Metro van Kopenhagen

In 1972 werd in Kopenhagen de tram opgeheven en werd het stedelijke vervoer geheel verzorgd met autobussen en de S-tog. Mede wegens de ontwikkeling van Ørestad, waar men een 310 hectare groot zakencentrum wil bouwen (met ook een universiteit, de gebouwen van de Deense omroep en een congres- en uitgaangsvoorziening) kwam in de jaren 90 de gedachte op om weer stedelijk railvervoer in te voeren.

Voor het onderzoek naar de mogelijkheden voor het nieuwe transportsysteem werd een ontwikkelingsmaatschappij opgericht. In 1994 werd onderzoek gedaan naar drie opties: een licht metrosysteem als de Docklands Light Railway in Londen, of VAL als in Rijsel; een modern tramsysteem; of een lightrailsysteem met ondergrondse trajecten in de binnenstad. Uiteindelijk werd op 3 januari 1996 gekozen voor de automatische metro, omdat dit systeem betrouwbaar het verwachte aantal reizigers zou kunnen vervoeren.

De bouw van de eerste fase, Nørreport - Vestamager en Nørreport - Lergravsparken, begon in januari 1997. In 1999 kwam een eerste voorstel voor een ringlijn met aftakkingen op tafel. De eerste fase werd op 19 oktober 2002 geopend. De tweede fase, Nørreport - Vanløse, werd in twee delen opgeleverd. Op 29 mei 2003 was het ondergondse traject tot Frederiksberg gereed. Het traject ten westen van Frederiksberg, een omgebouwd S-tog tracé, volgde op 12 oktober 2003. In mei 2001 werd besloten tot de bouw van de derde fase, Lergravsparken - Lufthavnen. De verbinding met het vliegveld was op 28 september 2007 gereed. In december 2005 werd het tracé van de ringlijn, de vierde fase, vastgelegd en op 1 juni 2007 volgde de parlementaire goedkeuring. De bouw vond plaats in de periode 2009 - 2019 en op 29 september 2019 werd de ringlijn in gebruik genomen.

De tunnels hebben een buitendiameter van 5,5 meter en zijn voor het grootste gedeelte geboord. Ze bereiken een maximale diepte van 33 meter. Voor deze diepte is gekozen omdat op deze diepte gemakkelijker geboord kon worden. Bij andere tunneltrajecten is gewerkt via de New Austrian Tunnelling Method waarbij eerst de grond wordt weggegraven en vervolgens de wanden met spuitbeton worden versterkt. De stations zijn over het algemeen minder diep. Dit heeft als voordeel dat vertrekkende treinen profiteren van de zwaartekracht.

• 
  De verdeelhal direct onder de straat
• 
  De piramidevormige daklichten
• 
  De standaard indeling met roltrappen en perronschermen (hier Christianshavn)

De stations onder de grond zijn, op Marmorkirken na dat perrons heeft op verschillend niveau, gebouwd volgens een standaardontwerp. Ze zijn gebouwd in een kuip van 61 m lang en 20 m breed, die aan de bovenkant is afgedekt en is voorzien van daklichten om het daglicht toe te laten. Het perron en de sporen liggen op de bodem van de kuip die in diepte varieert afhankelijk van de plaatselijke omstandigheden, tussen 6 meter bij Fasanvej en 25 meter bij Trianglen. De kuip zelf is met scheidingswanden in drieën gedeeld, waarbij het perron en eventuele roltrappen zich in het middelste deel bevinden terwijl de sporen in de twee buitenste delen liggen. Op de kopse kanten zijn liften die meestal de straat rechtstreeks met het perron verbinden. De meeste ondergrondse stations hebben een verdeelhal van waaruit de reizigers via roltrappen met een tussenverdieping het perron bereiken. Door de plaatsing van de bovenste roltrappen aan de zijkanten en de onderste in het midden kan het daglicht via de daklichten en openingen in de vloer van de verdeelhal het perron bereiken. Onderaan de scheidingswanden bevinden zich perronschermen met perrondeuren. Een metro stopt op een vaste plaats waarna de deuren van zowel het station als de metro tegelijk openschuiven. Op de stations zijn op de tunnelmuren projecties te zien van allerlei reclames en evenementen. Door het standaard ontwerp met grijze scheidingswanden lijken de eerste negen ondergrondse stations zo op elkaar dat reizigers alleen door de naamborden weten waar ze zijn. De stations van de lijnen M3 en M4 hebben dan ook individueel ontworpen scheidingswanden gekregen zodat ze herkenbaar zijn voor de reizigers. Op een aantal plaatsen, bijvoorbeeld bij Gammel Strand, zijn aanpassingen van het standaard ontwerp doorgevoerd om het station in te passen in de bovengrondse omstandigheden.

Interieur van een lege metrotrein

Voor de dienst wordt gebruikgemaakt van 64 driewagentreinstellen. Deze zijn ontworpen door de Italiaanse auto-ontwerper Giorgetto Giugiaro en gebouwd door AnsaldoBreda. Ze zijn 39 meter lang en 265 centimeter breed. De capaciteit bedraagt 96 zitplaatsen en circa 200 staanplaatsen. Aan weerszijden van de trein zijn 6 deuren.

