Glycolyse

Glycolyse is een proces waarbij glucose, met behulp van enzymen, in de cellen van een organisme in tien stappen wordt afgebroken tot pyrodruivenzuur. Vier van de tien stappen zijn onomkeerbaar. Eén glucosemolecuul levert twee moleculen pyrodruivenzuur. De glycolyse vindt plaats in het cytoplasma van de cel.

Glycolyse in 10 stappen. De cursief gedrukte benamingen zijn de enzymen die werkzaam zijn bij de stappen.

Glucose wordt door het organisme uit de vertering van polysachariden (zoals zetmeel) gevormd, waarna de glucose door het bloed naar de cellen wordt vervoerd.

Bij de glycolyse komt energie vrij, doordat ADP wordt omgezet in ATP, en NAD+ in NADH. De vrijkomende energie wordt op deze manier in moleculen ATP en NADH opgeslagen.

Er komt echter niet alleen energie vrij. Zoals in de afbeelding te zien is, wordt er bij de eerste twee reacties ATP gebruikt. Er worden per glucosemolecuul vier ATP-moleculen gevormd, wat neerkomt op een nettoresultaat van twee ATP-moleculen. De twee moleculen NADH kunnen in de elektrontransportketen worden omgezet in drie ATP-moleculen per molecuul. De NADH-moleculen kunnen samen dus aanleiding geven tot vorming van zes moleculen ATP.

Pyrodruivenzuur kan verder verbrand (geoxideerd) worden in de citroenzuurcyclus of anaeroob omgezet worden in melkzuur of zoals bij veel gisten in ethanol en koolstofdioxide (CO2).

Nederlandse en Engelse termen

Hieronder volgt een opsomming van de bij de glycolyse betrokken enzymen en de gevormde tussenproducten.

Enzymen
Nederlandse naamEngelse naam
HexokinaseHexokinase
Fosfohexo-isomerasePhosphoglucoisomerase
FosfofructokinasePhosphofructokinase
Fructose-1,6-difosfaat-aldolaseFructose-1,6-bisphosphate aldolase
Triose-isomeraseTriose phosphate isomerase
Glyceraldehyd-3-fosfaat dehydrogenaseGlyceraldehyde 3-phosphate dehydrogenase
Glycerinezuur-1-fosfaatkinasePhosphoglycerate kinase
FosfoglyceromutasePhosphoglycerate mutase
EnolaseEnolase
Pyrodruivenzuurkinase of pyruvaatkinase Pyruvate kinase
Tussenproducten
Nederlandse naamEngelse naam
GlucoseGlucose
Glucose-6-fosfaatGlucose-6-phosphate
Fructose-6-fosfaatFructose-6-phosphate
Fructose-1,6-difosfaatFructose-1,6-biphosphate
DihydroxyacetonfosfaatDihydroxyacetonephosphate
Glyceraldehyd-3-fosfaatGlyceraldehyde 3-phosphate
Glycerinezuur-1,3-difosfaat1,3-Bisphosphoglycerate
Glycerinezuur-3-fosfaat3-Phosphoglycerate
Glycerinezuur-2-fosfaat2-Phosphoglycerate
EnolpyrodruivenzuurfosfaatPhosphoenolpyruvate
PyrodruivenzuurPyruvic acid
MelkzuurLactic acid

Zie ook

Zie de categorie Glycolysis van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.