Johan Joseph Faict

Faict was de zoon van een brouwer. Hij studeerde aan het Klein Seminarie in Roeselare, het Grootseminarie in Brugge en aan de Katholieke Universiteit Leuven.

Op 9 juni 1838 werd hij tot priester gewijd. In 1839 werd hij professor in kerkgeschiedenis, natuurkunde en moraaltheologie aan het grootseminarie in Brugge en in 1849 werd hij superior van het kleinseminarie in Roeselare.

In februari 1864 werd hij tot coadjutor van bisschop Malou benoemd, maar die overleed een paar weken later. In september van dat jaar werd Faict definitief als opvolger benoemd en in oktober tot 20ste bisschop van het bisdom Brugge gewijd. Hij nam als wapenspreuk In fide et caritate (In geloof en liefde). In 1869-1870 nam hij deel aan het Eerste Vaticaans Concilie.

Faict werd bisschop in woelige tijden, zowel binnen de kerk als in de Belgische samenleving.

Binnen de kerk, als gevolg op het Concilie, vaardigde de paus een encycliek uit onder de naam Quanta Cura, waar een Syllabus errorum werd aan toegevoegd dat zich tegen het modernisme keerde. Faict hield zich gedurende zijn ganse episcopaat aan de richtlijnen die hierin waren gegeven.

Op het politieke vlak werd de invloed van de liberale partij groot en zag men binnen de Kerk de pogingen tot verdere laïcisering van de staat als een bedreiging. Er kwamen wetten op de kerkfabrieken, de kerkhoven, de afschaffing van het verplicht godsdienstonderricht in de rijksscholen en gemeentelijke scholen. Dit resulteerde in hevige reacties vanwege de ultramontaanse vleugel binnen de katholieke gemeenschap. Ook de Belgische bisschoppen reageerden. Bisschop Faict nam principieel een strenge houding aan, hoewel hij in de praktijk een milde en voorzichtige koers volgde.

In de scherpere tegenstellingen tussen politieke partijen, ondersteunde bisschop Faict de katholieke partij en wendde zijn invloed aan, via de bevriende kranten en via politici, om tot grotere aanwezigheid te komen. Dit lukte, zodat vele gemeentebesturen in zijn bisdom (Brugge in 1876) en ook het provinciebestuur een katholieke meerderheid kregen. Voor het nationale niveau gebeurde dit in 1884.

Faict was bisschop in een periode dat het de West-Vlaamse kerk voor de wind ging. Hij kon bijna duizend priesters wijden. Hij hechtte groot belang aan de vorming van zijn priesters en stuurde er een stijgend aantal van naar Leuven of Rome voor verdere studies. Op de jaarlijkse retraites die werden georganiseerd was hij zelf steeds aanwezig.

Voor wat betreft de gelovigen, was hij een groot voorstander van het oprichten van verenigingen die de volksdevotie ondersteunden. Hij stimuleerde vooral de Mariale verering. Ook gaf hij zijn steun aan het organiseren van 'patronaten' voor de jeugd. Processies, bedevaarten, volksmissies behoorden tot de activiteiten die hij aanmoedigde ter ondersteuning van het volksgeloof. Wat het sociale vraagstuk betreft had hij de overtuiging dat de liefdadigheid veel kon oplossen. Hij steunde dan ook sterk de verenigingen van Sint-Vincentius en van Franciscus-Xaverius die hulp verleenden. Vanaf 1886 ondersteunde hij de gildenbeweging die een eerste christelijke arbeidersorganisatie was.

• 1864: Inwijding Onze-Lieve-Vrouwekerk in Gistel
• 1865: Aanstelling van een nieuwe kracht die Guido Gezelle moest vervangen in het Engels Seminarie
• 1867: Inwijding kerk in Vivenkapelle, Damme
• 1871: Inwijding gedenkplaat in de kerk ter nagedachtenis van alle bekende pastoors van Woesten
• 1871: Wijding van de kapel van de "Zwarte Nonnen" in de Rijselsestraat in Menen
• 1871: Inwijding van de kerk van de Capucijnen in de Boeveriestraat in Brugge
• 1874: Inwijding Onze-Lieve-Vrouwekerk in Oudenburg
• 1874: Inwijding Carolus Borromeuskerk Doomkerke
• 1875: Inwijding Sint-Antoniuskerk in Heist
• 1876: Doomkerke tot parochie verheven
• 1879: Inwijding Onze-Lieve-Vrouwekerk in Leffinge
• 1884: Inwijding Sint-Elooiskerk op Overleie te Kortrijk
• 1885: Vivenkapelle tot parochie verheven
• 1889: Oprichting parochie Beitem met H. Godelieve Kerk
• 1891: Inwijding nieuwe kloostergebouwen van Abdij Ten Putte in Gistel

Faict werd in de crypte van de kanunniken begraven in de kapel op het Brugs kerkhof. Op 14 oktober 2002 werd zijn stoffelijk overschot, samen met dat van zijn vier onmiddellijke opvolgers overgebracht naar de Sint-Salvatorskathedraal en in een crypte onder de Sacrakapel bijgezet, waar ook al de overschotten van zijn voorgangers François-René Boussen en Joannes Baptista Malou, respectievelijk in 1848 en 1864 waren bijgezet.

• A. SIMON, Jean-Joseph Faict, in: Biographie nationale de Belgique, Tome XXX, 1958-1959, col. 373-375
• Ann VANSTEELANDT, Jan Jozef Faict, in: M. CLOET (red.), Het Bisdom Brugge, Brugge, 1985
• P. VAN VLAENDEREN en M. VRANCKX, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen. Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Gemeente Ruiselede, Vlaamse Overheid - Agentschap R-O Vlaanderen - Onroerend Erfgoed, 2008, blz. 84.

• Fiche bisschop Faict op Odis