Attractiepark Toverland

Het attractiepark is gebouwd op de inmiddels verdwenen Steenbergheide. Deze heide verdween door menselijk handelen in de jaren 30 van de twintigste eeuw. Er werden weilanden en beekjes aangelegd zoals de Wertemerloop. Dit beekje bestaat vandaag de dag nog steeds en bevindt zich tussen het attractiepark en het parkeerterrein. Van 1912 tot en met 1915 werd een deel van het terrein gebruikt voor proefboringen naar steenkool. Tegenover de 'oude' entree van het attractiepark herinnert een monument hieraan. Het monument bestaat uit een stalen duiker die fungeert als boorpijp. Het monument is in 2006 geplaatst met financiële hulp van het attractiepark. Op 8 november 1997 werd op het terrein begonnen met het graven van twee visvijvers. Op 1 januari 2000 werden deze vijvers 'geopend' onder de naam het Schorfven. In 2008 werden de visvijvers gesloten met oog op de uitbreiding van het attractiepark. Inmiddels is een van de vijvers onderdeel van themagebied Avalon. Voor de bouw van het attractiepark moest een deel van de Steegbredeweg verwijderd worden. Deze weg liep van Sevenum naar de N277 op de plek waar nu het Land van Toos en achtbaan Troy zich bevinden. De ligging van de voormalige weg is op satellietbeelden nog terug te vinden door een onderbroken rij bomen.[3][4][5]

Het idee voor de realisatie van Attractiepark Toverland is ontstaan in het Steinerbos tijdens een regenbui. De eigenaar Jean Gelissen, voormalig timmerman, bezocht dit recreatieterrein met zijn kinderen. In de middag begon het plots te regenen waarna de bezoekers vertrokken. Dat was het moment dat Gelissen op het idee kwam om een overdekt attractiepark te realiseren. Vervolgens heeft Gelissen zijn zus Caroline, werkzaam op een basisschool en inmiddels algemeen directeur van Toverland, bij het proces betrokken. Zij heeft diverse kinderen op de school de vraag gesteld wat er voor attracties in het overdekte park moesten herrijzen. Uiteindelijk werd begonnen met de bouw van het 19 miljoen gulden kostende attractiepark, waarna het de deuren voor bezoekers opende op 19 mei 2001.

Attractiepark Toverland opende als een overdekt pretpark met diverse attracties, met name gericht op jonge kinderen. Attracties van het eerste uur waren onder andere: Toos-Express en Theekopjes. De hal heeft inmiddels diverse metamorfoses ondergaan en gaat nu door het leven als Land van Toos, een van de themagebieden van het attractiepark. Aan de zuidkant van de groene loods bevond zich de entree met als blikvanger een grote paddenstoel met daarnaast in gele letters de naam van het attractiepark. Ervoor ligt een plein met een vijver. Deze entree bestaat nog steeds, maar sinds 2018 niet meer dienst als hoofdentree tijdens het zomerseizoen. Gedurende de winteropenstelling van het attractiepark wordt de 'paddenstoel' nog wel als hoofdentree gebruikt.

Drie jaar na de opening vond de eerste uitbreiding in 2004 plaats. Het bestond uit een tweede indoor gedeelte onder naam Magic Forest, het huidige themagebied Wunder Wald. Het themagebied bestond uit zes attracties waaronder: Woudracer, Backstroke en Villa Fiasco. 27 juli 2004 opende de Booster Bike als eerste attractie die zich volledige buiten bevond. Toverland had hiermee een primeur met de eerste motorfietsachtbaan ter wereld. Booster Bike had eigenlijk tegelijk met de opening van het Magic Forest plaats moeten vinden, maar opende later door vertragingen. Als goedmaker werd gedurende een periode een wilde-muis-achtbaan van een kermis-exploitant opgesteld in het park.

