Pablo Neruda

Neruda werd geboren onder de naam Neftalí Ricardo Reyes Basoalto (volledig: Ricardo Eliécer Neftalí Reyes Basoalto). Hij noemde zich Pablo Neruda naar de door hem bewonderde Tsjechische dichter Jan Neruda (1834-1891). Het willen voorkomen van een conflict met zijn ouders zou hierbij een rol gespeeld hebben; zij wilden niet dat hij schrijver zou worden. Pablo Neruda werd later zijn officiële naam.

Neruda is geboren in Parral, een stad ongeveer 300 kilometer ten zuiden van Santiago, waar zijn vader bij de spoorwegen werkte. Zijn moeder overleed kort na zijn geboorte. Niet lang daarna verhuisden Neruda en zijn vader naar Temuco, waar zijn vader trouwde met Doña Trinidad Candia Malverde.

Op zijn dertiende stuurde Neruda een aantal van zijn gedichten naar de lokale krant, La Mañana. Zijn eerste gedicht heette Entusiasmo y perseverancia ('Enthousiasme en volharding'). In 1920 stuurde hij meer gedichten naar het literaire blad Selva Austral, onder het pseudoniem 'Pablo Neruda'.

Zijn eerste gedichtenbundel, La Canción de la fiesta ('Het lied van het feest'), werd gepubliceerd in 1920. In 1923 bracht hij Crepusculario uit, en in 1924 publiceerde hij Veinte poemas de amor y una canción desesperada ('Twintig gedichten over liefde en een lied over wanhoop'), een van zijn bekendste werken.

Professioneel werd Neruda diplomaat. In 1929 was hij in functie in Ceylon. Nadien werd hij aangesteld als Chileens consul in Spanje, Madrid. Hij was inmiddels getrouwd op 6 december 1930 met de Indisch-Nederlandse Maria Antonia Hagenaar, met wie hij in 1934 een dochter kreeg. Hun kind, Malva Marina, leed aan hydrocefalie (waterhoofd), een storing in de afvoer van het hersenvocht. Bij het uitbreken van de Spaanse burgeroorlog in 1936 ging het echtpaar uit elkaar (na tijdelijk te zijn gevlucht naar Monaco). Pablo Neruda hertrouwde nog twee keer, maar Malva Marina bleef zijn enig kind.

Een bekend werk van Neruda is Canto General (1950), dat ook in het Nederlands is vertaald. Canto General is een uitgebreid werk over Noord- en Latijns-Amerika. Hij schreef dit als banneling, terwijl hij zich verborgen hield in 1948 en 1949, toen hij vervolgd werd door de regering van Gabriel González Videla (1948-1952), die de Communistische Partij, waarvoor Neruda als senator gekozen was, had verboden.

Neruda kreeg in 1945 de Premio Nacional de Literatura de Chile. In 1971 werd hij onderscheiden met de Nobelprijs voor Literatuur.

Neruda, die al langer in een ziekenhuis werd behandeld voor prostaatkanker, overleed daar aan een hartaanval in 1973. Zijn overlijden vond plaats twaalf dagen na de gewelddadige dood van zijn vriend Salvador Allende, de democratisch verkozen president van Chili. In de nasleep van deze bloedige militaire coup had de dichter besloten om in ballingschap te gaan en het nieuwe regime vanuit het buitenland te bekritiseren.[1] Daags voor zijn vertrek werd hij in een ambulance naar het ziekenhuis gevoerd, waar hij overleed. De nationale begrafenis van de dichter, een openbare manifestatie die verboden was door de nieuwe militaire machthebbers van generaal Pinochet, groeide door de plotselinge verschijning van duizenden in de Chileense straten uit tot de eerste publieke protestmanifestatie tegen de nieuwe militaire dictatuur.

Na zijn dood werden Neruda's huizen in Santiago (La Chascona), Valparaíso (La Sebastiana) en Isla Negra opengesteld voor bezoekers. Zijn kunstwerken en bezittingen zijn er tentoongesteld.

• 1950 - Canto General Ned. vert. 1984 door Mark Braet, Willy Spillebeen en Bart Vonck, Rainbow Pocketboek 30, ISBN 90-6766-030-2
• 1974 - Ik beken ik heb geleefd - herinneringen verzorgd door Matilde Neruda en Miguel Otero Silva, Ned. vert. van Robert Lemm, Eerste druk: in 1975 in twee delen bij Uitgeverij De Arbeiderspers; Tweede druk: Uitg. Prometheus, 2002 (ISBN 90-446-0154-7)
• 1959 - Honderd liefdessonnetten bevat ook de oorspronkelijke Spaanstalige gedichten; Ned. Vert. van Catharina Blaauwendraad, 2003, Uitg. Prometheus (ISBN 90-446-0299-3)
• 1989 - Ode aan de typografie Ned. vert. 1989 door Cees Nooteboom, 'Oda a la tipografia' uit de bundel Nuevas Odas Elementales (1954). Amsterdam: Uitgeverij De Arbeiderspers B.V. ISBN 90-295-3253-X (Herdruk 2006: Moergestel: Van Kempen)

• Neruda, geregisseerd door Pablo Larraín in 2016 (feit en fictie), met Luis Gnecco (Neruda) en Gael García Bernal (politieinspecteur).
• Il postino, geregisseerd in 1994 door Michael Radford, met in de hoofdrollen Massimo Troisi (postbode) en Philippe Noiret (Neruda). De film is gebaseerd op het boek De postbode van Neruda van Antonio Skarmeta.

• (en) Biografie
• (en) Pablo Neruda op Nobelprize.org
• (es) Pablo Neruda Stichting

De Engelstalige Wikiquote heeft een of meer citaten van of over Pablo Neruda.

Zie de categorie Pablo Neruda van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.