La Rochelle (Charente-Maritime)

La Rochelle is gesticht in de tiende eeuw en werd vanaf de twaalfde eeuw een belangrijke haven. In 1137 maakte hertog Willem X van Aquitanië La Rochelle tot vrijhaven. Vijftig jaar later werd Guillaume de Montmirail er tot burgemeester benoemd. Hij was de allereerste burgemeester van Frankrijk. Tot de vijftiende eeuw bleef La Rochelle de grootste haven aan de Atlantische kust. Er werd voornamelijk wijn en zout verhandeld.

Tijdens de Renaissance was La Rochelle hervormingsgezind, en vanaf 1568 werd het een centrum voor hugenoten. Er brak een periode van vrijheid en voorspoed aan, die tot in de jaren twintig van de zeventiende eeuw zou duren. In 1576 vluchtte Hendrik van Navarra van het hof te Parijs naar het protestantse La Rochelle, waar hij het katholieke geloof opnieuw afzwoer, en optrad als leider van het verbond tussen hugenoten en gematigde katholieken die vrijheid van religie voorstonden.

De stad raakte ten slotte op 10 september 1627 in conflict met het centraal gezag van koning Lodewijk XIII, toen kanonschoten werden gewisseld met koninklijke troepen. Het gevolg was de Belegering van La Rochelle waarbij Kardinaal de Richelieu La Rochelle 14 maanden omsingeld hield, tot de stad zich overgaf, nadat twee derde van de 25.000 inwoners de hongerdood was gestorven. De stad moest haar burgemeester en privileges afstaan. De toenemende vervolging van de hugenoten mondde uit in het intrekken van het Edict van Nantes door Lodewijk XIV in 1685. Veel hugenoten emigreerden, onder andere naar Nederland en naar Noord-Amerika waar ze in 1689 New Rochelle stichtten, in de buurt van het huidige New York.

Er volgde een bloeiperiode, gekenmerkt door intensieve handel met de Nieuwe Wereld (Nouvelle France in Canada, en de Antillen). La Rochelle voerde een levendige driehoekshandel. In Afrika werden slaven gekocht, van de plantages op de Antillen suiker, en in Canada bont. De stad maakte artistiek, cultureel, en op het gebied van architectuur een bloeiperiode door.

De stad verloor ten slotte haar handel en boette aan belang in gedurende de periode van de Zevenjarige oorlog, de Franse Revolutie en de napoleontische oorlogen. Tijdens deze periode raakte Frankrijk veel van het gebied dat het in de Nieuwe Wereld bezat kwijt. Bovendien verloor Frankrijk veel van zijn macht op zee door aanhoudende conflicten met het Verenigd Koninkrijk, waardoor de rol van havens als La Rochelle sterk verminderde.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog vestigde de Duitse Kriegsmarine een onderzeebootbasis in La Pallice , enkele km van La Rochelle. De speelfilm Das Boot (1981) zou hier later worden gesitueerd. Duitsland hield aan de stad vast tot het einde: bij de onderhandelingen over de Duitse capitulatie werd overeengekomen, dat de Duitsers er ongemoeid zouden worden gelaten en dat de oorlogvoerende partijen zouden afzien van bombardementen. Op 7 mei 1945 vond deze capitulatie plaats,en de Duitse bezetting ging in geallieerde krijgsgevangenschap. Zo werd La Rochelle als laatste Franse stad bevrijd en bleef voor oorlogsverwoestingen zoals die wel in het nabijgelegen Royan hadden plaatsgevonden, gespaard.

De stad heeft de gebouwen van weleer goed weten te bewaren en is een van de meest schilderachtige steden aan de Atlantische kust, rijk aan stedenschoon, wat geholpen heeft bij het bevorderen van het toerisme.

La Rochelle heeft ook nog steeds banden met de zee. Op Les Minimes bevindt zich de grootste haven voor plezierjachten van Europa, en de stad kent veel jachtbouw.
Het oude onderzoeksschip Calypso, dat Jacques-Yves Cousteau vroeger gebruikte als mobiel laboratorium voor oceaanonderzoek tot het in 1996 zonk na een botsing in de haven van Singapore, was te zien in het maritiem museum van La Rochelle. Tegenwoordig ligt ze te verkommeren op een scheepswerf in Concarneau.

In de gemeente liggen de spoorwegstations La Rochelle-Ville en La Rochelle-Porte Dauphine.

Er is ook een luchthaven, de Aéroport de La Rochelle-Île de Ré.

De oude haven van La Rochelle is via een 24 km lang kanaal verbonden met de rivier de Sèvre Niortaise ( bij het stadje Marans).

Na 1945 werd La Pallice, tot dan een Duitse onderzeebootbasis, uitgebouwd tot een 543 ha grote moderne zeehaven waar schepen tot 200.000 ton kunnen laden en lossen.

In 2012 telde de stad 74.123 inwoners. Onderstaande figuur toont het verloop van het inwonertal (bron: INSEE-tellingen).

Grafiek inwonertal gemeente

• Petrozavodsk (Rusland)

• David Pietersz. de Vries (1592/1593), Nederlands zeevaarder
• Manuel Dias Soeiro (1604-1657), Joods schrijver
• Eugène Fromentin (1820-1876), kunstschilder en schrijver
• William-Adolphe Bouguereau (1825-1905), kunstschilder
• Paul Ramadier (1888-1961), sociaaldemocratisch politicus, eerste president van de Vierde Republiek
• Jean-Loup Chrétien (1938), ruimtevaarder
• Bernard Giraudeau (1947-2010), acteur
• Olivier Roy (1949), politieke wetenschapper
• Nicolas Ardouin (1978), voetballer
• Dimitri Champion (1983), wielrenner

• (fr) officiële website
• (fr) La Rochelle nieuws

Zie de categorie La Rochelle van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.