De directie van het attractiepark dacht na over welke richting ze precies met het attractiepark op wilde. Het openen van een derde indoor hal werd als serieuze optie gezien. Uiteindelijk koos men ervoor om een attractiepark voor alle leeftijden te worden en niet verder te willen als indoor speeltuin. De eerste stap om dit doel te realiseren was de bouw van de houten achtbaan Troy in het nieuwe themagebied Troy-Area. Volgens critici een zeer gewaagde stap. Uiteindelijk opende na diverse tegenslagen Troy op 1 juli 2007. Tot de dag van vandaag is de achtbaan recordhouder van de hoogste, langste en snelste houten achtbaan van de Benelux. Drie jaar later op 8 juli 2010 werd het themagebied uitgebreid met twee nieuwe attracties: Scorpios en de Paarden van Ithaka. Deze uitbreidingen zorgden ervoor dat de bezoekersaantallen stegen en in 2011 het park meer dan een half miljoen bezoekers ontving. In 2012 werd begonnen met de bouw van een nieuw themagebied, de Magische Vallei, ten noorden van het attractiepark. Het themagebied werd in twee delen geopend voor het publiek. Op 29 september 2012 opende achtbaan Dwervelwind, de grootste draaiende achtbaan van Nederland, en een jaar later opende in april 2013 wildwaterbaan Djengu River. Ook stegen de bezoekersaantallen van het park en riepen de leden van de ANWB in 2012 het attractiepark uit tot leukste uitje van Nederland.[6]

In 2014 maakte Toverland bekend dat de attractie Woudracer technisch gezien aan het eind van zijn levensduur was. Er werd gezocht naar een vervanger wat twee scenario's opleverde: een theater of een verbeterde versie van Woudracer. Er werd voor optie twee gekozen, waarna eind 2014 de bouwwerkzaamheden begonnen. Op 28 maart 2015 opende de vernieuwde bobkart Maximus' Blitz Bahn. De Blitz Bahn is de eerste attractie van het park waar ervoor gekozen is om de wachtrij uitgebreid te decoreren en een verhaal aan de attractie te voegen. Tegelijk met de bouw van de Blitz Bahn werd een deel van het themagebied omgebouwd naar een Oostenrijks thema. Er werd o.a. een biergarten geplaatst, een Milkawinkel geopend en diverse attractie kregen een Duitse naam.[7] De bezoekersaantallen bleven stijgen en Toverland ontving een Zoover Award voor beste attractiepark van Nederland. Later in het jaar sloot de zweefmolen Sim sa la Swing om vervangen te worden. Eind december 2015 werd de nieuwe zweefmolen onder de naam Djinn geopend.[8] Tot slot, ontving het attractiepark een Zoover Award voor beste attractiepark van Nederland.[9]

In de jaren die daarop volgde bleven de bezoekersaantallen gelijk. In 2017 maakte de directie bekend dat het attractiepark opnieuw ging uitbreiden. Het ging om de grootste uitbreiding ooit waardoor het park de helft groter werd. De €35 miljoen kostende vernieuwingen bestonden uit: het themagebied Avalon bestaand uit de achtbaan Fēnix en rondvaart Merlin's Quest, een nieuwe entreezone onder naam Port Laguna en het uitbreiden van de parkeercapaciteit. Op 7 juli 2018 werden alle uitbreidingen tegelijk geopend. Tevens kregen datzelfde moment diverse themagebieden en attracties een andere naam. Datzelfde jaar stegen de bezoekersaantallen met ongeveer 200.000 personen. De directie gaf aan enigszins telleurgesteld te zijn in de bezoekersaantallen en had verwacht de grens van een miljoen bezoekers te doorbreken. Dat dit niet lukte weet men aan de hete zomer.[10]

