Zomeralsem

In 1971 werd aangetoond dat de extracten van de plant antimalaria-eigenschappen bij primaten had en in 1972 werd de actieve ingrediënt artemisinine geïsoleerd en zijn chemische structuur beschreven. Artemisinine kan geëxtraheerd worden door gebruik te maken van een vloeistof met een laag kookpunt, zoals di-ethylether en wordt gevonden in de klierharen van de bladeren, stengels en bloeiwijzen, en is geconcentreerd in de bovenste delen van de plant.[4]

Gewoonlijk wordt zomeralsem in tropische landen die het zich kunnen veroorloven gebruikt ter behandeling tegen parasieten, bij voorkeur als onderdeel van een combinatiecocktail met andere antimalariamiddelen met als doel de ontwikkeling van parasitaire resistentie te voorkomen.

Zomeralsem is lang gebruikt als antimalariakruid in China. Artemisinine zelf is een sesquiterpeenlacton met een endoperoxide verbinding en wordt semisynthetisch vervaardigd als een antimalariamedicijn. Zo produceert het Amerikaanse biotech-bedrijf Amyris door een kickstart van de Bill & Melinda Gates Foundation sinds 2005 op grote schaal artemisinine welke door fermentatie van rietsuiker tot stand komt.

De werkzaamheid van thee gemaakt van zomeralsem bij de behandeling van malaria wordt echter betwist. Volgens sommige auteurs is A. annua niet oplosbaar in water en de concentraties in deze vloeistoffen worden onvoldoende geacht om malaria te behandelen.[5][6][7] Andere wetenschappers hebben beweerd dat zomeralsem een cocktail van antimalariasubstanties bevat en beweren dat klinische testen zijn uitgevoerd die wetenschappelijk aantonen dat zomeralsem thee effectief is bij de behandeling van malaria..[8] Deze voordelige oplossing zou veel kunnen betekenen voor de zelfredzaamheid van armere landen .[8] In 2004 veranderde het Ministerie van Volksgezondheid in Ethiopië de eerstelijns medicatie bij malaria van Fansidar, een Sulfadoxine middel met een gemiddelde mislukkingskans van 36%, ondanks een wereldwijd tekort hiervan, naar Coartem (van Novartis) een medicijn gebaseerd op zomeralsem met een 100% werking wanneer het correct wordt gebruikt.[9]

De plant heeft ook antikankereigenschappen laten zien. Uit onderzoek bij onder meer ratten blijkt dat het selectief giftig is voor sommige borstkankercellen[10] en bepaalde vormen van prostaatkanker; er zijn veelbelovende preklinische resultaten gevonden bij leukemie,[11] en andere kankercellen.

Zomeralsem heeft kalmerende effecten bij muizen. Waarschijnlijk door de invloed op de benzodiazepine receptoren.[12] Zomeralsem verhoogt in het algemeen de weerstand tegen bacteriën, schimmels en parasieten in de darmen, en kan dankzij deze eigenschap een belangrijke bijdrage leveren aan het versterken van de darmflora en het behoud van een goede conditie van het maag-darmkanaal.

Het veronderstelde werkingsmechanisme van artemisinine houdt een splitsing in van de endoperoxide verbindingen door ijzer die vrije radicalen voortbrengen , die de macromoleculen beschadigen door oxidatieve stress te veroorzaken in de cellen van de parasiet. Malaria wordt veroorzaakt door Apicomplexa, voornamelijk Plasmodium falciparum die zich vooral ophoudt in de rode bloedcellen en zelf ijzerrijke heemgroepen bevat.[13]