Karel III van Spanje

Karel Sebastiaan (Spaans: Carlos) (Madrid, 20 januari 1716 - aldaar, 14 december 1788) was van 1759 tot 1788 als Karel III koning van Spanje. Voorheen was hij als Karel I hertog van Parma (1731-1735), als Karel VII koning van Napels en als Karel V koning van Sicilië (1735-1759). Hij was een voorstander van verlicht absolutisme.

Karel I/VII/III
1716 - 1788
Hertog van Parma
Periode1731 - 1735
VoorgangerAntonio Francesco Farnese
OpvolgerKarel (VI)
Koning van Sicilië en Napels
Periode1735 - 1759
VoorgangerKarel (VI)
OpvolgerFerdinand III / IV
Koning van Spanje
Periode1759 - 1788
VoorgangerFerdinand VI
OpvolgerKarel IV
VaderFilips V van Spanje
MoederElisabetta Farnese

Jeugd en familie

Hij was de oudste zoon van koning Filips V van Spanje en zijn tweede vrouw, koningin Elisabetta Farnese. Zijn grootouders aan vaderskant waren Lodewijk le Grand Dauphin van Frankrijk, oudste zoon van koning Lodewijk XIV van Frankrijk en koningin Maria Theresia van Spanje, en diens vrouw Dauphine Maria Anna Victoria van Beieren. Zijn grootouders aan moederskant waren Odoardo II, erfhertog van Parma, en Dorothea Sophia van Palts-Neuburg. Dorothea Sophia was een jongere zus van Maria Anna van Beieren de tweede vrouw van koning Karel II van Spanje.

Karel was een jongere halfbroer van twee andere koningen van Spanje. De jong gestorven koning Lodewijk was de oudste en was koning in 1724. De andere was koning Ferdinand VI die regeerde van 1746 tot 1759. Karel had twee jongere broers: infant Filips (1720-1765), die later hertog van Parma werd en huwde met prinses Louise Elisabeth van Frankrijk, en infant Lodewijk Anton (1727-1785). Karel had drie jongere zussen: infante Marianne Victoria (1718-1781) die huwde met koning Jozef I van Portugal en moeder werd van koningin Maria I van Portugal, infante Maria Teresa (1726-1746) die huwde met de Franse dauphin Lodewijk Ferdinand en infante Maria Antonieta (1729-1785) die door haar huwelijk met koning Victor Amadeus III van Sardinië koningin van Sardinië werd.

Karel trad op 19 juni 1738 in het huwelijk met prinses Maria Amalia van Saksen. Zij was een dochter van koning August III van Polen, als Frederik Augustus II ook heerser van Saksen, en koningin Maria Josepha van Oostenrijk, een dochter van keizer Jozef I van het Heilige Roomse Rijk. Hoewel het huwelijk gearrangeerd was, was het koppel zeer gehecht aan elkaar en hadden ze vele kinderen. Toen ze in het huwelijk traden was Karel 22 jaar en Maria Amalia was 14 jaar.

Koning van Napels en Sicilië

Karel werd op 16-jarige leeftijd hertog van Parma. Tijdens de Poolse Successieoorlog veroverde hij het koninkrijk Napels en het koninkrijk Sicilië, beide kwijtgespeeld met de Vrede van Utrecht (1713). Tijdens de Oostenrijkse Successieoorlog werd hij door de Britten gedwongen neutraal te blijven (niét kiezen voor neutraliteit betekende het bombarderen van Napels door de Britten). Dit gegeven zal later bepalend worden tijdens zijn Spaanse regeerperiode. Hij was geen groots koning, maar was wel toegewijd aan zijn taak. Onder hem werden de Romeinse steden Herculaneum en Pompeï herontdekt. Mede uit grootheidswaanzin bouwde hij het Paleis van Caserta, een gebouw zo groot en majestueus als Versailles, een project dat het van oudsher arme Napels nauwelijks kon opbrengen.

Koning Carlos III

Koning van Spanje

In 1759 overleed zijn halfbroer Ferdinand VI en werd Karel zijn opvolger. Op 6 oktober deed hij in Napels en Sicilië troonsafstand ten gunste van zijn derde zoon Ferdinand (IV van Napels en III van Sicilië). Als koning van Spanje was zijn buitenlandse politiek desastreus. Zijn haat tegenover de Britten leidde hem tot het Familiaal Verbond met Frankrijk. Spanje werd daardoor in de Zevenjarige Oorlog betrokken, hetgeen geen goede gevolgen had voor het land. In 1770 werd hij bijna betrokken in een andere oorlog met de Britten over de Falklandeilanden.