Vanwege de uitbraak van het coronavirus nam het attractiepark extra maatregelen zoals het extra reinigen van voertuigen. Toverland wilde de deuren niet sluiten ondanks dat de overheid als advies gaf om niet naar plekken te gaan met meer als 100 bezoekers.[11] Uiteindelijk besloot Toverland op 13 maart na overleg met de gemeente Horst aan de Maas ook de deuren te sluiten. Het attractiepark gaf aan 28 maart de poorten weer te willen openen, maar zag hier later weer vanaf.[12] 13 maart was de eerste keer in de geschiedenis dat Toverland gesloten bleef voor bezoekers.[13]

• 
  Voormalige attractie Woudracer anno 2009.
• 
  Themagebied Avalon in aanbouw anno 2018.
• 
  Nieuwe entree in aanbouw anno 2018.
• 
  Achtbaan Boosterbike in een leeg weiland anno 2007, nog voor de bouw van themagebieden Ithaka en Magische Vallei.
• 
  Stationsgebouw Merlin's Quest in aanbouw anno 2018.
• 
  Achtbaanonderdelen van de achtbaan Fenix anno 2018.
• 
  Houten achtbaan Troy in aanbouw anno 2007.
• 
  Anno 2015 eindige dit pad aan de parkgrens. Heden is dit de toegangsweg naar themagebied Avalon.

Het Land van Toos is het eerste themagebied van het attractiepark. Het themagebied is grotendeels overdekt en is het gedeelte waarin bezoekers in de wintermaanden het park betreden. Tot en met halverwege 2018 was het themagebied de hoofdentree van het attractiepark. Het themagebied is vernoemd naar de mascotte van Toverland: Toos Toverhoed. Toos haar beste vriend is een zwijn, genaamd Morrel.

Het Land van Toos is gedecoreerd naar 'oosters en westers toveren'. Het attractieaanbod bestaat voornamelijk uit kinderattracties en speeltoestellen. Een opvallende attractie in het themagebied is de achtbaan Toos-Express. Het traject ligt door het gehele themagebied. Overige attracties zijn onder andere Theekopjes, het Toverhuis en twee waterglijbanen. In de hal bevinden zich een souvenirwinkel en een restaurant.

• 
  Waterglijbanen
• 
  Zweefmolen
• 
  De achtbaan Toos-Express.

Wunder Wald is het tweede themagebied van het attractiepark en grotendeels overdekt. Het themagebied is gedecoreerd de Alpenlanden. Bij de opening van het Wunder Wald in 2004 heette het themagebied Magic Forest. In 2015 met de opening van Maximus' Blitz Bahn kreeg het attractiepark langzaam aan een 'Alpenthema'. Op 7 juli 2018 kreeg het zijn huidige naam.[14] In het niet overdekte deel van het themagebied bevindt zich een kunstmatige vijver, waarin de boten van de boomstamattractie varen en een klimparcours.

Wunder Wald telt een souvernirswinkel en twee kiosken waar onride foto's gekocht kunnen worden. Centraal gelegen bevinden zich diverse horecagelegenheden en een groot klimparcour met glijbanen.

• 
  Indoorgedeelte van de boomstamattractie Expedition Zork.
• 
  Motorfietsachtbaan Booster Bike; de eerste ter wereld.
• 
  Wachtruimte van Maximus' Blitz Bahn
• 
  Animatronic van een rendier.
• 
  Buitengebied van Wunder Wald.
• 
  Opgestelde voertuigen voor Maximus Blitz Bahn.
• 
  Lanceergedeelte van motorfietsachtbaan Booster Bike.

Ithaka is het derde themagebied van Toverland in het westelijke gedeelte van het park. Het is het eerste themagebied dat zich volledig in de buitenlucht bevindt. Het themagebied staat in het teken van het Oude Griekenland en bestond kort na de opening alleen uit de achtbaan Troy. Drie jaar later werd het themagebied uitgebreid met twee nieuwe attracties. Vanaf de opening van het themagebied tot 7 juli 2018 heette het themagebied Troy-area. Opvallend punt in de decoratie is een metershoge replica van het Paard van Troje. Het paard is opgebouwd uit een staalcontructie waaromheen houten platen bevestigd zijn. Het paard zit vast aan een touw, waarin bezoekers kunnen trekken. Dit maakt het Paard van Troje een populair fotopunt in het park.