De treinen rijden volautomatisch en zonder bestuurder. Doordat de metro computergestuurd is, is de veiligheidsmarge in tijd ook korter dan bij manueel bestuurde metro's. Hierdoor kan de achterliggende metro een marge tot 1 minuut handhaven. Onder de frontruiten zijn kleine hulpstuurstanden aanwezig. De stroomvoorziening (750 volt gelijkstroom) geschiedt via een derde rail. Uitbreiding tot vier rijtuigen is mogelijk, gezien de lengte van de perrons.

Het net is ongeveer 40 kilometer lang en bestaat uit vier lijnen met 39 stations, waarvan 25 ondergronds. Bij de stations Vanløse, Flintholm, Hovedbanegård, Nørrebro, Østerport Station en Nørreport kan worden overgestapt op de S-tog. De lijnen M1 en M2 rijden samen van Vanløse naar Christianshavn en splitsen zich daar in M1 naar Vestamager en M2 naar Lufthavnen. De ringlijn M3 heeft een eigen traject waar bij Kongens Nytorv en Frederiksberg op de andere twee lijnen kan worden overgestapt.

Metrolijn M1 (van Vanløse naar Vestamager)). Deze lijn zorgde voor een directe verbinding van Vanløse naar Amagerbro en Ørestad waar onder andere Field's en het Bella Center gelegen zijn.

Vanløse - Flintholm - Lindevang - Fasanvej - Frederiksberg - Forum - Nørreport - Kongens Nytorv - Christianshavn - Islands Brygge - DR Byen - Sundby - Bella Center - Ørestad - Vestamager

Metrolijn M2 (van Vanløse tot Lufthavnen) reed lange tijd niet verder dan Lergravsparken. Op 28 september 2007 werd de verlenging van lijn M2 van Lergravsparken naar de nationale luchthaven van Denemarken, in gebruik genomen. Dit gebeurde ongeveer een maand eerder dan gepland en de aanleg bleef binnen het budget.

Vanløse - Flintholm - Lindevang - Fasanvej - Frederiksberg - Forum - Nørreport - Kongens Nytorv - Christianshavn - Amagerbro - Lergravsparken - Øresund - Amager Strand - Femøren - Kastrup - Lufthavnen

Metrolijn M3 (Ringlijn) Eind 2005 besloten de gemeenten Kopenhagen en Frederiksberg en de Deense regering tot de aanleg van een vierde etappe, de zogenaamde Cityringen. Deze metrolijn verbindt het Hoofdstation van Kopenhagen, het parlementsgebouw Christiansborg, Østerport Station, Nørrebro Station en Frederiksberg met elkaar. De M3 werd op 29 september 2019 geopend.

København H - Rådhuspladsen - Gammel Strand - Kongens Nytorv - Marmorkirken - Østerport - Trianglen - Poul Henningsens Plads - Vibenshus Runddel - Skjolds Plads - Nørrebro - Nørrebros Runddel - Nuuks Plads - Aksel Møllers Have - Frederiksberg - Frederiksberg Allé - Enghave Plads

De Noord-zuidlijn M4 is sinds 28 maart 2020 deels in gebruik. Behalve twee eigen stations in het noorden bedient de lijn tussen Hovedbanegård en Østerport ook de stations van de ringlijn die op 29 september 2019 werd geopend. Het deel ten zuiden van Hovedbanegård, de Sydhavnlinje, wordt in 2024 geopend.

Ny Ellebjerg - Mozarts Plads - Sluseholmen - Enghalve Brygge - Havneholmen - København H - Rådhuspladsen - Gammel Strand - Kongens Nytorv - Marmorkirken - Østerport - Nordhavn - Orientkaj

De stations in vet zijn belangrijke overstapstations.

Verdere uitbreidingen richting het noordwesten van de stad (Brønshøj/Husum/Gladsaxe) zijn voorgesteld maar niet in de vierde fase opgenomen.

In september 2010 kwamen de burgemeesters van Kopenhagen en Malmö met het idee Malmö aan te sluiten op het metronetwerk van Kopenhagen.[1] Dit zou moeten gebeuren middels een 27 km lange tunnel onder de Sont. Deze verbinding zou betaald kunnen worden met de tolopbrengsten van de Sontbrug, die eerder afbetaald zou zijn dan gedacht. De verbinding moest de steden dichter bij elkaar brengen en daarmee de economische positie van de Sontregio versterken, vooral ten opzichte van Stockholm.[2]

• Het station DR-Byen heette oorspronkelijk Universitetet. Het is echter veel korter om vanaf station Islands Brygge bij de universiteitsgebouwen te komen. Er was echter verwacht dat nieuwbouw van de universiteit wel in de buurt van het station Universitetet zou komen te liggen. Toen dit niet gebeurde en studenten voor de universiteit op Islands Brygge uitstapten, werd in 2006 de naam van het station veranderd in DR-Byen, genoemd naar de Deense staatsomroep Danmarks Radio (DR), die hier is gevestigd.

• www.m.dk Website van de exploitant Metro Service A/S
• website UrbanRail.net over de metro van Kopenhagen

Zie de categorie Copenhagen Metro van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.