Zwevezele

De naam Sweveseele is waarschijnlijk afgeleid van de stam der Sweven of Sueven, die al door Julius Caesar en Tacitus vermeld werd. De naam Sweveseele veranderde in 1949 officieel en definitief in Zwevezele.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog werden in Zwevezele verschillende bomaanslagen gepleegd door de Duitsers, waarbij tientallen burgers stierven. Aan de Hille lag een Duits vliegveld.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Zwevezele opnieuw bezet door de Duitsers. De eerste Poolse pantserdivisie was in Juni 1944 geland op de stranden van Normandië en rukte onder leiding van Generaal Maczek op via Ieper en Roeselare om zo Zwevezele te bereiken. De gemeente werd zonder bloedvergieten ingenomen. De Duitsers waren immers via Wingene naar Ruiselede gevlucht. Op deze terugtocht werden ze zwaar onder vuur genomen door een groep Typhoon-vliegtuigen, waarbij er onder de Duitse soldaten veel doden vielen.

Om de Zwevezeelse slachtoffers te herdenken staat op de Markt een monument voor de gesneuvelde soldaten. Ook staat er een Poolse Shermantank en een Canadese Halifax om de buitenlandse bevrijders te eren.

Sint-Aldegondiskerk

• In het dorpscentrum staat de Sint-Aldegondiskerk. Deze heeft een achtkantige gotische vieringtoren uit de 15de eeuw en koorpartij van 1768. Het vijfbeukige schip uit de 15de eeuw werd in 1964 afgebroken en in moderne stijl heropgebouwd.
• Het Kasteelpark in Zwevezele, met het koetshuis en badhuis. Het kasteel zelf werd afgebroken.
• Beeld van de Carnavalvierders, gemaakt door Jef Claerhout ter ere aan het jaarlijkse evenement 'Carnaval Zwevezele' sinds 1968, op het Marktplein
• Oorlogsmonument ter herdenking van de slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog en de Tweede Wereldoorlog, op de hoek van de Bruggestraat en het Marktplein.
• Het gerestaureerde oud-gemeentehuis van Zwevezele op het Marktplein.
• Munkebossen, ten noorden van de Hille, met onder andere Kasteel Munkegoed, en Kasteel Raepenburg en Kasteel Lakenbossen (Rood Kastee]) net buiten de Zwevezeelse grens.

'Swevezeele' en 'Den Hille' op de Ferrariskaart, 1771-1778

Swevezeele 1918: zicht Marktplaats - De verwoesting door de Duitsers

Kasteel De Thibault de Boesinghe, afgebroken in 1984.

Sinds 1968 wordt in het eerste weekend van de krokusvakantie in het centrum Carnaval Zwevezele georganiseerd door de Orde van de Bolhoed. Hierbij horen ook prinsverkiezingen en een kroegentocht. De carnavalsstoet lokt jaarlijks duizenden toeschouwers.

Zwevezele had een eigen gemeentebestuur en burgemeester tot de fusie van 1977. De laatste burgemeester was Roger Behaeghel.

In het sportcentrum in de Kasteelstraat, het grootste sportcentrum van West-Vlaanderen, ligt sporthal De Zwaluw. Deze is gerenoveerd in 2014 – 2015, waarbij tevens een skatepark, 't Zwevepark, nieuw aangelegd is. Het vernieuwde complex werd geopend tijdens de viering van het 25-jarig burgemeesterschap van Hendrik Verkest. Het sportcentrum heeft drie voetbalvelden van KSK Voorwaarts Zwevezele en. In de sporthal zijn onder andere volleybalclub Elckerlyc en basketbalclub BBC De Westhoek gevestigd.

Grondplan van het sportcentrum in Zwevezele en 't Zwevepark. (2016)

Sporthal De Zwaluw

• De Sluitingsprijs Zwevezele, een wielerwedstrijd, wordt jaarlijks gereden sinds 1949.
• Sinds 2012 vindt in de sporthal het WBC-wereldkampioenschap voor vrouwen plaats, dit werd van 2014 tot 2018 gewonnen door de Belgische Delfine Persoon.
• Voetbalclub KSK Voorwaarts Zwevezele werd opgericht in 1957, is aangesloten bij de KBVB en speelt er in de provinciale reeksen. De club brengt 16 heren- en 2 damesteams in competitie en is zo een van de grootste sportclubs in de gemeente Wingene. De damesploeg speelt vanaf 2011 in de nationale reeksen.
• Basketbalclub BBC De Westhoek Zwevezele speelde verschillende seizoenen in de Tweede Klasse. De club behaalde er in 2010 de titel, maar promoveerde niet naar de hoogste afdeling omdat ze geen licentie voor deze reeks had aangevraagd.

• N50 Zwevezele wordt verticaal doorkruist door de steenweg Brugge-Kortrijk (N50)
• N370 Zwevezele wordt horizontaal doorkruist door de weg Zwevezele-Wingene (deel van de N370).

• Roger Behaeghel, ereburgemeester sinds 2001 en laatste burgemeester van Zwevezele voor de fusie van 1977
• Sandra Bekkari, auteur en voedingsdeskundige
• Felix Callewaert, accordeonbouwer en vader van Eugène Callewaert
• Joe Harris, pseudoniem van Georges Lisabeth, zanger
• Luc Isebaert, Belgisch psychiater
• Julius Sap, Belgische overlevende van de Titanic (Leo Vanderplancke, Augusta Vanderplancke, Jules Vanderplancke, Emelie Vandemoortele en Victor Vandercruyssen, ook uit de Hille, overleefden de ramp niet).
• Leo Vandekerckhove, kunstschilder, fotograaf en oorlogsburgemeester van de gemeente Oostkamp
• Willy Van Neste, beroepsrenner
• André Vandewiele, schrijver en ereburger van Wingene sinds 2006
• Antoon Jozef Witteryck, uitgever en volkskundige

• Het dorp wordt vermeld in Raymond van het Groenewouds lied Je veux de l'amour.
• André Vandewiele schreef de boeken "De parochie Zwevezele tot 1795" en "De gemeente Zwevezele tot 1940"
• De binnenopnames voor Chaussée d'Amour werden opgenomen in de Bruggestraat te Zwevezele.
• De 6de aflevering van het 8ste seizoen van Aspe speelde zich af in een parenclub in de Brugsesteenweg te Zwevezele.
• De film 'Le Ciel Flamand' met Wim Willaert werd opgenomen in Zwevezele.

Zwevezeelse Florentientjes

• Tussen 1897 en 1998 werd er bier gebrouwen in Brouwerij Callewaert op de hoek van de Lichterveldestraat en Ricksteenweg. In 2016 werd deze gesloopt en vervangen door appartementsgebouwen.
• Zwevezeelse Florentientjes zijn pralines die geproduceerd worden bij Bakkerij Danny, in de Brugsesteenweg (Hille). Het is een witte praline gevuld met een botercrème op een gekaramelliseerd amandelkoekje.

Aangrenzende gemeenten
	Ruddervoorde (Oostkamp)	Hille (Zwevezele)
Lichtervelde		Wingene
	Koolskamp (Ardooie)	Egem (Pittem)

Zie de categorie Zwevezele van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.