Berylliumoxide

Berylliumoxide is het oxide van beryllium, met als brutoformule BeO. De stof komt voor als zeer toxische witte reukloze kristallen. In de natuur komt het voor als het mineraal bromelliet. Voorheen werd de verbinding ook wel aangeduid met de naam glucina (van het Griekse glykys, wat zoet betekent), verwijzend naar de zoete smaak van beryllium en diens verbindingen. Desalniettemin zijn deze verbindingen bijzonder giftig. Bij het inhaleren van minieme hoeveelheden stofdeeltjes van berylliumoxide kan zich bij de mens na verloop van tijd de dodelijke longziekte berylliose ontwikkelen.

Berylliumoxide
Structuurformule en molecuulmodel
Kristalstructuur van berylliumoxide

 Be2+

 O2−

Algemeen
Molecuulformule
     (uitleg)
BeO
IUPAC-naamberylliumoxide
Andere namenberyllia
Molmassa25,011582 g/mol
SMILES
[Be]=O
InChI
1S/Be.O
CAS-nummer1304-56-9
EG-nummer215-133-1
PubChem14775
BeschrijvingWitte kristallen
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Gevaar
H-zinnenH301 - H315 - H317 - H319 - H330 - H335 - H350 - H372
EUH-zinnengeen
P-zinnenP201 - P260 - P280 - P284 - P301+P310 - P305+P351+P338
LD50 (ratten)(oraal) 0,5 mg/kg
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestandvast
Kleurwit
Dichtheid3,02 g/cm³
Smeltpunt2507 °C
Kookpunt3900 °C
Goed oplosbaar ingeconcentreerd zwavelzuur
Onoplosbaar inwater
Brekingsindex1,7 (589 nm, 20 °C)
Geometrie en kristalstructuur
Kristalstructuurhexagonaal
Thermodynamische eigenschappen
ΔfHos−609,4 kJ/mol
Sos13,77 J/mol·K
Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Synthese

Berylliumoxide wordt bereid door oxidatie van beryllium met zuurstofgas:

Het kan ook bereid worden uit thermolyse van berylliumcarbonaat, berylliumoxalaat of berylliumnitraat:

Een alternatieve manier is de dehydratie van berylliumhydroxide:

Eigenschappen en binding

Berylliumoxide is - in tegenstelling tot andere aardalkalimetaaloxiden - eerder amfoteer dan basisch, wat impliceert dat het zowel met zuren als met basen kan reageren.

Het kan niet gereduceerd worden met natrium, kalium, magnesium, aluminium of waterstofgas. Het kan wel gereduceerd worden met koolstof en bij hoge temperatuur (carbothermische reductie).[1]

In de gasfase is berylliumoxide aanwezig als afzonderlijke diatomische moleculen. De binding tussen zuurstof en beryllium is covalent van aard. De elektronische structuur van het monomeer is eerder uitzonderlijk: de overlap van orbitalen laat enkel één sterke covalente binding toe, terwijl de overige 2 orbitalen een te zwakke overlap bieden om een covalente dan wel ionaire binding te vormen. Het resultaat is een diradicalaire molecule in de triplet-toestand, hetgeen meestal wordt voorgesteld als een dubbele binding. Deze voorstelling is echter in wezen foutief.

Kristalstructuur

Berylliumoxide neemt een hexagonale kristalstructuur aan, de zogenaamde wurtziet-structuur.[2] Dit in tegenstelling tot de overige aardalkalimetaaloxiden, die uitkristalliseren in een kubisch kristalstelsel. Bij hogere temperatuur wordt de hexagonale structuur omgezet in een tetragonale.

Toepassingen

Gesinterd berylliumoxide is zeer stabiel en bezit keramische eigenschappen. Het wordt verwerkt in halfgeleiders, die gebruikt worden in radioapparatuur. De reden hiervoor is dat berylliumoxide een hoge thermische geleidbaarheid (330 W/m·K) bezit en tegelijkertijd ook een zeer goede elektrische isolator is.[2]

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.