (LD50 van 2,9 g/kg).[2]

Zie ook

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.