Henk Vredeling

In 1956 kwam hij voor de PvdA in de Tweede Kamer en had daarin tot 1973 zitting. In de Kamer was hij voor zijn fractie woordvoerder op het terrein van de landbouw, hij was ook schaduw-minister van Landbouw in het Schaduwkabinet-Den Uyl. Daarnaast zat hij van 1958 tot 1973 in het Europees Parlement, daarin verkozen door de Staten-Generaal.

Vredeling werd in 1973 in het kabinet-Den Uyl minister van Defensie; hij had liever een andere ministerspost gehad, omdat hij niets van militaire aangelegenheden moest hebben. Naar eigen zeggen was hij "allergisch voor uniformen". Als minister van Defensie liet hij zich kennen als een eigenzinnige bewindsman die dikwijls een eigen koers voer.

Zo speelde hij een kenmerkende rol in de Jom Kipoeroorlog van oktober 1973. In het geheim stond hij toe dat Amerikaanse militaire vluchten met wapens bestemd voor Israël een tussenlanding op Schiphol in Nederland maakten. Ook voorzag hij Israël van wapens, zonder premier Joop den Uyl of andere ministers daarvan vooraf op de hoogte te stellen, en zonder de op grond van de In- en uitvoerwet en het Besluit Strategische goederen noodzakelijke vergunningen. Ook in antwoorden van Max van der Stoel op Kamervragen bleek dit. Vredeling motiveerde zijn beslissing later onder verwijzing naar hetgeen de Joden in de Tweede Wereldoorlog was overkomen; hij had een herhaling hiervan willen voorkomen. Volgens de Saoedi-Arabische minister van oliezaken Yamani vormde deze militaire hulp aan Israël de reden van de olieboycot in datzelfde jaar van Nederland[1].

Voorts besloot Vredeling het gevechtsvliegtuig F-16 aan te schaffen, alhoewel zijn eigen partij daarop tegen was. Daarbij deed hij de uitspraak "congressen kopen geen straaljagers", daarmee doelend op de partijvergadering van de PvdA, waarin bedenkingen tegen deze ophanden zijnde aanschaf waren gerezen. Vredeling was namelijk een groot voorstander van een krachtige westerse defensiemacht, terwijl een deel van de PvdA - zeker die van de beweging Nieuw Links - daar (heel) anders over dacht.

Toen in 1976 bleek dat prins Bernhard zich door vliegtuigbouwer Lockheed had laten omkopen (de Lockheed-affaire), besloot Vredeling tegen de zin van de krijgsmacht dat de prins zijn militaire taken moest neerleggen.

Een van zijn andere wapenfeiten was de verkorting van de duur van de dienstplicht; deze werd teruggebracht naar veertien maanden. Ook werd in 1974 onder zijn leiding het verbod op lesbiennes, homoseksuelen, biseksuelen en transgenders (lhbt), die tot dan wegens 'psychische instabiliteit' werden afgekeurd, binnen de krijgsmacht opgeheven.[2]

Nog voor het einde van de kabinetsperiode verruilde Vredeling zijn ministerschap voor de functie van Europees commissaris belast met sociale zaken en werkgelegenheid in de Commissie-Jenkins; tevens was hij in die periode (1977-1981) vicevoorzitter van de Europese Commissie. Ook in dit geval had hij liever een andere post gehad (zijn voorkeur ging uit naar landbouw, zijn eigen vakgebied) maar de PvdA deed een beroep op hem de post van sociale zaken en werkgelegenheid te aanvaarden.