Bernheze

De gemeente is genoemd naar een hoeve, "Bernhese" geheten, die in 1196 aan de Abdij van Berne werd geschonken. Deze Abdij bevond zich in de middeleeuwen nog in de Buurtschap Bern. De gemeente is dus indirect naar deze buurtschap vernoemd. De betekenis van 'Bernhese' is tweeledig: Bern staat voor 'born', dat bron of water betekent. Hese staat voor bos. Letterlijk betekent Bernheze dus 'water en bos'. In 1857 werd een nieuwe abdij van deze naam gesticht, nu in Heeswijk.

De gemeente Bernheze heeft een oppervlakte van 90,38 km² en behoort tot het landelijk gebied van de streekplanregio Uden-Veghel, met uitzondering van Heesch dat tot de streekplanregio Waalboss behoort. Bernheze ligt in de streek Maasland, een van de vier historische kwartieren van de Meierij van 's-Hertogenbosch. Aangrenzend is het natuurgebied De Maashorst.

• *: opgeteld zetelaantal van Algemeen Belang Bernheze, Bernheze Solidair en Onafhankelijke Politieke Groepering, die in 2014 gezamenlijk LOKAAL vormden

De gemeente grenst in het noorden aan de gemeente Oss, waarbij de snelweg A59 grofweg de gemeentegrens vormt. Verder grenst Bernheze (met de klok mee) aan de gemeenten Landerd, Uden, Meierijstad, Sint-Michielsgestel en 's-Hertogenbosch.

Aangrenzende gemeenten
's-Hertogenbosch	Oss
Sint Michielsgestel		Landerd Uden
	Meierijstad

De gemeente Bernheze telt 6 officiële kernen. In 2011 is als zesde kern, de buurtschap Munnekens-Vinkel opgenomen als Vinkel in de statistieken.

Aantal inwoners per woonkern op 4 oktober 2019:

CBS Kerncijfers wijken en buurten 2019, Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen[3]

Op 15 december 2016 bereikte de gemeente Bernheze de 30.000 inwoners.[4]

Beugt, Berkt, Bus, Dintherse Hoek, Donzel, Fokkershoek, Hazelberg, Hommelse Hoeven, Hooge Wijst, Kantje, Lage Wijst, Loo, Menzel, Munnekens-Vinkel, Rukven, Zevenbergen, Zoggel.

Op 27 augustus 2006 vond in Bernheze het Europees Schutterstreffen plaats, waarbij duizenden schutters van schuttersgilden uit heel Europa elkaar ontmoetten.

Oorspronkelijk zou een fusie plaatsvinden in 2015 met de gemeente Maasdonk. Dit proces werd echter stop gezet en de gemeente Maasdonk werd verdeeld over de gemeenten 's-Hertogenbosch en Oss. Hierop volgden gesprekken de gemeentes Uden en Landerd om tot een Maashorst gemeente te komen, echter werd er gekozen voor behoud van zelfstandigheid.[5] Tussendoor zijn er ook nog geluiden geweest om Heeswijk-Dinther en Vorstenbosch bij de nieuwe gemeente Meierijstad aan te laten sluiten[6] gezien deze kernen met name op Veghel zijn georiënteerd.

In de gemeente zijn er een aantal rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten en oorlogsmonumenten, zie:

• Lijst van rijksmonumenten in Bernheze
• Lijst van gemeentelijke monumenten in Bernheze
• Lijst van oorlogsmonumenten in Bernheze

In de gemeente Bernheze zijn diverse beelden, sculpturen en objecten geplaatst in de openbare ruimte, zie:

• Lijst van beelden in Bernheze

• Gemeentelijke herindelingen in Nederland - geschiedenis en toelichting
• Lijst van voormalige gemeenten in Noord-Brabant - een overzicht van alle samenvoegingen, herbenoemingen, opheffingen en herindelingen sinds 1821