Op 2 april 1766 schafte Karel III de Orde van de Jezuïeten af in Spanje en alle Spaanse gebieden, een jaar na de opstand Emeute des Chapeaux (in verband met breedgerande hoeden, die criminelen droegen om zich te verbergen). Zesduizend jezuïeten werden per schip naar Civitavecchia in de pauselijke staat gebracht, maar mochten er niet aan land gaan, evenmin in Livorno, Genua en Corsica. Pas na zes maanden konden de monniken, gedecimeerd, in Corsica aan land gaan. De koning van Napels en de hertog van Parma volgden Karel III van Spanje en Lodewijk XV van Frankrijk en verbanden de jezuïeten uit hun landen. Paus Clemens XIII gaf daarop een 'monitorium' uit, waarin hij schreef dat de hertog van Parma zijn gebied verloor. De Fransen namen daarop Avignon in, de Napolitanen Pontecorvo en Benevento, die tot de Roomse staat behoorden. Gezamenlijk eisten de Spanjaarden, Fransen en Napolitanen dat de paus de orde van de jezuïeten zou afschaffen. De paus stierf in 1769, de volgende paus Clemens XIV schafte in 1773 de orde af, waarna paus Pius VII haar pas weer in 1814 herstelde.

In 1779 werd hij, met tegenzin, betrokken bij de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog en sloot zich aan bij Frankrijk en de Amerikaanse opstandelingen. Een Amerikaanse zege (en dus ook een Spaanse) zou op termijn leiden tot de ontmanteling van het eigen Spaanse imperium, vandaar dat hij met tegenzin meevocht.

Zijn binnenlandse politiek daarentegen was een zegen voor Spanje. Hij moderniseerde Madrid en liet er tal van openbare werken uitvoeren (vandaag is zijn bijnaam nog steeds de burgemeester van Madrid). Hij perkte ook de macht van de Spaanse Inquisitie enorm in. In het land werd de infrastructuur gemoderniseerd en oude wetten en regels die de handel beperkten werden afgeschaft. Hij is de stichter van de Spaanse loterij.

De Spaanse militaire orden, die na het verjagen van de Moren eeuwenlang nutteloos op hun grote bezittingen hadden geteerd werden hervormd en een deel van hun bezit werd overgedragen aan de ook nu nog bestaande Orde van Karel III.

Hij stierf op 14 december 1788 aan de vooravond van de Franse Revolutie en werd opgevolgd door zijn tweede zoon Karel IV. Na zijn dood werd in Spanje alom gerouwd en hij ging de geschiedenis in als de meest populaire koning ooit van Spanje. Zijn opvolger koning Karel IV was daarentegen niet bijster populair.

Kinderen

Maria Amalia van Saksen, de vrouw van Carlos III

Karel was sinds 1738 gehuwd met Maria Amalia van Saksen, dochter van Frederik August II van Saksen. Uit dit huwelijk werden volgende kinderen geboren:

Voorouders

Voorouders van Karel III van Spanje
Overgrootouders Lodewijk XIV van Frankrijk (1638-1715)
∞ 1599
Maria Theresia van Oostenrijk (1638-1683)
Ferdinand Maria van Beieren (1636-1679)
∞ 1631
Henriëtte Adelheid van Savoye (1636-1676)
Ranuccio II Farnese (1630-1694)
∞ 1664
Isabella d'Este (1635-1666)
Filips Willem van de Palts (1615-1690)
∞ 1653
Elisabeth Amalia van Hessen-Darmstadt (1635-1709)
Grootouders Lodewijk van Frankrijk (1661-1711)
∞ 1680
Maria Anna Victoria van Beieren (1660-1690)
Odoardo Farnese (1666-1693)
∞ 1690
Dorothea Sophia van Palts-Neuburg (1670-1748)
Ouders Filips V van Spanje (1683-1746)
∞ 1714
Elisabetta Farnese (1692-1766)
Karel III van Spanje (1716-1788)

Zie ook

Zie de categorie Charles III of Spain van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.