Pisa (stad)
Pisa is een stad in Italië, gelegen in de regio Toscane. Het is tevens hoofdstad van de provincie Pisa. De stad telde in 2015 89.940 inwoners, Pisano (enkelvoud) en Pisani (meervoud) genaamd. De stad ligt aan de rivier de Arno en is vooral beroemd om zijn scheve toren.
Stad in Italië  | |||
| |||
  | |||
| Situering | |||
| Regio | Toscane (TOS) | ||
| Provincie | Pisa | ||
| Coördinaten | 43° 43′ NB, 10° 24′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 185 km² | ||
| Inwoners (31 dec. 2013) | 88.627 (479 inw./km²) | ||
| Hoogte | 4 m | ||
| Overig | |||
| Postcode | 56100 | ||
| Netnummer | 050 | ||
| Aangrenzende gemeenten | Cascina, Collesalvetti (LI), Livorno (LI), San Giuliano Terme | ||
| Beschermheilige | San Ranieri | ||
| Naam inwoner | pisani | ||
| ISTAT-code | 050026 | ||
| |||
Domplein van Pisa
| ||
| Werelderfgoed cultuur | ||
.JPG) | ||
| Land | Italië | |
| UNESCO-regio | Europa en Noord-Amerika | |
| Criteria | i, ii, iv, vi | |
| Inschrijvingsverloop | ||
| UNESCO-volgnr. | 395 | |
| Inschrijving | 1987 (11e sessie) | |
| Uitbreiding | 2007 | |
| UNESCO-werelderfgoedlijst | ||
Geschiedenis
In de middeleeuwen was Pisa een van de vier maritieme republieken van Italië, samen met Venetië, Genua en Amalfi. In de 12e en 13e eeuw beleefde Pisa zijn glorietijd en veroverde de stadstaat onder andere Sardinië. In 1284 werd Pisa echter verslagen door Genua, en in de 14e eeuw maakte verzanding van de haven scheepvaart en handel onmogelijk.
In 1406 werd Pisa veroverd door de Florentijnen en was het definitief gedaan met de zelfstandigheid. Het behoorde later tot het Groothertogdom Toscane tot het in 1871 opging in Italië. Zie voor meer informatie: Republiek Pisa.
De wellicht bekendste Pisano ooit, Galileo Galilei, heeft zijn naam gegeven aan de internationale luchthaven van Pisa, de belangrijkste luchthaven van Toscane. Pisa is verder een vaste stopplaats voor treinen van Rome en verder richting Genua en Frankrijk en terug, en overstapplaats voor bestemming Florence.
Bezienswaardigheden
- Het Piazza dei Miracoli met :
- Toren van Pisa
- Duomo Santa Maria Assunta (de dom van Pisa)
- Baptisterium (doopkapel)
- Camposanto
- Piazza dei Cavalieri met:
- Palazzo dei Cavalieri
- Standbeeld van Cosimo I de' Medici, groothertog van Toscane
- Kerk "Santa Maria della Spina" uit 1323
- Het 12e-eeuwse fort "Cittadella Vecchia"
- Orto botanico di Pisa, de botanische tuin
Musea
- Museo nazionale di San Matteo (S. Matteo Nationaal Museum)
- Mineralogische Museum
- Paleontologische Museum
- Museo delle Sinopie
- Zoölogische Museum
- Domus Mazziniana
- Domus Galilaeana
Onderwijs
- Universiteit van Pisa
- Scuola Normale Superiore
Evenementen
- Luminara di San Ranier
- Regata Storica di San Ranieri
- Galileo Galilei Award
Sport
AC Pisa 1909 is de professionele voetbalploeg van Pisa en speelt in de Arena Garibaldi - Romeo Anconetani.
Verkeer en vervoer
Pisa is bereikbaar via de lokale weg SGC Florance-Pisa-Livorno vanaf Florence. Pisa heeft een luchthaven, de Luchthaven Pisa Galileo Galilei, en twee treinstations: Pisa Centraal en Pisa San Rossore. Tot december 2013 beschikte de luchthaven ook over een treinstation, maar deze is vervangen door een people mover.
Bekende inwoners
Geboren
- Fibonacci (ca. 1170-1250), wiskundige
- Galileo Galilei (1564-1642), natuurkundige, astronoom, wiskundige en filosoof
- Filippo Buonarroti (1761-1837), revolutionair, politicus en vrijmetselaar
- Ippolito Rosellini (1800-1843), egyptoloog
- Giovanni Battista Donati (1826-1873), astronoom
- Antonio Pacinotti (1841-1912), natuurkundige
- Ulisse Dini (1845-1918), wiskundige en politicus
- Gillo Pontecorvo (1919-2006), filmregisseur en scenarioschrijver
- Franco Ferrucci (1936-2010), schrijver en vertaler
- Antonio Tabucchi (1943-2012), schrijver
- Giovanni Bongiorni (1956), sprinter
- Giovanni Galli (1958), voetbaldoelman en politicus
- Enrico Letta (1966, politicus
- Michele Bartoli (1970), wielrenner
- Alessandro Birindelli (1974), voetballer
- Giorgio Chiellini (1984), voetballer
- Daniele Meucci (1985), atleet
- Michele Camporese (1992), voetballer
- Federico Di Francesco (1994), voetballer
- Andrea Favilli (1997), voetballer
Gewoond
- Enrico Fermi (1901-1954), Italiaans-Amerikaans natuurkundige
- Pablo Guente, schilder
- Percy Bysshe Shelley (1792-1822), Engels dichter
Zustersteden
Galerij
Pisa vanaf de Toren van Pisa
Santa Maria Della Spina
Historische stadsmuur
Externe links
| Bronnen, noten en/of referenties |
 |
Zie de categorie Pisa van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |