Netherlands Maritime Special Operations Forces

Sinds 2013 vallen de Unit Interventie Mariniers (UIM) en de Maritieme Speciale Operaties (MSO)-compagnie onder het overkoepelende commando van Netherlands Maritime Special Operations Forces (NLMARSOF).[1] De MSO-compagnie omvatte de 2 specialistische verkenningseenheden; de Mountain Leaders en de Special Forces Underwater Operators (kikvorsmannen). De integratie van deze drie eenheden had als doel een efficiënte(re) en helderder samenwerking te creëren waarbij men elkaar kan ondersteunen tijdens operaties. De nieuwe namen van de eenheden zijn M-Squadron (voorheen UIM) en C-Squadron (voorheen MSO), eenheden van squadronsomvang elk bestaande uit teams van 6 operators. Deze operators zijn individueel gespecialiseerd als SOF-medic, sniper, demolitiespecialist (demspec) en communicatiespecialist (comspec). Daarnaast is er een team leader en opvolgend team leader. Een operator is niet gelimiteerd tot het hebben van één specialisatie. Hij kan zich in de loop van zijn carrière meerdere specialisaties eigen maken.

Hoewel NLMARSOF als eenheid nog maar relatief kort bestaat, zijn de daarbinnen gelegen eenheden al vanaf 1963 actief. NLMARSOF is gemodelleerd naar het oorspronkelijke model van de Britse Special Boat Service (SBS), toen nog Special Boat Squadron genaamd, en kent met de SBS een langdurige samenwerking. Hoewel zij wat taken betreft zijn te vergelijken, is de huidige structuur van de SBS in 1987 aangepast naar het model van de Britse Special Air Service waarmee toen de overkoepelende UKSF (United Kingdom Special Forces) werd gevormd. NLMARSOF bestaat uit verschillende gespecialiseerde squadrons, waar de SBS over equivalente squadrons beschikt die roulerend worden ingezet.

Sinds 5 december 2018 worden de operaties van NLMARSOF gecoördineerd door de nieuwe stafeenheid Netherlands Special Operations Command (NLD SOCOM) gecoördineerd. NLMARSOF blijft als eenheid wel onderdeel van het Commando Zeestrijdkrachten.

• C-Squadron (Conventional Squadron): Squadron dat belast is met het uitvoeren van het volledige spectrum aan speciale operaties buiten Nederlands grondgebied. Omvat reguliere NLMARSOF-operators en de Mountain Leader- en Kikvorsmannen-troops.
• M-Squadron (Maritime Counter Terrorism Squadron): Squadron dat belast is met het uitvoeren van nationale contraterreur operaties onder de operationele leiding van de Dienst Speciale Interventies. M-Squadron is gespecialiseerd in het neutraliseren van complexe en langdurige terroristische aanslagen, en is hierbij extra getraind in het optreden in maritieme setting zoals bijvoorbeeld op olieplatformen.
• T-Squadron (Training Squadron): Verzorgt de MARSOF- en NIO-opleidingen voor alle NLMARSOF-operators.
• SOFSG (Special Operations Forces Support Group): Draagt zorg voor logistieke en materiële ondersteuning binnen NLMARSOF. Onder andere logistiek, wapen- en voertuigbeheer en communicatie.

Alleen operationele mariniers kunnen zich aanmelden voor een opleiding tot NLMARSOF-operator. Voor men aan de opleiding kan beginnen dient men eerst de drie weken durende Aptitude-selectie te doorlopen. De Aptitude lijkt nog het meest op de beruchte Britse SAS-selectie. De drie weken durende Aptitude-test bestaat naast fysieke ook uit mentale testen. Zo wordt er gekeken naar de emotionele stabiliteit van de mariniers en hoe goed er om wordt gegaan met onzekerheid en stress, optreden op grote hoogte, optreden onder tijdsdruk en optreden gedurende kako (kaart/kompas) oefeningen.[2]

Als de Aptitude met succes is afgerond kunnen de deelnemers van start gaan met een van de zwaarste militaire opleidingen binnen de Nederlandse krijgsmacht. De totale duur van deze opleiding bedraagt 39 weken, en begint met de 20 weken durende basis MARSOF opleiding, waarin men wordt opgeleid om te opereren binnen het gehele spectrum van speciale operaties. Het begint met het aanleren van basisprincipes om speciale operaties te kunnen uitvoeren, hierna volgen procedures gericht op antiterreur en tot slot worden de aspiranten getraind in het uitvoeren van speciale operaties in, uit en rondom het water.[3]

Wanneer de cursist de MARSOF-opleiding succesvol heeft afgerond, beginnen de cursisten aan de 14 weken durende NIO (Nationale Interventie Opleiding). Dit is de contraterreur opleiding waarin deelnemers getraind worden in het doeltreffend bestrijden van terroristische aanslagen. Geslaagde NIO-cursisten zijn nu volwaardige NLMARSOF-operators en kunnen instromen in het M-Squadron of zich aanmelden voor een opleiding tot Mountain Leader of Kikvorsman. Doordat alle NLMARSOF-operators zowel de MARSOF- als de NIO-opleiding hebben ondergaan is het personeel zeer breed inzetbaar. Het feit dat NLMARSOF-operators voor zowel nationale (M-Squadron) als internationale (C-Squadron) operaties kunnen worden ingezet zorgt voor een hoge mate van flexibiliteit en efficiëntie.[4]

NLMARSOF-operators in Mazar-i-Sharif als onderdeel van de NAVO-missie Resolute Support voor het opleiden van Afghaanse special forces, een voorbeeld van Military Assistance.

De hoofdtaken van NLMARSOF betreffen:[5]

• Direct Action (DA): Uitvoeren van kleinschalige offensieve operaties zoals invallen en sabotageacties.
• Military Assistance (MA): Leveren van militaire ondersteuning aan buitenlandse eenheden. Deze ondersteuning omvat zowel het geven van training als het leveren van ondersteuning bij daadwerkelijke operaties.
• Special Reconnaissance (SR): Uitvoeren van speciale verkenningen achter vijandelijke linies, bijvoorbeeld van vijandelijke troepenbewegingen, direct gevechtscontact vermijdend.
• Contraterreur (CT): Uitvoeren van nationale en internationale contraterreur operaties waarbij NLMARSOF ten opzichte van het Korps Commandotroepen extra nadruk legt op het uitvoeren van operaties in een maritieme setting.

Oefening Unit Interventie Mariniers

Het M-Squadron is de nationale contraterreur eenheid van het Korps Mariniers. De eenheid is opgebouwd uit teams met ieder een eigen specialisatie, o.a. een duik team en een breach team. Het breach team is gespecialiseerd in het doorbreken of vrijmaken van toegangen in gebouwen of andere objecten op het land en in of onder water. Vergelijkbare diensten uit het buitenland zijn de Duitse GSG 9 en de Britse SAS. Tot 2005 stond deze eenheid bekend als Bijzondere Bijstands Eenheid Mariniers (BBE-M), van 2005 tot 2013 heette de eenheid Unit Interventie Mariniers (UIM). Het motto van M-Squadron is, Semper Paratus Pro Justitia (Nederlands: Altijd paraat voor gerechtigheid).

Het C-Squadron omvat sinds de oprichting van NLMARSOF conventionele operators, die de MARSOF- en NIO-opleiding succesvol hebben afgerond, en de Mountain Leader- en Kikvorsmannen-troops. C-Squadron is in staat om het volledige spectrum aan speciale operaties buiten Nederlands grondgebied uit te voeren.

C-Squadron teams bestaan altijd uit zes operators, elk van deze zes operators heeft binnen het team een eigen specialisatie ontwikkeld:

• Team leader: De team leader is de commandant van een NLMARSOF-team en draagt het bevel over de overige teamleden en de verantwoordelijkheid over de operatie.
• Opvolgend team leader: In het geval van een calamiteit of (tijdelijk) onbeschikbaar zijn van de team leader neemt de opvolgend Team Leader het bevel over het team over.
• Sniper: De sniper kan doelen heimelijk naderen en deze in kaart brengen of uitschakelen. Met speciale optische middelen en wapens kan hij doelen uitschakelen tot een afstand van ongeveer 2 kilometer. In zijn opleiding is de sniper getraind in schieten, camoufleren, besluipen, afstand bepalen, observeren en geheugentraining.
• Communicatiespecialist (comspec): Tijdens operaties kan de comspec alle communicatieapparatuur instellen en bedienen. Voor het verzorgen van communicatie, die geregeld over zeer lange afstand plaatsvindt, gebruikt de comspec verschillende communicatiemiddelen. Bijvoorbeeld tactische satelliet apparatuur (TACSAT) en hoge frequentie radio’s (HF). Ook de inzet van audiovisuele middelen (FAV) behoren tot de uitrusting.
• Demolitiespecialist (demspec): Door middel van explosievem kan de demspec objecten buiten werking stellen of toegang tot gebouwen forceren. Ook kan hij IED's herkennen en onschadelijk maken. De demspec maakt voor zijn taken gebruik van verschillende soorten springstoffen en werktuigen.
• Medic: Omdat het geregeld voorkomt dat SOF-eenheden operaties uitvoeren waarbij de conventionele medische keten niet beschikbaar is, beschikken NLMARSOF-teams over een medic die op het veld levensreddende medische ingrepen kan verrichten.

Mountain Leaders

Mountain leaders beklimmen een berg in de Zwitserse Alpen.

De Mountain Leader Troop bestaat uit militaire berggidsen, gespecialiseerd in oorlogvoering in bergachtig terrein en onder Arctische omstandigheden. Ze blinken uit in bergsportonderdelen, zoals rotsklimmen, ijsklimmen, routebepaling en overleven bij lage temperaturen. De eerste Nederlandse koud-weer specialisten dateren uit 1970.

Kikvorsmannen

Kikvorsmannen in vijandelijk gebied.

Leden van Task Force Barracuda ontvangen het operationele kikvorsman-insigne naar aanleiding van sabotageacties tegen piraten voor de Somalische kust.

De Kikvorsmannen (KVM) Troop, ook bekend als Special Forces Underwater Operators, bestaat uit NLMARSOF-operators die zijn gespecialiseerd in speciale operaties in amfibische omstandigheden met onzichtbaarheid als grootste kracht.

Ondanks dat het grootste deel van de operaties van NLMARSOF heimelijk plaatsvindt zijn er meerdere inzetten bekend in het publieke domein. Hieronder volgt een lijst met enkele notabele inzetten van NLMARSOF en haar voorgangers:

• 1974: De BBE wordt ingezet bij de gijzeling in de Franse ambassade in Den Haag.
• 1974: De BBE wordt ingezet bij de gijzeling in de Scheveningse gevangenis.
• 1975: De BBE wordt ingezet bij de treinkaping bij Wijster en de bezetting van het Indonesisch consulaat
• 1977: De BBE wordt ingezet bij de treinkaping bij De Punt.
• 1978: De BBE wordt ingezet bij de gijzeling in het provinciehuis te Assen.
• 1992-1996: Boarding teams van de BBE worden ingezet vanaf fregatten van de Koninklijke Marine, voor maritieme onderscheppingen op de Adriatische Zee.[7]
• 1997: De BBE wordt ingezet bij de evacuatie van Nederlandse staatsburgers in Albanië.[7]
• 1997: De BBE en KVM/ML worden ingezet bij de aanhouding van oorlogsmisdadigers (PIFWC's) in Bosnië.[7]
• 1998: Boarding teams van de BBE worden ingezet vanaf fregatten van de Koninklijke Marine, voor maritieme onderscheppingen ten tijde van Operation Southern Watch in de Perzische Golf.[7]
• 2004: De BBE wordt ingezet bij de politie-inval in Laakkwartier in Den Haag.
• 2004: De BBE en KVM/ML worden ingezet bij de aanhouding van oorlogsmisdadigers (PIFWC's) in Bosnië.[7]
• 2005–2006: Boarding teams van de KVM/ML worden ingezet vanaf fregatten van de Koninklijke Marine voor CTF-150, de Combined Joint Task Force-Horn of Africa (CJTF-HOA).[7]
• 2005–2006: Teams van de MSO-compagnie en de UIM vormen, in samenwerking met het Korps Commandotroepen, Task Force Orange in Kandahar, Afghanistan als onderdeel van Operation Enduring Freedom (OEF).[9]
• 2006–2007: Teams van de MSO-compagnie en de UIM vormen, in samenwerking met het Korps Commandotroepen, SOTU Viper in de provincie Uruzgan, Afghanistan als onderdeel van ISAF SOF.[9]
• 2008–2010: Teams van de MSO-compagnie en de UIM vormen, in samenwerking met het Korps Commandotroepen, Force-55 in de provincie Uruzgan, Afghanistan als onderdeel van ISAF SOF.[9]
• 2008–2017: Teams van de MSO-compagnie en de UIM voeren antipiraterijmissies uit in de Hoorn van Afrika als onderdeel van NAVO Operation Allied Protector, en Operatie Atalanta. In 2011 voerden kikvorsmannen op open zee, onder uiterst moeilijke omstandigheden een operatie uit waarbij door middel van explosieven twee moederschepen van Somalische piraten werden uitgeschakeld. Voor deze operatie werden vier kikvorsmannen onderscheiden met het Kruis van Verdienste en twee leidinggevenden met het Ereteken voor Verdienste.[10]
• 2010: De UIM wordt ingezet bij de bevrijding van MS Taipan.
• 2015-2017: Het C-Squadron wordt ingezet in Mali en vormt, in samenwerking met het Korps Commandotroepen, de NLD Special Operations Land Task Group (SOLTG) als onderdeel van United Nations Multidimensional Integrated Stabilization Mission in Mali.[11]Tijdens een operatie in 2015 werden operators van het C-Squadron per parachute in de Malinese woestijn gedropt om ongezien informatie te verzamelen over gewapende groeperingen en terroristische activiteiten. Daarvoor werden zij onderscheiden met de operationele wing. Hiermee werden de operators de eerste mariniers die voor een operationele parachutistensprong zijn ingezet.[12]
• 2015-heden: Het C-Squadron en het Korps Commandotroepen worden ingezet in Irak en Syrië voor het leveren van advice and assistance (A&A) aan Irakese en Peshmerga troepen in samenwerking met de Belgische SFG, als onderdeel van CJTF-OIR.
• 2018-heden: Het C-Squadron wordt ingezet in Afghanistan en vormt, in samenwerking met het Korps Commandotroepen, het NLD Special Operations Advisory Team (NLD SOAT) en levert advice and assistance (A&A) aan de Afghan Territorial Force 888 (ATF-888) in samenwerking met de Duitse KSK als onderdeel van NATO's Resolute Support Mission.[13]
• 2019: Het M-Squadron is betrokken bij de klopjacht op en aanhouding van Gökmen Tanis, pleger van de aanslag in Utrecht op 18 maart 2019.

• 2013-2015: Luitenant-kolonel der mariniers Jan Hut
• 2015-2018: Luitenant-kolonel der mariniers Jurjen van Nee
• 2018-heden: Luitenant-kolonel der mariniers Jan-Willem van Dijk

• Korps Mariniers
• Korps Commandotroepen
• Koninklijke Marine
• NLD SOCOM
• Speciale eenheid