Verdrag van Nice

Het Verdrag van Nice is een verdrag gesloten door de lidstaten van de Europese Unie uit 2001. Het wijzigde de verdragen van Rome en van Maastricht (die op hun beurt in 1997 ook al waren gewijzigd met het verdrag van Amsterdam).

Twee pagina's uit het originele Verdrag van Nice

Het verdrag bevat een hervorming van de spelregels binnen de Europese Unie, die nodig was in verband met de toetreding van nieuwe lidstaten. Het verdrag werd gezien als het 'laatste obstakel' dat de toetreding van eventuele nieuwe lidstaten in de weg zou staan. Onderwerpen die in het verdrag aan bod komen zijn onder meer de stemverhoudingen in de Raad van Ministers, de omvang van de Europese Commissie en de verdeling van de zetels in het Europees Parlement per lidstaat.

Daarnaast worden onder meer zaken geregeld ten behoeve van het snel kunnen oprichten van een gezamenlijke interventiemacht.

Het akkoord werd moeizaam bereikt. Bovendien stemde Ierland in oktober 2001 in een referendum tegen het verdrag, omdat naar de mening van de Ierse bevolking het verdrag van de Europese Unie een militaire unie maakte. Dat streed met de neutraliteit van Ierland. Na verklaringen door de EU over het waarborgen van de Ierse neutraliteit vond in oktober 2002 de herkansing plaats in een nieuw referendum, waarbij het verdrag wel werd aangenomen. De Nederlandse Tweede Kamer aanvaardde het verdrag zonder veel tegenstemmen.

Het verdrag is op 1 februari 2003 van kracht gegaan, na de (verlate) ratificatie van Ierland.

Een aanhangend protocol aan dit verdrag zorgde ervoor dat de bevoegdheden van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal bij het verlopen van het Verdrag van Parijs in 2002 zouden worden overgeheveld naar de Europese Gemeenschap. Omdat de ratificatie van Ierland vertraging opliep en daardoor ook de inwerkingtreding van het Verdrag van Nice pas na 2002 zou zijn, zou de Unie juridisch in de problemen kunnen komen. In de praktijk bleven deze problemen uit en functioneerde de Unie zoals ze daarvoor deed.