Occupy-protesten in Nederland

Vanaf 15 oktober 2011 vonden er Occupy-protesten in Nederland plaats als onderdeel van de Occupyprotesten wereldwijd. Deze protesten begonnen met Occupy Wall Street sinds 17 september 2011 in Zuccotti Park in New York, dat permanent bezet werd uit protest tegen economische ongelijkheid en de manier van handelen in de wereldwijde financiële sector, maar met name die in de Verenigde Staten.

Tentenkamp van Occupy Amsterdam
Occupykamp bij het Beurs World Trade Center in Rotterdam
Tentenkamp op de Ganzenmarkt in Utrecht

Op zaterdag 15 oktober waren er demonstraties en manifestaties in Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht. In Amsterdam (Beursplein) en Den Haag (Malieveld) werd een tentenkamp opgezet. In Utrecht ontstond in de loop van de week een tentenkamp op de Ganzenmarkt. Op 22 oktober werden er acties georganiseerd in Amsterdam, Amersfoort, Arnhem, Emmen, Enschede, Groningen, Den Haag, Heerenveen, Heerlen, Hendrik-Ido-Ambacht, Leeuwarden, Nijmegen, Rotterdam, Utrecht en Venlo.[1] Op 29 oktober werden in 30 steden acties aangekondigd en startte in Rotterdam een tentenkamp op het Beursplein en in Alkmaar. Op 1 november startte een tentenkamp in Haarlem, op 5 november in Dordrecht, Eindhoven en Doetinchem en op 10 november in Leeuwarden.

Imago, media-aandacht en publieke opinie

Veel Occupy-kampen hadden een aanzuigende werking op daklozen en verslaafden.[2] Ook de kraakbeweging raakte betrokken.[3] In veel steden begonnen ondernemers en sommige voorbijgangers zich al snel te storen aan chaotische en vaak smerige tentenkampen.[4][5] Op Occupy-locaties gemaakte YouTube-filmpjes werden door media als GeenStijl gebruikt om het hierboven geschetste imago te bevestigen.[6]

Occupy Amsterdam

Op 15 oktober 2011 was er een grote manifestatie op het Beursplein waarbij ook Tweede Kamerleden Ronald Plasterk (PvdA) en Emile Roemer (SP) aanwezig waren. Jelle Brandt Corstius draaide de film Inside Job. Het beursgebouw werd behangen met boodschappen en op maandag waren er ludieke acties bij de opening van de beurs.[7] Het tentenkamp breidde zich in de loop van de week uit tot 100 tentjes.[8] Op 22 oktober was er een mars naar De Nederlandsche Bank aan het Frederiksplein waar naar schatting zo'n 500 mensen aan deelnamen,[9] en trad de Amerikaanse zanger Michael Franti op. Op 23 oktober hield Ingeborg Beugel een toespraak over de Griekse Occupy-beweging.

Op 28 oktober ontstond op het Museumplein een tweede Amsterdams kamp omdat het Beursplein te klein werd en wegens (alcoholgerelateerde) overlast door voorbijgangers.[10][11] Op het Museumpleinkamp zouden strengere regels gelden, waaronder verplichte nachtrust en registratie van de deelnemers maar overnachten werd hier niet toegestaan door de politie. Burgemeester Eberhard van der Laan wil liever geen tweede kamp en stelt verhuizing van de gehele beweging naar de Zuidas voor. Op 29 oktober droeg Bob Fosko op het Beursplein voor uit zijn boek. Op 11 november kwam DJ Isis draaien.[12]

Op 6 november 2011 werd het leegstaande Groot Laboratorium van Shell (BPM) naast de Toren Overhoeks in Amsterdam-Noord door Occupy-aanhangers 'bezet'.[13] Op 8 december werd een deel van het tentenkamp op het Beursplein ontruimd. Op 27 januari 2012 werd het inmiddels in een chaotische toestand geraakte voormalige Shell-gebouw door de politie ontruimd, onder meer ter bescherming van de grote gedenkramen in het gebouw.[14] De Occupybeweging had het gebouw reeds veel eerder verlaten.[15]

Op 24 maart 2012 ontruimden de betogers van Occupy Beursplein hun kamp, nadat de rechter in kort geding de gemeente Amsterdam in het gelijk had gesteld, die de betogers had gesommeerd te vertrekken.[16]

Organisatie

Er was geen leider en geen woordvoerder. Activiteiten werden op lokaal niveau georganiseerd. Besluiten werden bij consensus genomen op de general assembly.[17] Af en toe werd er een landelijke Occupy-dag georganiseerd, waarbij zo veel mogelijk Nederlandse Occupyers bij elkaar kwamen om gezamenlijke plannen en ideeën te bedenken.

Motivatie en doelen

De beweging verklaarde zich solidair met Occupy Wall Street. De deelnemers delen een aantal ongenoegens met betrekking tot de macht van banken en aandelenbeurzen, bonuscultuur en sociale ongelijkheid maar de beweging heeft geen exacte doelen of ideeën over oplossingen geformuleerd. Occupy Amsterdam heeft als doel gezamenlijk te komen tot het formuleren van een boodschap.[17]

Op zondag 8 januari werd in Den Haag tijdens een landelijke Occupy-vergadering een statement opgesteld.

Tentbezetting

Uit een reportage bleek dat de tenten 's nachts voor het grootste deel leeg waren. Met een infraroodcamera werd geconstateerd dat in Amsterdam de tenten voor 80% a 90% leeg waren.[18] Eerder constateerden journalisten hetzelfde fenomeen in Londen.[19]

De beweging beweerde zelf dat ze met een ruimtegebrek kampten en zelf controleerden of de tenten beslapen werden door middel van lintjes aan de ritsen van de tenten. Er werden dagelijks tenten opgeruimd waar niemand in sliep en er waren twee gemeenschappelijke slaaptenten die beslapen werden door tientallen mensen. Dit werd bevestigd door de niet-commerciële media.[20] Aan het eind van oktober is een aantal mensen van het kamp verwijderd die het gebruikten als goedkope opvang.[21]

Uit eigen mediabronnen van Occupy London bleek dat de warmtecamera's niet werkten op de tenten. In Londen demonstreerden de occupiers dit door een eigen infraroodcamera aan te schaffen en te laten zien dat tenten die bezet zijn door 5-10 mensen geen warmte naar buiten laten zien.[22] Dit omdat de tent aan de buitenkant zelf ijskoud lijkt. In deze demonstratie werd echter slechts één tent in beeld getoond zonder een duidelijk vergelijk te maken met omringende lege tenten. De Occupy-beweging in Londen gaf echter wel toe dat een deel van de tenten leeg was omdat mensen ook andere verplichtingen hebben en dus niet altijd in staat zijn om altijd aanwezig te zijn. De bezettingsgraad van de tenten zou echter veel meer dan de 10% zijn die werd gesuggereerd door sommige media.[23]

Overigens was volgens een initiatiefnemer van Occupy Museumplein niet het slapen maar het protest het hoofddoel.[10]

Zie de categorie Occupy Netherlands van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.