Ontbijtkoek

Ontbijtkoek wordt gemaakt van roggemeel of roggebloem, waaraan suiker, glucosestroop, fructosestroop, kandij, specerijen en rijsmiddelen (E-500, E-450a) en eventueel tarwemoutmeel (voor de kleur) zijn toegevoegd. Een hele ontbijtkoek weegt tussen de 450 en 600 gram. In 100 gram koek zit ongeveer 1,2 gram vet en 69,5 gram koolhydraten.[1]

De bereiding is als volgt: eerst wordt de suikerstroop gekookt, die wordt vervolgens door de roggebloem gemengd, na afkoeling en rijping (enkele dagen) wordt het deeg gekneed, ook opbraken genoemd, met de honing, kaneel en bakpoeders. Na toevoeging van vruchten en dergelijke wordt het geheel gedurende een uur gebakken op 180° Celsius.

Ontbijtkoekvarianten kennen toevoegingen van appel, gember, noten, rozijnen, kaneel en andere specerijen.

Koninklijke Peijnenburg B.V. is de Nederlandse marktleider in ontbijtkoek. Bolletje staat op de tweede plaats waarna Modderman volgt. In 2007 werden in Nederland 100 miljoen ontbijtkoeken verkocht. Dat was tweemaal zoveel als in het jaar 2000. De koek wordt aangeprezen als 'gezond', dat is niet gebaseerd op de samenstelling die voor een derde uit suiker bestaat.[2]

Veel Nederlandse huishoudens beschikken over een speciale ontbijtkoektrommel om de eetwaar tegen uitdrogen te behoeden. Deze langwerpige broodvormige trommel was vroeger gemaakt van blik en later van kunststof.

In Vlaanderen en in het zuiden van Nederland wordt ontbijtkoek peperkoek genoemd, wat de algemene Middelnederlandse benaming is. In de Kempen sprak men vroeger ook van pondkoek, omdat de koek per pond afgesneden en verkocht werd. Bekende producenten hiervan zijn Vondelmolen, Meli en Lotus Bakeries.

• Bossche koek
• Deventer koek
• Gemberkoek
• Groninger koek
• Kandijkoek
• Kruidkoek
• Oudewijvenkoek of "oal wief" (noorden van Nederland)
• Venlose peperkoek
• Volkoren ontbijtkoek

• Dinantse koek
• Speculaas
• Taaitaai

Zie de categorie Gingerbread van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.