Het themagebied telt een souvenirwinkel met een kiosk waar onride foto's gekocht kunnen worden en een horecagelegenheid.

• 
  Paard van Troje
• 
  De houten achtbaan Troy.
• 
  Schommelschip Scorpios.

Dit is het vierde themagebied in het noorden van het park. Ook dit gedeelte is volledig in de buitenlucht. Het themagebied is vernoemd naar het fictieve volk de Dwervels. In het gehele gebied zijn animatronics te vinden van Dwervels. Het themagebied heeft enkele overeenkomst met het Volk van Laaf in attractiepark de Efteling. Opvallend aan het themagebied zijn de vele rotsformaties en het dijklichaam, waarlangs en waaronder diverse slingerpaadjes lopen. Ook zijn er diverse watervallen en vijvers. Over het dijklichaam ligt het traject van wildwaterbaan Djengu River. Tegen de parkgrens aan ligt draaiende achtbaan Dwervelwind.

In de centraal gelegen vijver worden meerdere keren per dag watershows gehouden onder de naam: Katara Fountain of Magic. De eigenaar van het attractiepark gaaf aan dat de watershow geïnspireerd is op een fontein in het hotelresort van Europa-Park.

• 
  Tunnel onder dijklichaam van de wildwaterbaan.
• 
  Stationsgebouw van Djengu River.
• 
  Achtbaan Dwervelwind in werking.
• 
  Traject van wildwaterbaan Djengu River in maart 2014. De bomen en struiken zijn nog 'kaal'.
• 
  Een Dwervel, inwoner van de Magische vallei.
• 
  Stationsgebouw van Dwervelwind.
• 
  'Jeugdige' dwervels hangend boven het wildwaterbaan.

Avalon ligt in het noorden van het park rondom een voormalige visvijer. Het themagebied heeft als thema middeleeuws en mythisch en opende 7 juli 2018. Avalon telt twee attracties en een restaurant. Het eerste restaurant van het park waar bediening aanwezig is. De hoofdroute ligt rond de vijver en is vijf meter breed. De hoofdroute heeft diverse smalle slingerpaadjes die dwars door het themagebied gaan. De ontwerper van het themagebied gaf aan dat in Avalon over details te vinden zijn en ook rekening gehouden is met het landschap en hoe het zicht voor bezoekers is vanaf diverse punten.[15]

• 
  Stationsgebouw van Fenix en het darkridegedeelte van Merlin's Quest.
• 
  Achtbaan Fenix valt op door zijn blauwe kleur.
• 
  Uitzicht op de vijver.
• 
  Restaurant Flaming Theater
• 
  Wandelpad richting het themagebied.
• 
  Wachtruimte van Merlin's Quest.
• 
  Restaurant Flaming Theater.
• 
  Zicht vanuit de boten van Melin's Quest.

Port Laguna opende 7 juli 2018 ten noorden van de achtbaan Troy. Port Laguna is de hoofdentree van het park. De entreezone heeft een mediterraanthema en hoofdstraat van tien meter breed in een hoefijzervorm. Aan de hoofdstraat bevinden zich diverse horecagelegenheden, souvernirswinkels, sanitaire voorzieningen en kunnen er kermisspellen gespeeld worden zoals kamelenrace.[16] Door het gehele themagebied bevinden zich meerdere interactieve punten. Bij deze 'hotspots' kan men met behulp van een toverstraf voorwerpen in beweging laten brengen. Deze interactieve route wordt door het attractiepark als losse attractie aangeboden onder de naam Exploria Magic. De toverstaven kunnen gekocht of gehuurd worden bij een souvenirwinkel. Bezoekers krijgen er een kaart bij, waarop alle interactieve onderdelen aangegeven staan. Tot een jaar na de opening van de Exploria Magic was het huren van een toverstaf niet mogelijk.[17]

Ter hoogte van de route richting themagebied Magische Vallei bevindt zich de interactieve show Magiezijn. Bezoekers worden door een entertainer naar een ruimte meegenomen waar diverse beweegbare objecten en speciale effecten te vinden is. Tezamen met diverse showelementen dienen bezoekers deze te activeren. Naast het Magiezijn ligt souvenirwinkel Magistralis' Magic Store. Blikvanger is de vuurtoren in het themagebied. De vuurtoren heeft als naam Solaris en herbergt een ijssalon.

In het midden van Port Laguna bevinden zich terrassen en speeltoestellen. Ook is hier op gezette tijden entertainment te vinden. Tijdens evenementen zoals Halloween en de Midzomeravonden wordt deze locatie gebruikt voor shows en parades.

De ontwerper van Toverland gaf aan dat hij een 'klassieke' entreezone zoals een hoofdstraat wilde vermijden. Het moest geen Main Street uit een Disney-park worden.[15]

• 
  Architectuur in Port Laguna.
• 
  De toren Solaris, hierin bevindt zich een horecapunt.
• 
  Wegwijzer
• 
  Een terras en speeltuin liggen centraal in het themagebied.
• 
  Entreezone

Attractiepark Toverland is onderdeel van de Gelissen Group, eigendom van Jean Gelissen.[18] Zijn zus, Caroline Kortooms, is directeur van het attractiepark.[19]

In Attractiepark Toverland werken circa 500 personen. Toverland heeft er bewust voor gekozen om ook veel 50-plussers in dienst te nemen. Circa dertig procent van het personeelbestand is ouder dan 50 jaar. "In een evenwichtig team werken diverse soorten mensen. Dus óók 50 plussers", aldus de directie van Toverland.[20]

Binnen de Gelissen Group is het bedrijf Toverland Finance B.V. opgericht. Buiten de bank wilde Toverland personen de mogelijkheid geven om te investeren in het attractiepark. Investeerders konden obligaties kopen voor €50.000 met een minimum van €100.000. De investeerders kregen hiervoor rente. De €4 miljoen kostende bouw van Maximus' Blitz Bahn in de periode 2014/2015 is volledig betaald door investeerders.[21][22]

Het attractiepark is het gehele jaar door geopend. Echter kent het wel een zomer- en winterseizoen. Tijdens het zomerseizoen, eind maart t/m begin november, is dagelijks het gehele park geopend. De overige dagen vallen onder het winterseizoen. Alleen themagebieden Land van Toos en Wunderwald zijn dan geopend. Indien de weersomstandigheden het toelaten is Ithaka ook geopend.

In de top 50 best bezochte dagattracties van Nederland stond in 2018 het attractiepark op plek 22.

Bezoekersrecords

De Midzomeravonden zijn op een aantal dagen in de maanden juli en augustus. Het attractiepark is dan geopend t/m 23:00. Dagelijks wordt de dag afgesloten met een vuurwerkshow. Buiten de lange openingstijden wordt het entertainmentaanbod uitgebreid.

Het attractiepark kent rond Halloween twee evenementen rondom het thema Halloween De evenementen vinden eind oktober plaats. Halloween Days vindt overdag plaats en wordt als 'minder eng' bestempeld. In de avonduren start Halloween Nights, waarbij door het gehele park entertainers rondlopen die bezoekers schrik proberen aan te jagen.

Een jong evenement in het park is het YouTube-event. Dit vindt een dag plaats, waarbij het park diverse bekende Youtube-Vloggers uitgenodigd heeft. In 2019 werd tijdens dit youtube-event een heuse achtbaanmarathon gehouden. Vier Youtubers maakten 100 ritjes in de houten achtbanen Troy en Toos-Express (vanwege onweer nam de overdekte achtbaan Toos-Express de laatste zeven ritjes over om tot de vereiste 100 ritjes te komen)[29]